Socjoantropologia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Socjoantropologia – dyscyplina wiedzy humanistycznej powstała ze zbliżenia się perspektyw poznawczych socjologii i antropologii.

Choć socjologia bada kulturę, wartości i wierzenia jako pochodne systemu społecznego a antropologia traktuje je autonomicznie, to próby budowania ogólnej teorii czynią antropologa socjologiem i odwrotnie, gdyż dylematy teoretyczne tych nauk były i są takie same.

Szczególne zbliżenie dyscyplin następuje, gdy antropologia przenosi uwagę z "tego, co dalekie" na "to, co bliskie", socjologia natomiast zwiększa zainteresowanie tym, co jednostkowe/intersubiektywne.

Przez długi okres socjologia była nieświadoma problematyki związanej z wchodzeniem w to, co obce i nieznane, ponieważ zasadzała się na badaniu własnego społeczeństwa badacza. W sytuacji postindustrialnej globalizacji świadomość ta musiała ulec zmianie, gdyż wskutek wzmożonej komunikacji i mobilności zatarciu uległo rozróżnienie tego, co "odległe", od tego, co "bliskie", a z pozoru bliskie obiekty jak na przykład świat medialny nabrały charakteru "obcości". Z drugiej strony antropologia, zwrócona tradycyjnie ku badaniu przeszłości, inności kulturowej, tego, co odległe i ginące, po pierwsze: napotkawszy zagadnienie relatywizmu, zaczęła wątpić, czy człowieka "dzikiego" (Innego) da się w ogóle poznać czy opisać przy użyciu "cywilizowanych kategorii", a po drugie: straciła w dobie globalizacji idealne obiekty antropologicznego poznania. Wskutek zmiany perspektywy badawczej zaczęła zwracać się ku kulturom "bliskim"[1][2].

Socjoantropolog myśli więc "o sobie samym jako o innym" – poszukuje tego, co ponadkulturowe, wspólne wszystkim ludziom.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Tomasz Szlendak: Technomania. Cyberplemię w zwierciadle socjologii. Toruń: Graffiti BC, 1998, s. 99. Cytat: W tym miejscu kończy się moja wędrówka po "świecie dziwów", który leży tuż obok. Aby świat ten zobaczyć i poznać, nie musiałem wybierać się za morza, pakować wielkich waliz ani żegnać się z bliskimi na parę lat, tak jak czynili to antropologowie jeszcze kilkadziesiąt lat temu. Ów "inny świat" i "innego człowieka" spotkałem dwie ulice dalej, na innym osiedlu ... Był do mnie podobny, ponieważ mówił tym samym językiem ... a jednak był na swój sposób wyraźnie "obcy".
  2. Magdalena Kamińska: Rzeczywistość wirtualna jako "ponowne zaczarowanie świata" Pytanie o status poznawczy koncepcji (Rozdział 1 - Rzeczywistość wirtualna w perspektywie nowej "socjoantropologii"). Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2007, s. 17-54.