OHC
OHC (od ang. overhead camshaft, górny wałek rozrządu) – rodzaj układu rozrządu silnika górnozaworowego, w którym wałek rozrządu znajduje się nad blokiem silnika. Napędzany jest on zwykle za pomocą koła zębatego, elastycznego paska rozrządu lub w innych typach i mocnych silnikach łańcuchem. Wyjątkowo zdarza się również napęd za pomocą kół zębatych. Dla tego typu rozwiązania stosuje się dwa układy:
- SOHC – jeden wałek
- DOHC – dwa wałki.
SOHC[edytuj | edytuj kod]
SOHC (od ang. single overhead camshaft, pojedynczy górny wałek rozrządu) oznacza silnik z jednym wałkiem rozrządu umieszczonym w głowicy cylindrów.
DOHC[edytuj | edytuj kod]
DOHC (od ang. double overhead camshaft, podwójny górny wałek rozrządu), inaczej twin cam – powszechnie w świecie używane rozwiązanie konstrukcyjne silnika tłokowego, w głowicy którego znajdują się dwa wałki rozrządu przypadające na jeden rząd cylindrów. Jeden z wałków steruje zaworami ssącymi, a drugi wydechowymi. Konstrukcja silnika DOHC ułatwia zmiany fazy rozrządu, w zależności od prędkości obrotowej i obciążenia silnika. Zawory umieszczone są pod kątem naprzeciw siebie i dają tym samym większą swobodę w kształtowaniu komory spalania. Silnik DOHC umożliwia także zwiększenie liczby zaworów przypadających na cylinder, co wpływa na powiększenie sprawności napełniania i opróżniania cylindra i umożliwia uzyskanie wyższego stopnia sprężania i zmniejszenie oporów przepływu. Dzieje się tak przez zwiększenie powierzchni zaworów w stosunku do dostępnej powierzchni w głowicy wynikającej ze średnicy cylindra i ewentualnego pochylenia ścianek komory spalania w głowicy. Dzięki zwiększeniu powierzchni przylegania wielu zaworów do głowicy – w stosunku do zaworów pojedynczych o tej samej powierzchni przepływu – poprawia się odprowadzanie ciepła z zaworów. Kolejną zaletą tego rozwiązania jest zmniejszenie bezwładności elementów rozrządu, gdyż pojedyncze zawory są mniejsze i mogą mieć cieńsze trzonki i grzybki.
Faktem jest skomplikowanie napędu rozrządu i większe opory wynikające z napędu dwóch wałków. Ponadto rozdzielenie napędu na wałek wydechowy i ssący powoduje powstanie większych naprężeń na pasku lub łańcuchu napędu - wtedy gdy jest to wspólny napęd obu wałków. Spowodowane jest to „odbijaniem” wałków w wyniku nacisku sprężyn zaworowych. Przy jednym wałku siły te są w znacznym stopniu zniwelowane, dlatego częstym rozwiązaniem jest napędzanie tylko jednego wałka, a drugi jest napędzany za pośrednictwem pierwszego. Przy takim rozwiązaniu siły na napędzie rozrządu pomiędzy wałem korbowym a wałkiem są porównywalne z rozwiązaniem SOHC.
Ponadto często obserwuje się zwiększone zużycie oleju silnikowego, zwłaszcza przy dużych przebiegach.
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Zaletą układu jest brak pośrednich elementów rozrządu (popychaczy, dźwigni zaworowych) wymagających smarowania i mogących ulec awarii oraz dobra szybkobieżność silnika wynikająca z braku zwłoki w napełnianiu silnika ładunkiem i opróżnianiu go ze spalin. Wadą jest złożona konstrukcja głowicy silnika. Opanowanie technologii produkcji silników OHC, w połączeniu z ich zaletami, sprawiło, że nowych konstrukcyjnie silników spalinowych małej i średniej mocy z innym rodzajem rozrządu (OHV lub, tym bardziej, SV) praktycznie się nie spotyka.
