Rudaki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m r2.7.1) (Robot dodał ja:ルーダキー |
Luckas-bot (dyskusja | edycje) m r2.7.1) (Robot dodał be:Рудакі |
||
| Linia 22: | Linia 22: | ||
[[Kategoria:Zmarli w 941]] |
[[Kategoria:Zmarli w 941]] |
||
[[be:Рудакі]] |
|||
[[cs:Rúdakí]] |
[[cs:Rúdakí]] |
||
[[de:Rudaki]] |
[[de:Rudaki]] |
||
Wersja z 14:28, 21 lis 2011
Rudaki, właśc. Abu Abdullah Dżafar ben Muhammad (ur. 857, zm. ok. 941) – poeta perski, uważany za największego twórcę perskojęzycznego swoich czasów. Rudaki uważany jest także za klasyka literatury tadżyckiej.
Pochodził z rodziny chłopskiej[1] z miejscowości Pandżrud (lub Pandż Rud[1]) w obecnym Pandżakencie (Tadżykistan). Długie lata był nadwornym poetą samanidzkiego emira Nasra II Ibn Ahmada (panującego w latach 914-943), władcy Chorasanu i Transoksanii. Siedziba dworu znajdowała się w Bucharze (Uzbekistan). Pod koniec życia został jednak wydalony z dworu i ostatnie lata spędził biednie w swej rodzinnej miejscowości[1]. Był już wówczas niewidomy, niektóre źródła sugerują również celowe oślepienie[2]. Powodem wydalenia mogła być jego przyjaźń z obalonym w 937 r. wezyrem Nasrem II Belamim lub udział w ruchu karmatów[2].
Z całej twórczości Rudakiego, podobno bardzo obfitej, do naszych czasów zachowało się nieco ponad 2000 wersów[2], stanowiących w głównej mierze mniejsze lub większe fragmenty innych utworów. Są to kasydy, gazele, poematy dydaktyczne, wiersze satyryczne, elegie[2]. Jego twórczość nawiązywała do życia codziennego[3], wychwalanego jako najlepszego nauczyciela. Styl, utworzony przez Rudakiego i jego współczesnych, panował w poezji perskiej do połowy XI w.
Przekład kilkunastu drobnych utworów Rudakiego ukazał się w tomie Dywan perski autorstwa Władysława Dulęby, Kraków 1977.
- ↑ a b c Gafurow B., Dzieje i kultura ludów Azji Centralnej, Warszawa 1978, s. 398.
- ↑ a b c d Gafurow B., Dzieje i kultura ludów Azji Centralnej, Warszawa 1978, s. 399.
- ↑ Praca zbiorowa pod redakcją naukową Macieja Salamona: Wielka Historia Świata Tom 4 Kształtowanie średniowiecza. T. 4. Oficyna Wydawnicza FOGRA, 2005, s. 620. ISBN 83-85719-85-7.