Zamek w Szydłowie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m →Bibliografia: kat. |
kat. |
||
| Linia 38: | Linia 38: | ||
{{Zamki Kielecczyzny}} |
{{Zamki Kielecczyzny}} |
||
[[Kategoria:Zamki w Polsce|Szydłów]] |
[[Kategoria:Zamki w Polsce|Szydłów]] |
||
[[Kategoria:Zamki Małopolski|Szydłów]] |
|||
[[Kategoria:Gmina Szydłów]] |
[[Kategoria:Gmina Szydłów]] |
||
Wersja z 21:15, 28 sty 2008
Zamek w Szydłowie – zamek królewski ulokowany w Szydłowie w województwie świętokrzyskim. Jest położony na skarpie wzniesienia opadającego ku dolinie rzeczki Ciekącej. Znajduje się w obrębie fortyfikacji dawnego miasta.
Miał charakter obszernej siedziby królewskiej, choć użytkowanej tylko czasowo. Świadczą o tym obszerny dziedziniec i duży budynek mieszkalny[1].
Zachowały się ruiny dużego domu mieszkalnego, tzw. skarbczyk z XV i XVI w. i budynek bramny z pozostałościami murów oddzielających zamek od miasta. Od strony zachodniej dziedziniec zamku zamknięty jest murami obwodowymi, które stanowią fragment umocnień miejskich.
Historia
Wg Janka z Czarnkowa murowany zamek wzniósł w Szydłowie król Kazimierz Wielki, który otoczył też miasto murami obronnymi. Także Jan Długosz wspomina o wzniesieniu zamku przez Kazimierza Wielkiego.
Zamek był przebudowywany w XV w., a następnie dwukrotnie w XVI w., co było związane z pożarami, które miały tu miejsce w 1528 i 1544. W XVII w. zamek ponownie przebudowywano po pożarze z 1630 i zniszczeniach z okresu potopu szwedzkiego.
W 1723 starosta Józef Załuski odnowił zamek. Pod koniec XVIII w. został on opuszczony i częściowo zniszczony. W 1927 ruiny zamku zabezpieczono. W 1946 zrekonstruowano mury obwodowe z blankami od strony zachodniej. Jednocześnie mury domu dużego zostały podniesione i zwieńczone pseudoblankami, które nie istniały przedtem[1].
Architektura
Zamek powstał na planie wydłużonego wieloboku o powierzchni przekraczającej 7000 m²[1]. W pierwszej fazie budowy był prawdopodobnie otoczony prowizorycznymi umocnieniami, które później zastąpiono murem.
Głównym elementem zespołu zamkowego był ustawiony prostopadle do murów obwodowych budynek mieszkalny. Zamykał on od południa dziedziniec i miał wymiary 34,8 x 12,8 m[1]. Wzniesiono go na planie prostokąta. Był piętrowy i zbudowany z kamienia. Po stronie południowej znajdował się ryzalit. W budynku mogła mieścić się kaplica. Na każdej z kondygnacji znajdowały się dwa pomieszczenia. Prawdopodobnie budynek posiadał dwuspadowy dach. Zachowały się kamienne portale.
Na kulminacji wzgórza położona była cylindryczna kamienna wieża. Znajdowała się w północno-zachodnim narożu zamku. Zachowały się z niej jedynie fundamenty, które pozwalają przypuszczać, że wieża miała występujący poza okrąg podstawy "dziób"[1]. Był on skierowany na zachód. Forma ta jest unikatowa w budownictwie obronnym z czasów Kazimierza Wielkiego[1].
W XV w. na ruinach wieży wzniesiono piętrowy budynek nazywany skarbczykiem. W 1528 został on rozbudowany.
Budynek bramny powstał w XVII w. na miejscu dawnej bramy umieszczonej w murze.
Bibliografia
- Bohdan Guerquin, Zamki w Polsce, Warszawa 1984, ISBN 83-213-3239-0