Oficyna wydawnicza w Braniewie
Oficyna wydawnicza w Braniewie – działająca w latach 1589–1773 drukarnia w Braniewie.
Historia drukarni[edytuj | edytuj kod]
W XVI wieku w Braniewie działały aż trzy szkoły prowadzone przez zakon jezuitów. Były to: kolegium, alumnat papieski i seminarium duchowne. Istnienie takiego ośrodka naukowego oraz także kontrreformacyjna działalność zakonu jezuitów powodowały potrzebę posiadania własnej drukarni. Jezuici niemal od początku zabiegali o założenie swojej drukarni, która zaspokajałaby potrzeby i położyła kres kosztom związanym czy to z zakupem czy wydawaniem poza Braniewem potrzebnych druków, podręczników i książek. Do czasu uruchomienia typografii w Braniewie potrzebne wydawnictwa tłoczono bądź to w odległym Krakowie (jak Catecheses 1570, Missale Varmiense, 1587), bądź nawet poza krajem (jak: Agenda Sacramentalia, 1574; Agenda Caeremonialia, 1578, Breviarium Varmiense 1581 — wszystkie wydrukowane w Kolonii)[1].
W 1589 roku w Braniewie rozpoczęła działalność podlegająca radzie miejskiej prywatna oficyna drukarska. Do 1697 prowadzili ją drukarze sprowadzeni z zachodnich księstw Rzeszy. Pierwszym właścicielem był Jan Saxo (od 1589 do śmierci w 1593). Oficyna wykupiona została przez jezuitów staraniem rektora kolegium Jana Drewsa w sierpniu 1697 roku. W rękach jezuitów pozostawała przez ponad 70 lat, aż do kasaty zakonu jezuitów[2].
W 1773 roku, na zakończenie swej działalności, drukarnia wydała jeszcze wykaz wydrukowanych tu i znajdujących się w sprzedaży pozycji. W 1774 rozpoczęto likwidację magazynów drukarni. Dopiero w 1795 roku przez ponad 20 lat nieużywane prasy drukarskie wraz z 66 skrzyniami czcionek zostały sprzedane za 400 talarów drukarni w Kwidzynie. Grożący zawaleniem budynek drukarni rozebrany już w 1792 roku[3].
Oficyna drukarska pracowała głównie na potrzeby diecezji warmińskiej i świeżo powstałych placówek naukowo-wychowawczych. Pośród wydanych przez nią dzieł odnaleźć można wiele pozycji w języku polskim[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Halina Keferstein Studia Warmińkie XXVII (1990) Wydawnicze związki drukarzy braniewskich z Koroną i biskupstwem (od 1589 do 1773 r.)
- ↑ Braniewo - Historia Wysoczyzny Elbląskiej [online], www.historia-wyzynaelblaska.pl [dostęp 2019-11-02].
- ↑ Braunsberg im Wandel der Jahrhunderte [online], www.braunsberg-ostpreussen.de [dostęp 2021-03-17].
- ↑ Iwona Maciejewska, Warmia na mapie urodzin ludzi literatury polskiego kręgu kulturowego do 1795 roku Komunikaty Mazursko-Warmińskie 2, 201-214, 2010