Przejdź do zawartości

Zamek w Gostyninie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Bibliografia: drobne merytoryczne
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Historia zamku: drobne redakcyjne
Linia 33: Linia 33:


== Historia zamku ==
== Historia zamku ==

'''Zamek średniowieczny'''

Zamek w Gostyninie powstał w drugiej połowie XIV wieku na skraju nadrzecznego stromego cypla, na zachód od dzisiejszego miasta. Jego fundatorem był prawdopodobnie książę mazowiecki [[Siemowit III]] lub [[Siemowit IV]].
Zamek w Gostyninie powstał w drugiej połowie XIV wieku na skraju nadrzecznego stromego cypla, na zachód od dzisiejszego miasta. Jego fundatorem był prawdopodobnie książę mazowiecki [[Siemowit III]] lub [[Siemowit IV]].


Linia 40: Linia 43:
W 1611 roku na zamku osadzono będącego w polskiej niewoli cara rosyjskiego Wasyla Szujskiego, który zmarł na nim rok później.
W 1611 roku na zamku osadzono będącego w polskiej niewoli cara rosyjskiego Wasyla Szujskiego, który zmarł na nim rok później.


Zamek został spalony w latach [[1655]]-[[1660]] podczas Potopu szwedzkiego, a później w okresie tzw. wojny północnej na początku XVIII wieku. Zdewastowany obiekt mimo odbudowy nie odzyskał swojej świetności. Po III Rozbiorze Polski, władze pruskie rozkazały rozebrać zamek. W 1822 roku car [[Aleksander I]] przekazał ruiny gostynińskiej gminie ewangelickiej z przeznaczeniem na zbór. Projekt architektoniczny opracował znany architekt [[Hilary Szpilowski]], a budowla w stylu neogotyckim została wzniesiona w latach [[1822]]-[[1825]] przy wykorzystaniu wieży dawnego zamku książęcego, która została wtopiona w jego mury. Zbór służył ewangelikom do [[1945]] roku.
Zamek został spalony w latach [[1655]]-[[1660]] podczas Potopu szwedzkiego, a później w okresie tzw. wojny północnej na początku XVIII wieku. Zdewastowany obiekt mimo odbudowy nie odzyskał swojej świetności. Po III Rozbiorze Polski, władze pruskie rozkazały rozebrać zamek.
'''Zbór ewangelicki'''
W 1822 roku car [[Aleksander I]] przekazał ruiny gostynińskiej gminie ewangelickiej z przeznaczeniem na zbór. Projekt architektoniczny opracował znany architekt [[Hilary Szpilowski]], a budowla w stylu neogotyckim została wzniesiona w latach [[1822]]-[[1825]] przy wykorzystaniu wieży dawnego zamku książęcego, która została wtopiona w jego mury. Zbór służył ewangelikom do [[1945]] roku.

[[Plik:PL Gostynin castle.jpg|mały|lewo|Budowa nowego budynku w miejscu zamku w 2005 roku]]

Po zakończeniu II wojny światowej zbór przejęła parafia rzymskokatolicka, która użytkowała go do 1978 roku. Opuszczone wzgórze zamkowe przejęły Zakłady Sprzętu Oświetleniowego “POLAM”, z zamiarem utworzenia zakładowego domu kultury. Plany te nie zostały zrealizowane i w 1995 roku obiekt nieodpłatnie przejęło miasto.


'''Hotel i restauracja'''
[[Plik:PL Gostynin castle.jpg|mały|lewo|Budowa nowego budynku w miejscu zamku, 2005 rok]]


Po zakończeniu II wojny światowej zbór przejęła parafia rzymskokatolicka, która użytkowała go do 1978 roku. Opuszczone wzgórze zamkowe przejęły Zakłady Sprzętu Oświetleniowego “POLAM”, z zamiarem utworzenia zakładowego domu kultury. Plany te nie zostały zrealizowane i w 1995 roku obiekt nieodpłatnie przejęło miasto. Z inicjatywy władz Gostynina w 2009 roku na terenie dawnego zamku zbudowano nowy, stylizowany na zamek, obiekt hotelowy, który przylega do neogotyckiego kościoła zawierającego w swoich murach fragmenty średniowiecznego zamku. Obiektem zarządza "Agencja Rozwoju i Promocji Zamek" sp. z o.o. w Gostyninie.
Z inicjatywy władz Gostynina w 2009 roku na terenie dawnego zamku zbudowano nowy, stylizowany na zamek, obiekt hotelowy, który przylega do neogotyckiego kościoła zawierającego w swoich murach fragmenty średniowiecznego zamku. Obiektem zarządza "Agencja Rozwoju i Promocji Zamek" sp. z o.o. w Gostyninie.


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==

Wersja z 17:17, 29 sty 2015

Zamek w Gostyninie
Symbol zabytku nr rej. 419/62
Ilustracja
Po lewej budynek z 2009 r., po prawej kościół neogotycki
Państwo

 Polska

Miejscowość

Gostynin

Adres

ul. Zamkowa

Typ budynku

hotel

Styl architektoniczny

neogotyk (kościół), pseudogotyk

Ukończenie budowy

2009

Zniszczono

koniec XVIII w.

Położenie na mapie Gostynina
Mapa konturowa Gostynina
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie powiatu gostynińskiego
Mapa konturowa powiatu gostynińskiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building}

Zespół budynków mieszczących hotel i restaurację wzniesionych w miejscu nieistniejące Zamku w Gostyninie, który jest położony na wzgórzu nad Skrwą Lewą, przy ulicy Zamkowej.

Historia zamku

Zamek średniowieczny

Zamek w Gostyninie powstał w drugiej połowie XIV wieku na skraju nadrzecznego stromego cypla, na zachód od dzisiejszego miasta. Jego fundatorem był prawdopodobnie książę mazowiecki Siemowit III lub Siemowit IV.

Pierwotnie w miejscu zamku istniała wieża pełniąca funkcję obronną i mieszkalną. Na przełomie XIV i XV wieku wieżę rozebrano i przystąpiono do budowy zamku składającego się z muru zbudowanego na planie prostokąta o wymiarach 37 x 38 m, do którego w narożniku północno-wschodnim przyległa czworokątna wieża o boku 7 metrów. Dziedziniec wypełniała zabudowa drewniana. Przy zamku znajdowało się otoczone wałem podzamcze (przygródek). W połowie XV wzdłuż całego muru północnego wzniesiono murowany budynek mieszkalny oraz w kurtynie wschodniej wybito nową bramę z niewysoką wieżą, a także zbudowano przedbramie i most zwodzony.

W 1462 roku Gostynin został wcielony przez Kazimierza Jagiellończyka do Korony Polskiej, a zamek stał się siedzibą starosty królewskiego. Na początku XVI wieku starosta gostyniński Krzysztof Szydłowiecki polecił zbudować nowy budynek wzdłuż muru południowego muru oraz rozbudować budynek bramny. W 1611 roku na zamku osadzono będącego w polskiej niewoli cara rosyjskiego Wasyla Szujskiego, który zmarł na nim rok później.

Zamek został spalony w latach 1655-1660 podczas Potopu szwedzkiego, a później w okresie tzw. wojny północnej na początku XVIII wieku. Zdewastowany obiekt mimo odbudowy nie odzyskał swojej świetności. Po III Rozbiorze Polski, władze pruskie rozkazały rozebrać zamek.

Zbór ewangelicki

W 1822 roku car Aleksander I przekazał ruiny gostynińskiej gminie ewangelickiej z przeznaczeniem na zbór. Projekt architektoniczny opracował znany architekt Hilary Szpilowski, a budowla w stylu neogotyckim została wzniesiona w latach 1822-1825 przy wykorzystaniu wieży dawnego zamku książęcego, która została wtopiona w jego mury. Zbór służył ewangelikom do 1945 roku.

Budowa nowego budynku w miejscu zamku w 2005 roku

Po zakończeniu II wojny światowej zbór przejęła parafia rzymskokatolicka, która użytkowała go do 1978 roku. Opuszczone wzgórze zamkowe przejęły Zakłady Sprzętu Oświetleniowego “POLAM”, z zamiarem utworzenia zakładowego domu kultury. Plany te nie zostały zrealizowane i w 1995 roku obiekt nieodpłatnie przejęło miasto.

Hotel i restauracja

Z inicjatywy władz Gostynina w 2009 roku na terenie dawnego zamku zbudowano nowy, stylizowany na zamek, obiekt hotelowy, który przylega do neogotyckiego kościoła zawierającego w swoich murach fragmenty średniowiecznego zamku. Obiektem zarządza "Agencja Rozwoju i Promocji Zamek" sp. z o.o. w Gostyninie.

Bibliografia

  • Polska: mapa zamków - Warszawa Wrocław: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera, 1995
  • "Dzieje Gostynina i ziemi gostynińskiej. Praca zbiorowa", Towarzystwo Naukowe Płockie, Wydawnictwo Akcydensowe, 1990
  • Salm Jan, Kołodziejski Stanisław, Kajzer Leszek "Leksykon zamków w Polsce", wyd. Arkady, Warszawa 2001, ISBN: 83-213-4158-6

Linki zewnętrzne