Pterostichus chameleon
| Pterostichus chameleon | |||
| (Motschulsky, 1866) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Nadplemię | |||
| Plemię | |||
| Podplemię | |||
| Rodzaj | |||
| Podrodzaj | |||
| Gatunek |
Pterostichus (Argutor) chameleon | ||
| Synonimy | |||
| |||
Pterostichus chameleon – gatunek chrząszcza z rodziny biegaczowatych i podrodziny dzierowatych.
Taksonomia[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1850 roku przez Maximiliena Chaudoira pod nazwą Feronia submetallica[1]. Okazała się ona jednak być młodszym homonimem, w związku z czym za ważny uznaje się epitet[2] nadany w 1866 roku przez Wiktora Moczulskiego w kombinacji Lagarus chameleon[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 6,1 do 7,7 mm. Ubarwienie ma czarne z rudymi członem pierwszym oraz nasadami członów drugiego i trzeciego czułków oraz z rdzawoczerwonymi do brązowoczerwonych odnóżami, najczęściej z lekkim ciemnozielonkawym połyskiem metalicznym na wierzchu ciała, ale czasem bez połysku[4]. Głowa wyposażona jest w dwie pary szczecinek nadocznych (supraorbitalnych)[5]. Zarys przedplecza ma lekko zafalowane krawędzie boczne[4]. Pokrywy mają całkowicie obrzeżone podstawy[5], od dwóch do czterech chetoporów (punktów szczecinkowych) dyskalnych w trzecim międzyrzędzie, niekiedy pojedynczy chetopor dyskalny w międzyrzędzie piątym[4] oraz pozbawione są rządków przytarczkowych[5]. Skrzydła tylnej pary są w pełni wykształcone[4]. Odnóża cechują się stopami z pośrodkowymi rowkami podłużnymi na wierzchu członów oraz pozbawionym szczecinek członie ostatnim[5][4].
Ekologia i występowanie[edytuj | edytuj kod]
Owad rozmieszczony na nizinach. Zasiedla stanowiska wilgotne, zarówno zacienione, jak i nasłonecznione[4], w tym doliny rzeczne, lasy zalewowe, pobrzeża mokradeł i wód płynących[6][4]. Często znajdowany jest wśród napływek[6].
Gatunek palearktyczny, znany z Austrii, Włoch, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Mołdawii, Rumunii, Grecji oraz południowoeuropejskiej i zachodniosyberyjskiej części Rosji[2][7] oraz północnego[4] Kazachstanu[2][7].
W Polsce gatunek ten obserwowano tylko pojedynczo na przełomie XIX i XX wieku[6]. W Bohemii owad bardzo rzadki, a na Morawach rzadki[4]. Na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony jest jako gatunek zagrożony wymarciem (EN)[8]. Na Słowacji widywany rzadko lub sporadycznie[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ M. Chaudoir. Supplément à la faune des carabiques de la Russie. „Bulletin de la Société Impériale des Naturalistes de Moscou”. 23 (3), s. 62-206, 1850.
- ↑ a b c Wolfgang Lorenz, Pterostichus (Argutor) chameleon (Motschulsky, 1866), O. Bánki i inni red. [online], Catalogue of Life Checklist, 29 lipca 2021 [dostęp 2024-02-23].
- ↑ V. Motschulsky. Enumération des nouvelles espèces de coléoptères rapportés de ses voyages. 4ème article (suite). „Bulletin de la Société Impériale des Naturalistes de Moscou”. 38 (4), s. 227-313, 1866.
- ↑ a b c d e f g h i j Karel Hůrka: Carabidae of the Czech and Slovak Republics. Zlin: Kabourek, 1996, s. 36-44, 258-264.
- ↑ a b c d Von Arved Lompe: Gattung Pterostichus Bonelli 1810. [w:] Käfer Europas [on-line]. 2021. [dostęp 2024-02-23].
- ↑ a b c Bolesław Burakowski, Maciej Mroczkowski, Janina Stefańska, Chrząszcze – Coleoptera. Biegaczowate – Carabidae, część 2, „Katalog Fauny Polski”, 3, 13, Warszawa: Instytut Zoologiczny Polskiej Akademii Nauk, 1974.
- ↑ a b Y. Bousquet, Pterostichini, [w:] Ivan Löbl, Aleš Smetana (red.), Catalogue of Palaearctic Coleoptera. Volume I. Archostemata - Myxophaga - Adephaga, Stenstrup, Denmark: Apollo Books, 2003, s. 485-516, ISBN 87-88757-73-0.
- ↑ Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.