Reichskommissar für die Festigung deutschen Volkstums
 Siedziba Centrali „Północ-Wschód” Komisariatu Rzeszy do spraw Umacniania Niemczyzny, Litzmannstadt, Adolf-Hitler Straße 133 (obecnie Łódź, ul. Piotrkowska 133) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Data utworzenia |
7 października 1939 |
| Siedziba |
Berlin, |
Reichkomissar für die Festigung deutschen Volkstums (w skrócie RKFDV, pol. Komisarz Rzeszy do spraw Umacniania Niemczyzny) – urząd III Rzeszy zajmujący się planowaniem polityki germanizacyjnej oraz kierowaniem przesiedleniami ludności cywilnej na terenach okupowanych.
Historia
[edytuj | edytuj kod]
Dekretem z 7 października 1939 powołane zostało stanowisko Komisarza Rzeszy do spraw Umacniania Niemczyzny, które objął Heinrich Himmler[1]. W 1940 roku przy funkcji tej rozwinął się urząd III Rzeszy, tzw. Komisariat Rzeszy do spraw Umacniania Niemczyzny – RKFDV, który koordynował działalność dwóch niemieckich organizacji: VoMI (Głównego Urzędu Kolonizacyjnego dla Niemców Etnicznych) oraz RuSHA (niem. SS-Rasse-und-Siedlungshauptamt, czyli Głównego Urzędu do spraw Rasowych i Osiedleńczych SS), których celem była germanizacja terenów podbitych. Na czele urzędu od początku jego utworzenia do końca wojny stał Ulrich Greifelt, podlegający bezpośrednio Heinrichowi Himmlerowi. Siedziba Urzędu mieściła się w Berlinie-Halensee, przy ulicy Kurfürstendamm 140[2].
Zadania urzędu
[edytuj | edytuj kod]Do zadań urzędu należały planowanie, organizacja, nadzór, koordynacja oraz kierownictwo nad polityką przymusowej germanizacji, grabieżą i konfiskatą mienia oraz wysiedleniami i deportacją ludności krajów okupowanych na roboty przymusowe w III Rzeszy.
Działalność
[edytuj | edytuj kod]
Urząd zajmował się całościowo logistyką działań mających na celu wysiedlenie względnie germanizację etnicznej ludności z terenów okupowanych i osiedlenie tam osadników niemieckich, przesiedlanych z Niemiec oraz krajów wschodniej Europy. Opracowywał w tym celu plany strategiczne oraz ustanawiał prawne dokumenty regulujące te kwestie.
W 1942 roku Główny Urząd Rzeszy dla spraw Umocnienia Niemczyzny wydał tzw. rozporządzenie nr 67/I, które stanowiło podstawę dla działalności germanizacyjnej szeregu niemieckich instytucji działających w okupowanej Polsce, jak sieć ośrodków Lebensborn, Niemieckich Szkół Ojczyźnianych, Urzędów Rasy i Osadnictwa oraz szeregu władz administracyjnych i wojskowych. Dokument ten, dotyczący „zniemczania dzieci z rodzin polskich i byłych polskich sierocińców”, zalecał weryfikację dzieci „nadających się do zniemczenia” poprzez ich selekcję na podstawie badań rasowych i psychologicznych oraz umieszczanie:
...dzieci w wieku od 6 do 12 lat w Niemieckich Szkołach Ojczyźnianych, a w wieku od 2 do 6 lat u rodzin, które wskaże Lebensborn[2].
Organizacja
[edytuj | edytuj kod]- Chef der Stabshauptamtes Persönlicher Referent – szef komisariatu, dział personalny
- Amtsgruppe A – pion A
- Amt Z – Zentralamt – urząd centralny
- Amt I – Umsiedlung und Volkstum – dział przesiedleńczy (SS-Obergruppenführer Werner Lorenz)
- Amt II – Arbeitseinsatz – akcje zatrudnieniowe
- Amtsgruppe B – pion B
- Amt III – Wirtschaft – gospodarka
- Amt IV – Landwirtschaft – rolnictwo
- Amt V – Finanzverwaltung – dział finansowy (Otto Schwarzenberger)
- Amtsgruppe C – pion C
- Amt VI – Planung – planowanie SS-Oberführer Konrad Meyer
- Amt VII – Bauten – budowle
- Amt VIII – Zentralbodenamt – centralny urząd ziemski
Pełnomocnikiem Heinricha Himmlera do spraw umocnienia niemieckości w Generalnym Gubernatorstwie był SS-Obergruppenführer Friedrich Wilhelm Krüger.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Erlaß des Führers und Reichkanzlers zur Festigung deutschen Volkstums, 7. Oktober 1939
- ↑ a b Rozporządzenie nr 67/I za Józef Wnuk, Helena Radomska-Strzemecka: Dzieci polskie oskarżają. Warszawa: PAX, 1961.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bruno Wasser: Himmlers Raumplanung im Osten. Der Generalplan Ost in Polen 1940 – 1944. Basel, Berlin, Boston: 1993. (niem.).
- Peter Widmann: Reichskommissar für die Festigung deutschen Volkstums. W: Wolfgang Benz (wyd.): Enzyklopädie des Nationalsozialismus. München: 1998, s. 677. (niem.).
- Piotr Setkiewicz: The expulsion of Polish civilians from the area around the Auschwitz camp, 1940-1941. (ang.).
- Józef Wnuk, Helena Radomska-Strzemecka: Dzieci polskie oskarżają. Warszawa: PAX, 1961.
- Roman Z. Hrabar: Hitlerowski rabunek dzieci polskich. Uprowadzanie i germanizowanie dzieci polskich w latach 1939-1945. Katowice: Śląski Instytut Naukowy w Katowicach, Wydawnictwo Śląsk, 1960.
- Roman Z. Hrabar: Na rozkaz i bez rozkazu. Sto i jeden wybranych dowodów hitlerowskiego ludobójstwa na dzieciach. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1968.