Kazanie Skargi: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 13:40, 24 sty 2009

Szablon:Obraz infobox "Kazanie Skargi" "Kazanie Skargi" - Kazaniem Skargi Jan Matejko zapoczątkował cykl wieloosobowych kompozycji historycznych. Obraz przedstawia słynnego jezuitę ks. Piotra Skargę, wygłaszającego wobec króla Zygmunta VI i dworu wstrząsające kazanie, w którym przepowiadał przyszły upadek Polski. Artysta w sposób mistrzowski przedstawił różnorodne stany psychiczne malujące się na twarzach poszczególnych słuchaczy. Obraz przyniósł artyście sławę i uznanie krytyki, a w dzienniku "Czas" napisano: "Historia nasza ma już swego malarza."

Kazanie Skargi nie przedstawia więc jednostkowego wydarzenia. Stanowi jakby sumę zdarzeń prowadzących do upadku Polski, które rozegrały się za panowania Zygmunta III, na przełomie XVI i XVII wieku. Pokazuje postaci, które nigdy razem nie mogłyby spotkać się we wnętrzu katedry krakowskiej - biskupa Hipacego Pocieja (jednego z twórców unii brzeskiej 1596 roku, łączącej cerkiew prawosławną dawnej Rzeczypospolitej z kościołem katolickim), prymasa Stanisława Karnkowskiego (zmarłego w 1603 roku) i uczestników rokoszu (z lat 1606-1607) - Mikołaja Zebrzydowskiego, Janusza Radziwiłła i Stanisława Stadnickiego. [*]

@@ Linia 8: / Linia 8: @@
 |muzeum=Zamek Królewski w Warszawie
 }}
+'''"Kazanie Skargi"''' "Kazanie Skargi" - Kazaniem Skargi [[Jan Matejko]] zapoczątkował cykl wieloosobowych kompozycji historycznych. Obraz przedstawia słynnego jezuitę ks. Piotra Skargę, wygłaszającego wobec króla Zygmunta VI i dworu wstrząsające kazanie, w którym przepowiadał przyszły upadek Polski. Artysta w sposób mistrzowski przedstawił różnorodne stany psychiczne malujące się na twarzach poszczególnych słuchaczy. Obraz przyniósł artyście sławę i uznanie krytyki, a w dzienniku "Czas" napisano: "Historia nasza ma już swego malarza."
-'''"Kazanie Skargi"''' to obraz [[Jan Matejko|Jana Matejki]] z roku [[1864]].
-Niewątpliwie obraz ten czytelny jest także dla osób, które nie znają historii.
-Atmosfera jest napięta, przepełniona grozą, wieszczą przestrogą.
-Główny bohater historii stoi po prawej stronie. Gest, który wykonuje podkreślony jest jasnym światłem za nim, na jego dłoniach i twarzy co stanowi wyraźny kontrast z ascetycznym ubraniem ożywionym jedynie żółtą lamówką. Doniosły, górujący nad nieruchomym audytorium Skarga żywo gestykuluje.
-Matejko pokazuje różne reakcje słuchaczy na słowa kaznodziei. Od zasłuchania, zrozumienia, przejęcia po lekceważenie i roztargnienie jakie widać na twarzy Zygmunta III Wazy siedzącego niemal po środku a uważanego za słabego króla.
+Kazanie Skargi nie przedstawia więc jednostkowego wydarzenia. Stanowi jakby sumę zdarzeń prowadzących do upadku Polski, które rozegrały się za panowania Zygmunta III, na przełomie XVI i XVII wieku. Pokazuje postaci, które nigdy razem nie mogłyby spotkać się we wnętrzu katedry krakowskiej - biskupa Hipacego Pocieja (jednego z twórców unii brzeskiej 1596 roku, łączącej cerkiew prawosławną dawnej Rzeczypospolitej z kościołem katolickim), prymasa Stanisława Karnkowskiego (zmarłego w 1603 roku) i uczestników rokoszu (z lat 1606-1607) - Mikołaja Zebrzydowskiego, Janusza Radziwiłła i Stanisława Stadnickiego. [*]
-W centrum obrazu leży rękawica, nie należąca do żadnej z przedstawionych postaci. Jest to podwójne wyzwanie rzucone przez samego Matejkę, że to on będzie wielkim malarzem i nauczycielem swojego narodu. Rękawice interpretuje się także jako wyzwanie rzucone magnaterii. Przecież po środku stoją: [[Janusz Radziwiłł (kasztelan wileński)|Janusz Radziwiłł]], [[Mikołaj Zebrzydowski (marszałek wielki koronny)|Mikołaj Zebrzydowski]] i [[Stanisław Stadnicki]] - połączeni udziałem w [[Rokosz Zebrzydowskiego|rokoszu]] przeciw królowi.
-Na obrazie widoczny jest również hetman [[Jan Zamoyski]] siedzący po lewej stronie na podwyższeniu. Po lewej stronie w dolnej części obrazu widzimy dwóch purpuratów: [[Hipacy Pociej|Hipacego Pocieja]] i biskupa [[Stanisław Karnkowski|Stanisława Karnkowskiego]]. Z prawej zaś są widoczne twarze dwóch posłów oraz kardynała Enrico Gaetano. Za królem widzimy małego królewicza [[Władysław IV Waza|Władysława]] i [[Mikołaj Wolski|Mikołaja Wolskiego]].
-Matejko namalował obraz tuż po załamaniu [[powstanie styczniowe|powstania styczniowego]], co jeszcze bardziej potęguje grozę nieruchomego, skamieniałego z przerażenia audytorium i ujętej bardzo dynamicznie, natchnionej postaci królewskiego spowiednika i kaznodziei. Były uczestnik powstania listopadowego i towiańczyk [[Michał Szweycer]] pozował do tego obrazu jako [[Piotr Skarga (kaznodzieja)|Piotr Skarga]].
-Praca utrzymana jest w tonach fioletowo-czerwonych z duża ilością purpury co nadaje wrażenie dostojności przedstawienia.
-[[Kategoria:Obrazy Jana Matejki]]