Ruch Sarvodaya: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m wikizacja, int. |
m źródła/przypisy |
||
| Linia 34: | Linia 34: | ||
Ruch opiera się na [[buddyzm|buddyjskich]] i [[gandhyzm|gandhyjskich]] zasadach, wraz z ''[[sarvodaya]]'', z którego wywodzi się jego nazwa (''sarva'' wszyscy + ''udaya'' wyniesienie, podniesienie, przebudzenie, dobrobyt) oraz ''[[swaraj]]'' (samorządność). Słowo ''shramadana'' oznacza „dar pracy”<ref name="Garfinkel">{{cytuj książkę|autor=Perry Garfinkel|tytuł=Buddha or bust|rok=2006|strony=110}}</ref>. |
Ruch opiera się na [[buddyzm|buddyjskich]] i [[gandhyzm|gandhyjskich]] zasadach, wraz z ''[[sarvodaya]]'', z którego wywodzi się jego nazwa (''sarva'' wszyscy + ''udaya'' wyniesienie, podniesienie, przebudzenie, dobrobyt) oraz ''[[swaraj]]'' (samorządność). Słowo ''shramadana'' oznacza „dar pracy”<ref name="Garfinkel">{{cytuj książkę|autor=Perry Garfinkel|tytuł=Buddha or bust|rok=2006|strony=110}}</ref>. |
||
Programy i działacze Sarvodaya są aktywni w ok. 15 000 (z ogółem 38 000) wsi na Sri Lance i w 34 centrach regionalnych<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.sarvodaya.org/about/faq|tytuł=FAQ|opublikowany=Sarvodaya.org|data dostępu=31 grudnia 2012|język=en}}</ref>. Organizacja szacuje, że z jej programów skorzystało bezpośrednio 11 milionów obywateli. Grupa przydziela fundusze z banku rezerw finansowych o wartości 1,6 miliarda [[Rupia lankijska|rupii]]<ref name="Garfinkel"/>. |
Programy i działacze Sarvodaya są aktywni w ok. 15 000 (z ogółem 38 000) wsi na Sri Lance i w 34 centrach regionalnych<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.sarvodaya.org/about/faq|tytuł=FAQ|opublikowany=Sarvodaya.org|data dostępu=31 grudnia 2012|język=en}}</ref>. Organizacja szacuje, że z jej programów skorzystało bezpośrednio 11 milionów obywateli<ref name=part1/>. Grupa przydziela fundusze z banku rezerw finansowych o wartości 1,6 miliarda [[Rupia lankijska|rupii]]<ref name="Garfinkel"/>. |
||
== Historia == |
== Historia == |
||
Wersja z 04:25, 1 sty 2013
Szablon:Stowarzyszenie zagraniczne infobox
Ruch Sarvodaya (Sarvodaya Shramadana Movement) – ruch samorządowy na Sri Lance, oferujący wioskom kompletne programy rozwoju i rozwiązywania konfliktów. Jest też największą krajową organizacją pracującą nad odbudową po tsunami spowodowanym przez trzęsienie ziemi na Oceanie Indyjskim (2004).
Założona w 1958 przez dr Ahangamage Tudor Ariyaratne po tym, jak wraz z 40 uczniami i 12 nauczycielami z Nalanda College w Kolombo (ówczesnej stolicy kraju) przeprowadzili „eksperyment edukacyjny” w zaniedbanej wsi Kathaluwa, pomagając jej mieszkańcom przywrócić ją do życia[1].
Ruch opiera się na buddyjskich i gandhyjskich zasadach, wraz z sarvodaya, z którego wywodzi się jego nazwa (sarva wszyscy + udaya wyniesienie, podniesienie, przebudzenie, dobrobyt) oraz swaraj (samorządność). Słowo shramadana oznacza „dar pracy”[2].
Programy i działacze Sarvodaya są aktywni w ok. 15 000 (z ogółem 38 000) wsi na Sri Lance i w 34 centrach regionalnych[3]. Organizacja szacuje, że z jej programów skorzystało bezpośrednio 11 milionów obywateli[1]. Grupa przydziela fundusze z banku rezerw finansowych o wartości 1,6 miliarda rupii[2].
Historia
W 1959 zaniedbana wieś Rodiya, zamieszkała przez wyrzutków społecznych i żebraków („niedotykalnych”), otrzymała pomoc w postaci remontu domów, wykopania studni i latryn, założenia ogrodów; zapoczątkowano też programy edukacyjne i pomoc w samozatrudnieniu. Organizatorem był D.A. Abeysekera, pracownik Wydziału Rozwoju Wsi (Sri Lankan Department of Rural Development), który podczas szukania rozwiązań dla tego rodzaju społeczności ukuł termin Shramadana, oznaczający dar pracy, na opisanie rodzaju pomocy oczekiwanej od wolontariuszy. Wieś Kathaluwa miała być pierwszym beneficjentem pomocy w postaci tej wspólnej pracy[1].
Ahangamage Tudor Ariyaratne, wówczas młody nauczyciel Nalanda College w Kolombo, przewodził grupie nauczycieli i uczniów, którzy uczestniczyli w tym, jak to określał, „eksperymencie edukacyjnym”. Sukces „eksperymentu”, powtórzony w innych wsiach, i rozwijający się niezależnie od Wydziału Rozwoju Wsi, doprowadził do utworzenia największej w Sri Lance organizacji promującej rozwój – Sarvodaya Shramadana Movement. Na przestrzeni następnych lat setki szkół organizowały prace społeczne Shramadana, i obecnie do organizacji należy ponad 15 000 wsi (z ogółem 38 000)[1].
Program rozwoju wsi
Program organizacji Sarvodaya zaczyna się od zaproszenia jej przedstawicieli przez mieszkańców wsi na rozmowy o ich potrzebach i sposobach ich zaspokojenia. Następnym etapem jest stworzenie rady wioski, wybudowanie szkoły i ośrodka zdrowia, wprowadzenie programów dla rodzin, stworzenie możliwości gospodarczych dla samowystarczalności wioski, otworzenie banku w wiosce, i oferowanie pomocy kolejnym wsiom.
Pomoc celowo zaczyna się od zmiany nastawienia mieszkańców wioski, a zaspokojenie podstawowych potrzeb jest dopiero trzecim etapem. Organizacja kładzie nacisk na zrozumienie prawdziwych potrzeb pokojowego, zrównoważonego społeczeństwa[4]. A.T. Ariyaratne podkreśla, że w Sarvodaya chodzi o podwójne przebudzenie: zarówno jednostki, jak i społeczeństwa[5].
Pięć kolejnych kroków to[4]:
- Rozwój infrastruktury psychologicznej,
- Rozwój infrastruktury socjalnej i szkoleniowej,
- Zaspokojenie podstawowych ludzkich potrzeb i rozwój instytucjonalny,
- Generowanie dochodu i miejsc pracy oraz samo-finansowanie,
- Dzielenie się z sąsiednimi wsiami.
Jako dopełnienie swoich działań, Sarvodaya sponsoruje publiczne medytacje, w których biorą udział dziesiątki, a czasem setki tysięcy buddystów, hindusów, muzułmanów i chrześcijan, wspólnie medytując na temat dobrobytu drugich, stosując sekwencję buddyjskich medytacji Czterech Szlachetnych Postaw, które są akceptowane w każdym wyznaniu.
Fusion
Fusion (Sarvodaya ICT4D Movement) to program zastosowania technologii informatycznych i telekomunikacji do rozwoju (ang. Information and Communications Technology for Development: ICT4D). W odpowiedzi na rosnące problemy z komunikacją z wioskami na Sri Lance, w 1997 Sarvodaya zaczęła ustanawiać eksperymentalne telecentra. Były one zaczątkiem pionierskiego programu telecentrów w kraju. Wiejskie Centra Informacyjne (Village Information Centres: VIC) to wiejskie biblioteki, założone przez młodych liderów wiosek na zasadach braku kosztów (Zero Cost), przygotowujące mniej wykształcone społeczności na wiek informacji. Spośród 172 VIC-ów założonych na początku lat 2000, do połowy 2008 ok. 21 VIC-ów przekształciło się w telecentra działające na własnych zasadach.
We wrześniu 2012 dostawca telefonii komórkowej Etisalat Sri Lanka we współpracy z Sarvodaya-Fusion, otworzył Etisalat Android Village Hub. Program ma na celu połączenie społeczności wiejskich przy użyciu tabletów Android, które firma rozda 20 rodzinom w wybranych wioskach (mających połączenie z internetem) na okres dwóch tygodni oraz przeprowadzi szkolenie z posługiwania się internetem[6].
Pomoc po tsunami
26 grudnia 2004 o 9 rano fale niespodziewanie zalały miasteczko rybackie Hambantota. Dyrektor jednego z instytutów zrównoważonego rolnictwa w Sarvodaya, Nandana Jayasinghe, znajdował się o godzinę drogi od miejsca tragedii, w Thanamalwila obok Parku Narodowego Udawalawe. Już po 6 godzinach przyjechał do miasteczka z trzema 10-tonowymi ciężarówkami pełnymi żywności, wody, koców i innych środków. W kolejnych dniach zorganizował następne dostawy, tymczasowe mieszkania dla ludności i wraz z innymi wolontariuszami ruchu pomagał w sprzątaniu i reorganizacji miasteczka po tragedii. Ruch uczestniczył w pomocy dla regionu jeszcze w wiele lat po tsunami[7].
Ogółem ruch zbudował dla ofiar tsunami 1104 domy, 5593 toalety, 2274 studnie, 2450 kompostowników na odpady, 185 zbiorników wodnych i 85 placów zabaw dla dzieci[7].
Kontakty międzynarodowe
Ruch Sarvodaya należy do globalnego ruchu ekowiosek Global Ecovillage Network powstałego w 1995, w którym stanowi jego największą składową[8].
Nagrody
Założyciel organizacji, A. T. Ariyaratne, otrzymał wiele nagród i wyróżnień krajowych i międzynarodowych, m.in. Sri Lankabhimanya, najwyższe odznaczenie w Sri Lance; Gandhi Peace Prize (1996, Indie)[9], Niwano Peace Prize (1992, Japonia), King Beaudoin Award (1982, Belgia), Magsaysay Award (1969, Filipiny)[5][10].
- ↑ a b c d Craig Mackintosh: Letters from Sri Lanka – Does Sarvodaya Hold the Secrets to Systemic Change? (part 1). The Permaculture Research Institute of Australia, 13 września 2009. [dostęp 1 stycznia 2013]. (ang.).
- ↑ a b Perry Garfinkel: Buddha or bust. 2006, s. 110.
- ↑ FAQ. Sarvodaya.org. [dostęp 31 grudnia 2012]. (ang.).
- ↑ a b Craig Mackintosh: Letters from Sri Lanka – the Sarvodaya Shramadana Movement and the ‘Third Way’ (part 3). Permaculture Research Institute USA, 5 grudnia 2009. [dostęp 1 stycznia 2013]. (ang.).
- ↑ a b Sarvodaya: Building a Nonviolent and Cooperative World. Ahimsa Center. [dostęp 1 stycznia 2013]. (ang.).
- ↑ Etisalat partners Sarvodaya in rural development scheme. The Sunday Times, 30 września 2012. [dostęp 31 grudnia 2012]. (ang.).
- ↑ a b Craig Mackintosh: Letters from Sri Lanka – Sarvodaya Builds Community and National Resilience (part 4). The Permaculture Research Institute of Australia, 18 grudnia 2009. [dostęp 1 stycznia 2013]. (ang.).
- ↑ Ross Jackson. The Ecovillage Movement. , lato 2004. [dostęp 31 grudnia 2012]. (ang.).
- ↑ Gandhi peace prize for Ariyaratne. The Sunday Times, 22 grudnia 2005. [dostęp 1 stycznia 2013]. (ang.).
- ↑ Renowned “Little Ghandi” Dr. A.T. Ariyaratne to Speak at American Jewish Joint Distribution Committee (JDC) Board Meeting. The American Jewish Joint Distribution Committee, 9 października 2007. [dostęp 1 stycznia 2013]. (ang.).
Bibliografia
- Bond, G. D. (2004). Buddhism at work: Community development, social empowerment and the Sarvodaya movement. Bloomfield, CT: Kumarian Press.
- Dissanayake, W. (2010). Development and communication in Sri Lanka: A Buddhist approach. China Media Research, 6 (3), 85–93.
- Macy, J. (1985). Dharma and development: Religion as resource in the Sarvodaya self-help movement (Rev. ed.). West Hartford, CT: Kumarian Press.
