Nerw krtaniowy wsteczny
Nerw krtaniowy wsteczny (łac. nervus laryngeus recurrens vel n. recurrens) – gałąź nerwu błędnego odchodząca od niego już w obrębie klatki piersiowej lub w otworze górnym klatki piersiowej. Powyżej niego odchodzą gałęzie sercowe szyjne górne, jego gałąź końcowa to nerw krtaniowy dolny.
Przebieg[edytuj | edytuj kod]
Z uwagi na asymetryczne ułożenie wielkich naczyń krwionośnych po prawej i lewej stronie ciała prawy i lewy nerw początkowo biegną inaczej.
Prawy nerw[edytuj | edytuj kod]
Prawy nerw owija się z przodu w tył wokół tętnicy podobojczykowej.
Lewy nerw[edytuj | edytuj kod]
Nerw po lewej stronie owija się wokół łuku aorty od przodu do tyłu (po tym można poznać i odszukać nie tylko jego, ale i nerw błędny), więzadło tętnicze jest położone w stosunku do niego przyśrodkowo.
Dalszy podobny przebieg[edytuj | edytuj kod]
Zyskawszy odpowiednią wysokość nerwy te układają się po bokach tchawicy, następnie w bruździe między tchawicą i przełykiem. Docierają do tylnej powierzchni tarczycy.
Przyczyny[edytuj | edytuj kod]
Taki wydawałoby się dziwny przebieg to rezultat zstępowania trzewi. Nerw błędny unerwia serce, położone początkowo wysoko. Opisywany tutaj nerw zmierza do krtani najkrótszą możliwą drogą, pod 4. łukiem skrzelowym. Jednak w trakcie rozwoju oddalające się w dół trzewia pociągają za sobą zaopatrujące je nerwy. Nerw krtaniowy wsteczny musi więc odbyć dodatkową drogę w górę, by dotrzeć do krtani, narządu, który zaopatruje.
Gałęzie[edytuj | edytuj kod]
- Gałęzie sercowe szyjne dolne (rami cardiaci cervicales inferiores vel rr cardiaci medii) - zmierzające do splotu sercowego, ich liczba nie jest stała
- Gałęzie tchawicze górne (rami tracheales superiores) - odchodzące od pętli pod okrążanym naczyniem krwionośnym, celem ich jest śluzówka i błona mięśniowa tchawicy
- Gg przełykowe (rr oesophageales s. esophageales) - do górnego odcinka przełyku
- Gg gardłowe (rr pharyngei) - unerwiają tarczycę, przytarczyce i zwieracz dolny gardła
- Nerw krtaniowy dolny (nervus laryngeus inferior) - gałąź końcowa, przebija dolny zwieracz gardła, po czym dzieli się na 2 gałęzie unerwiające ruchowo mięśnie krtani (oprócz pierścienno–tarczowego):
- gałąź przednia
- gałąź tylna
Obszar unerwienia[edytuj | edytuj kod]
- serce (splot sercowy)
- błona mięśniowa i śluzowa tchawicy
- przełyk (część górna)
- tarczyca i przytarczyce
- zwieracz dolny gardła
- mięśnie krtani oprócz pierścienno-tarczowego
- błona śluzowa dolnej części krtani
Podrażnienie[edytuj | edytuj kod]
Odruchem obronnym w przypadku podrażnienia włókien tego nerwu w krtani jest kaszel.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Adam Bochenek, Wiesław Łasiński, Franciszek Krzyształowicz, Ignacy Abramowicz, Józef Jordan, Michał Reicher: Układ nerwowy obwodowy, układ nerwowy autonomiczny, powłoka wspólna, narządy zmysłów. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2007. ISBN 978-83-200-3685-5.
