Prowatina

Prowatina

Plan jaskini
Państwo	Grecja
Położenie	Epir
Głębokość	407 m
Data odkrycia	1965
Odkrywca	Ekipa uniwersytecka z Cambridge
Położenie na mapie Grecji Prowatina
39°57′46″N 20°44′56″E

Prowatina (gr. Tripa Provatina - Przepaść Pasterka, ang. Provatina, też Ewe's Cave) – studnia jaskiniowa w Grecji, zlokalizowana w Epirze, na północ od Janiny, w pobliżu miejscowości Mikro Papingo, na wapiennym płaskowyżu Astraka (2436 m n.p.m.). W momencie odkrycia była najgłębszą znaną studnią jaskiniową w Europie i drugą na świecie (po El Sótano w Meksyku). Jej otwór znajduje się na wysokości ok. 1900 m n.p.m., w stromym stoku tuż nad północno-zachodnią krawędzią płaskowyżu. Ma 407 metrów głębokości.

Eksploracja

Jaskinia została odkryta, dzięki informacjom lokalnych pasterzy, przez ekipę uniwersytecką z Cambridge w 1965. W 1966 Jim Eyre osiągnął w niej głębokość 156 metrów, a w 1967 kolejna wyprawa dotarła do głębokości około 200 metrów. W 1968 przygotowano dwie konkurencyjne angielskie wyprawy z udziałem m.in. Pete’a Liveseya i Siona O’Niela. 1 października 1977 r. jaskinię eksplorował polsko-słowacki zespół w składzie Christian Parma i Gustáv Stibrányi. W 1981 pierwszego kobiecego przejścia Prowatiny dokonała polska speleolożka – Ewa Bartosz (-390 metrów), członkini pierwszej kobiecej wyprawy do tej jaskini, kierowanej przez Annę Antkiewicz.

Budowa

Jaskinia jest prostym, pionowym kominem, którego dnem przepływa podziemny strumień (prawdopodobnie istnieją kolejne, niższe, nieodkryte partie). Dno zaścielają głazy.