Podofilotoksyna w chemioterapii nowotworowej
 |
Trwa dyskusja nad usunięciem tego artykułu, kliknij i weź w niej udział. |
Podofilotoksyna - produkt naturalny należący do rodziny lignanów, który jest izolowany z korzeni i kłączy gatunków Podophyllum, głównie z Podophyllum peltatum (stopkowiec tarczowaty, znany również jako mayapple)[1]. Zgłoszono, że związek ten ma rozległe właściwości farmakologiczne, takie jak przeciwnowotworowe, przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwskurczowe[2]. Ze względu na wysoką cytotoksyczność podofilotoksyna jest stosowana wyłącznie jako leczenie miejscowe brodawek odbytu i narządów płciowych i jest dostępna komercyjnie jako krem. Biorąc pod uwagę bioaktywność podofilotoksyny, badania nad jej pochodnymi są prowadzone od dziesięcioleci, głównie w kontekście rozwoju leków przeciwnowotworowych. Dwa główne półsyntetyczne glikozydowe pochodne podofilotoksyny, mianowicie etopozyd (VP-16) i tenipozyd (VM-26), okazały się być wysoce aktywnymi środkami przeciwnowotworowymi, które zostały zatwierdzone przez FDA do chemioterapii w leczeniu drobnokomórkowego raka płuc, ostrej białaczki limfoblastycznej i raka jądra[3]. Jednakże, VP-16 i VM-26 wykazywały poważne skutki uboczne, takie jak supresja szpiku kostnego, utrata włosów i neurotoksyczność[4]. Dlatego obecnie naukowcy koncentrują się na opracowywaniu nowych efektywnych strategii odkrywania leków opartych na podofilotoksynie, w tym na modyfikacji strukturalnej, poprawie biodostępności i terapii skojarzonej.
Obecne badania[edytuj | edytuj kod]
Najnowsze badania koncentrują się na przezwyciężaniu ograniczeń podofilotoksyny i jej pochodnych, takich jak niska biodostępność i toksyczność systemowa. Badano różne strategie, w tym syntezę nowych analogów i proleków zaprojektowanych w celu zwiększenia rozpuszczalności i zmniejszenia skutków ubocznych. Na przykład, micelle złożone z podofilotoksyny i kwasu poliakrylowego wykazały poprawioną skuteczność przeciwnowotworową w przypadku wielolekoopornego raka piersi, dzięki zwiększeniu rozpuszczalności i ukierunkowanemu dostarczaniu[5]. Inną obiecującą ścieżką jest rozwój syntetycznych pochodnych, takich jak GL-331[6], TOP 53[7] i NK611[8], które mają na celu zwiększenie siły działania i przezwyciężenie oporności na leki. Naukowcy badają również wykorzystanie odnawialnych źródeł, w tym produkcję mikrobiologiczną, aby synteza podofilotoksyny była bardziej ekonomicznie opłacalna[9].
Perspektywy na przyszłość[edytuj | edytuj kod]
Przyszłość terapii opartych na podofilotoksynie wydaje się obiecująca dzięki postępom w systemach dostarczania leków, takich jak inkapsulacja w nanoparticules, mająca na celu zwiększenie precyzyjności ukierunkowania oraz redukcję toksyczności systemowej tych związków. Dodatkowo, badania nad synergicznymi kombinacjami z innymi lekami przeciwnowotworowymi otwierają możliwości dla bardziej efektywnych i spersonalizowanych terapii przeciwnowotworowych.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zinnia Shah i inni, Podophyllotoxin: History, Recent Advances and Future Prospects, „Biomolecules”, 11 (4), 2021, s. 603, DOI: 10.3390/biom11040603, ISSN 2218-273X, PMID: 33921719, PMCID: PMC8073934 [dostęp 2024-06-17] (ang.).
- ↑ Carolina Miranda-Vera i inni, Podophyllotoxin: Recent Advances in the Development of Hybridization Strategies to Enhance Its Antitumoral Profile, „Pharmaceutics”, 15 (12), 2023, s. 2728, DOI: 10.3390/pharmaceutics15122728, ISSN 1999-4923, PMID: 38140069, PMCID: PMC10747284 [dostęp 2024-06-17] (ang.).
- ↑ Wei Zhao i inni, Challenges and potential for improving the druggability of podophyllotoxin-derived drugs in cancer chemotherapy, „Natural Product Reports”, 38 (3), 2021, s. 470–488, DOI: 10.1039/D0NP00041H, ISSN 1460-4752 [dostęp 2024-06-17] (ang.).
- ↑ Wei Zhao i inni, Challenges and potential for improving the druggability of podophyllotoxin-derived drugs in cancer chemotherapy, „Natural Product Reports”, 38 (3), 2021, s. 470–488, DOI: 10.1039/D0NP00041H, ISSN 1460-4752 [dostęp 2024-06-17] (ang.).
- ↑ Popat S. Kumbhar i inni, Podophyllotoxin-polyacrylic acid conjugate micelles: improved anticancer efficacy against multidrug-resistant breast cancer, „Journal of the Egyptian National Cancer Institute”, 32 (1), 2020, s. 42, DOI: 10.1186/s43046-020-00053-1, ISSN 2589-0409 [dostęp 2024-06-17].
- ↑ Tze‐Sing Huang i inni, [No title found], „Pharmaceutical Research”, 16 (7), 1999, s. 997–1002, DOI: 10.1023/A:1018971313256 [dostęp 2024-06-17].
- ↑ Utsugi, T., Shibata, J., Sugimoto, Y., Aoyagi, K., Wierzba, K., Kobunai, T., Terada, T., Oh-hara, T., Tsuruo, T., & Yamada, Y. (1996). Antitumor activity of a novel podophyllotoxin derivative (TOP-53) against lung cancer and lung metastatic cancer. Cancer Research, 56(12), 2809-2814.
- ↑ A.-R. Hanauske i inni, Activity of NK 611, a new epipodophyllotoxin derivative, against colony forming units from freshly explanted human tumours in vitro, „European Journal of Cancer”, 31 (10), 1995, s. 1677–1681, DOI: 10.1016/0959-8049(95)00245-e, ISSN 0959-8049 [dostęp 2024-06-17].
- ↑ Youngjae You, Podophyllotoxin Derivatives: Current Synthetic Approaches for New Anticancer Agents, „Current Pharmaceutical Design”, 11 (13), s. 1695–1717, DOI: 10.2174/1381612053764724 [dostęp 2024-06-17] (ang.).