Osobowość autorytarna (książka)
Autor |
Theodor Adorno, Else Frenkel-Brunswik, Daniel Levinson, Nevitt Sanford |
---|---|
Tematyka | |
Wydanie oryginalne | |
Miejsce wydania |
New York |
Język |
angielski |
Data wydania |
1950 |
Wydawca |
Harper & Brothers |
Pierwsze wydanie polskie | |
Data wydania polskiego |
2010 (częściowe) |
Wydawca |
Wydawnictwo Naukowe PWN |
Przekład |
Marcin Pańków |
Osobowość autorytarna (ang. The Authoritarian Personality) – książka z zakresu psychologii społecznej autorstwa Theodora Wiesengrunda Adorna, Else Frenkel-Brunswik, Daniela Levinsona oraz Nevitta Sanforda, której celem była analiza „charakteru autorytarnego”[1]. Był to pierwszy z pięciu tomów projektu Studies in Prejudice pod redakcją Maksa Horkheimera i Samuela Flowermana, realizowanego przy Uniwersytecie w Berkeley w Kalifornii, a dotyczącego studiów nad uprzedzeniami[2]. Książka krótko po wydaniu stała się pozycją klasyczną psychologii i socjologii[1]. Książka łączy w sobie badania ilościowe (kilka skal ocen: AS – antysemityzm, F – faszyzm, E – etnocentryzm, PEC – konserwatyzm polityczno-ekonomiczny) oraz jakościowe, jako sposób przezwyciężenia opozycji tego, co ogólne i co szczegółowe[1]. Wśród zastosowanych metod były wywiady i testy.
Zawartość
[edytuj | edytuj kod]Na książkę składa się pięć części, podzielonych na dwadzieścia trzy rozdziały (w nawiasach ich autorzy):
- Foreword to studies in prejudice
- Preface (Max Horkheimer)
- I. Introduction (R. Nevitt Sanford, T. W. Adorno, Else Frenkel-Brunswik, Daniel J. Levinson)
- Part I. The measurement of ideological trends
-
- II. The contrasting ideologiesof two college men: a preliminary view (R. Nevitt Sanford)
- III. The study of anti-semitic ideology (Daniel J. Levinson)
- IV. The study of ethnocentric ideology (Daniel J. Levinson)
- V. Politico-economic ideology and group memberships in relation to ethnocentrism (Daniel J. Levinson)
- VI. Ethnocentrism in relation to some religious attitudes and practices (R. Nevitt Sanford)
- VII. The measurement of implicit antidemocratic trends (R. Nevitt Sanford, T. W. Adorno, Else Frenkel-Brunswik, Daniel J. Levinson)
- VIII. Ethnocentrism in relation to intelligence and education (Daniel J. Levinson)
- Part II. Personality as revealed through clinical interviews
-
- IX. The interviews as an approach to the prejudiced personality (Else Frenkel-Brunswik)
- X. Parents and childhood as seen through the interviews (Else Frenkel-Brunswik)
- XI. Sex, people, and self as seen through the interviews (Else Frenkel-Brunswik)
- XII. Dynamic and cognitive personality organization as seen through the interviews (Else Frenkel-Brunswik)
- XIII. Comprehensive scores and summary of interview results (Else Frenkel-Brunswik)
- Part III. Personality as revealed through projective material
-
- XIV. Thematic apperception test in the study of prejudiced and unprejudiced individuals (Betty Aron)
- XV. Projective questions in the study of personality and ideology (Daniel J. Levinson)
- Part IV. Qualitative studies of ideology
-
- Introductory remarks (T. W. Adorno)
- XVI. Prejudice in the interview material (T. W. Adorno)
- XVII. Politics and economics in the interview material (T. W. Adorno)
- XVIII. Some aspects of religious ideology as revealed in the interview material (T. W. Adorno)
- XIX. Types and syndromes (T. W. Adorno)
- Part V. Applications to individuals and to special groups
-
- XX. Genetic aspects of the authoritarian personality: case studies of two contrasting individuals (R. Nevitt Sanford)
- XXI. Criminality and antidemocratic trends: a study of prison inmates (William R. Morrow)
- XXII. Psychological psychological ill health in relation to potential fascism: a study of psychiatric clinic patients (Maria Hertz Levinson)
- XXIII. Conclusions
Przekład polski (M. Pańków)
[edytuj | edytuj kod]W wydaniu polskim ukazały się rozdziały:
- Rozdział I. Wprowadzenie
- Część I. Pomiar dyspozycji ideologicznych
-
- Rozdział VII. Pomiar ukrytych dyspozycji antydemokratycznych
- Część IV. Jakościowe badania ideologii
-
- Uwagi wstępne
- Rozdział XVI. Uprzedzenia na podstawie materiałów z wywiadu
- Rozdział XVII. Polityka i gospodarka na podstawie materiałów z wywiadu
- Rozdział XVIII. Niektóre aspekty ideologii religijnej na podstawie materiałów z wywiadów
- Rozdział XIX. Typy i syndromy
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Theodor Wiesengrund Adorno, Else Frenkel-Brunswik, Daniel Levinson, Nevitt Sanford: Osobowość autorytarna. Max Horkheimer i Samuel Flowerman (red. oryg.), Marcin Pańków (tłum.), Michał Herer (przedmowa). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010, s. 350. ISBN 978-83-01-16413-3.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Krystyna Krzemieniowa, Wstęp [w:] Theodor Wiesengrund Adorno: Dialektyka negatywna. Krystyna Krzemieniowa (tłum. i wstęp), Sława Krzemienia-Ojaka (współpraca). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986, s. XXV. ISBN 83-01-05477-8.
- ↑ Marcin Herer, Faszyzm daje do myślenia. Przedmowa do wydania polskiego [w:] Theodor Wiesengrund Adorno, Else Frenkel-Brunswik, Daniel Levinson, Nevitt Sanford: Osobowość autorytarna. Max Horkheimer i Samuel Flowerman (red. oryg.), Marcin Pańków (tłum.), Michał Herer (przedmowa). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010, s. X. ISBN 978-83-01-16413-3.