Przejdź do zawartości

Odtwarzacz zapachu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Odtwarzacz zapachu – urządzenie elektroniczne, które umożliwia automatyczne odtwarzanie dowolnego zapachu poprzez mieszanie różnych wonnych składników w proporcjach zależnych od zbioru odpowiedzi czujników elektronicznego nosa na odtwarzany zapach.

Ideowy schemat odtwarzacza zapachu

Proces odtwarzania zapachów składa się z dwóch etapów:

  • zarejestrowania zapachu, który ma być odtworzony (wzorzec)
  • odtworzenia zapachu wzorca metodą mieszania składników wonnych – czystych związków chemicznych lub różnych wonnych mieszanin (np. olejków eterycznych).

Zapach wzorca jest rejestrowany w pamięci komputera jako zbiór odpowiedzi zróżnicowanych czujników e-nosa ("pole czujników") na działanie wzorca. Odtwarzanie zapachu polega na takim zmieszaniu strumieni zawierających różne składniki wonne, aby uzyskać taką samą lub podobną odpowiedź pola czujników.

W laboratorium Takamishi Nakamoto (Tokyo Institute of Technology) opracowano odtwarzacz zapachu, którego elementem jest automatyczny system dozowania 96. różnych składników. Pole czujników zawiera sensory QCM – kryształy piezoelektrycznego kwarcu, pokrywane filmem różnych wysokowrzących cieczy (np. ciecze stosowane w kolumnach do chromatografii gazowej jako fazy stacjonarne). Odpowiedzi czujników na działanie wzorca i sporządzanej mieszaniny są porównywane metodami analizy głównych składowych (PCA) lub liniowej analizy dyskryminacyjnej (LDA)[1]. Stwierdzono m.in. że do odtworzenia zapachu pomarańczy wystarczają trzy składniki, wybierane spośród 14. udostępnianych. Zapachy jabłek, bananów i pomarańczy były odtwarzane z użyciem zestawu 9. tych samych składników zapachowych, wybieranych spośród 96. udostępnianych[2][3].

W celu sprawdzenia poprawności działania odtwarzacza wykonywano sensoryczne trójkątowe testy dyskryminacji.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. P. Somboon, B. Wyszynski, T. Nakamoto. Novel odor recorder for extending range of recordable odor. „Sensors and Actuators B: Chemical”. 121 (2), s. 583-589, 2007. ISSN 0925-4005. [dostęp 2010-11-24]. (ang.). 
  2. B. Wyszynski, T. Yamanaka, T. Nakamoto. Recording and reproducing citrus flavors using odor recorder. „Sensors and Actuators B (Selected Papers from the 10th International Symposium on Olfaction and Electronic Noses, ISOEN 2003)”. 106 (1), s. 388-393, kwiecień 2005. [dostęp 2010-11-24]. (ang.). 
  3. S. Pakpum, B. Wyszynski, T. Nakamoto. Improvement of odor recorder by using automatic sampler with multi components. „Tech. Digest, Sensor Symposium”. 22, s. 133-137, 2005. (ang.). 

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]