Mikołaj Troicki
major | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne |
Wojsko Polskie |
Jednostki |
Armia „Poznań” |
Stanowiska |
oficer polityczny 7 baterii 1 PAL |
Główne wojny i bitwy | |
Późniejsza praca |
handlowiec, działacz kombatancki |
Odznaczenia | |
Mikołaj Troicki (ur. 1 sierpnia 1905 w Sochaczewie, zm. 12 kwietnia 1989) – oficer polityczny Wojska Polskiego na Froncie Wschodnim; zdobywca Berlina (inicjator zatknięcia polskiej flagi na Kolumnie Zwycięstwa).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Mikołaj Troicki urodził się w Sochaczewie. Trenował biegi, służbę wojskową odbył na Polesiu, jednak po wybuchu wojny dołączył do Armii Poznań, z którą walczył nad Bzurą[1]. Po klęsce wstąpił do ZWZ zabezpieczając m.in. broń zakopywaną przez żołnierzy w 1939. Zagrożony aresztowaniem wyjechał do Warszawy, gdzie został schwytany w czasie łapanki w 1943.
Troicki został wywieziony na roboty do Jugosławii, gdzie rozpoczął pracę w kopalni miedzi w Majdanborze[a]}. Po ucieczce wstąpił do oddziału czetników, z którego zdezerterował nie akceptując decyzji dowództwa o kolaboracji z Niemcami. Trafił do 19 Międzynarodowej Brygady Dywersyjnej Wojska Ludowowyzwoleńczego i Oddziałów Partyzanckich Jugosławii. W czasie jednej z walk został wzięty do niewoli przez ustaszy, z której uciekł wraz z innymi jeńcami[1].
Po wyzwoleniu Belgradu, dzięki pomocy radzieckiego oficera narodowości polskiej, Troicki wrócił do Polski. Ukończył przyśpieszony kurs oficerski w Lublinie, po czym trafił do 1 Pułku Artylerii Lekkiej 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki na stanowisko oficera politycznego 7 baterii. Wziął udział w walkach na Wale Pomorskim i w szturmie Berlina.
Z inicjatywy ppor. Mikołaja Troickiego żołnierze 7 baterii (oprócz niego byli to plut. Kazimierz Otap, kpr. Antoni Jabłoński, kan. Aleksander Karpowicz i kan. Eugeniusz Mierzejewski) wywiesili na Siegessäule polską flagę (na pamiątkę tego wydarzenia dnia 2 maja obchodzony jest w Polsce Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej[2]). Prawdopodobnie jednak jako pierwsi polską flagę umieścili żołnierze 8 baterii pod dowództwem zastępcy dowódcy ds. polityczno-wychowawczych ppor. Waldemara Felchnerowskiego. Na pierwszeństwo żołnierzy 8 baterii 1 Pułku Artylerii Lekkiej 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki wskazali historycy Wojskowego Instytutu Historycznego, którzy w 1966 podjęli badanie tego zagadnienia[3].
Po odejściu z wojska, trafił do Krosna, gdzie był inspektorem do spraw osadnictwa. Po powrocie do Sochaczewa zajął się handlem pracując w spółdzielni oraz grając w orkiestrze rzemieślniczej. W latach 1948–1950 był ofiarą stalinowskich represji ze względu na walkę w partyzantce marszałka Tito[1]. Po wyjściu na wolność wstąpił do ZBoWiD-u. Otworzył także pierwszą w Sochaczewie kolekturę Totalizatora Sportowego.
Pochowany na wojskowych Powązkach (kwatera HIII-3-37)[4].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Był synem Romana Troickiego – zastępcy naczelnika straży pożarnej, wiceburmistrza i restauratora. Pomimo jego sprzeciwu pojął za żonę Sabinę Wójcicką[1].
Awanse
[edytuj | edytuj kod]- podporucznik – 1945
- kapitan – po wojnie
- major – lata 70/80
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
- Order Krzyża Grunwaldu III klasy – 10 października 1970 za zdobycie Berlina
- Krzyż Walecznych – w 1945 za przełamanie Wału Pomorskiego
- Krzyż Partyzancki
- Medal XXX-lecia Polski Ludowej
- Medal XL-lecia Polski Ludowej
- Medal za Warszawę 1939–1945
- Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
- Medal „Za udział w walkach o Berlin”
- Odznaka Honorowa Polskiego Czerwonego Krzyża II stopnia
i inne (oprócz polskich nagrodzony także odznaczeniami jugosłowiańskimi i radzieckimi)
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Prawdopodobnie chodzi o Majdanpek – miasto w Serbii, w okręgu borskim.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Radosław Jarosiński , Dzieje Mikołaja Troickiego [online], Stary Sochaczew, 2015 [dostęp 2019-02-09] (pol.).
- ↑ Anna Dąbrowska , Tajemnice polskiej flagi nad Berlinem [online], Polska Zbrojna, 8 lipca 2015 [dostęp 2019-02-09] .
- ↑ Tomasz Leszkowicz: Kto jako pierwszy zawiesił polską flagę w zrujnowanym Berlinie?. Onet.pl, 2021-05-01. [dostęp 2021-05-02]. (pol.).
- ↑ Wyszukiwarka – warszawskie cmentarze.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stanisław Russocki red.: Dzieje Sochaczewa i Ziemi Sochaczewskiej. Warszawa: Książka i Wiedza, 1970.
- Leszek Nawrocki: Kalendarium wydarzeń historycznych na ziemi sochaczewskiej. Sochaczew: 2000. ISBN 83-91-50-50-0-6.
- Kto jest kim w Polsce 1984. Informator biograficzny, [edycja I] (zesp. red. Lidia Becela i inni), Warszawa 1984, s. 1008
- Kto jest kim w Polsce. Informator biograficzny, edycja III (redaktorzy Lubomir Mackiewicz, Anna Żołna), Warszawa 1993, s. 874 (wykaz zmarłych z edycji drugiej informatora)
- Oficerowie 1 Berlińskiego Pułku Artylerii Lekkiej
- Oficerowie polityczni ludowego Wojska Polskiego
- Członkowie Związku Walki Zbrojnej
- Żołnierze Narodowej Armii Wyzwolenia Jugosławii
- Czetnicy
- Członkowie ZBoWiD
- Deportowani na roboty przymusowe przez nazistowskie Niemcy w Polsce 1939–1945
- Uczestnicy bitwy nad Bzurą (1939)
- Oficerowie ludowego Wojska Polskiego – ofiary represji politycznych w Polsce Ludowej 1944–1956
- Żołnierze Wojska Polskiego podczas II wojny światowej
- Żołnierze ludowego Wojska Polskiego – uczestnicy walk na froncie wschodnim
- Uczestnicy walk o przełamanie Wału Pomorskiego (1945)
- Żołnierze ludowego Wojska Polskiego – uczestnicy operacji berlińskiej (1945)
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Ludzie urodzeni w Sochaczewie
- Urodzeni w 1905
- Zmarli w 1989