Zygmunt Wolanin: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne merytoryczne |
drobne merytoryczne |
||
Linia 10: | Linia 10: | ||
| opis = |
| opis = |
||
| rodzaj wojsk = |
| rodzaj wojsk = |
||
| stopień = |
| stopień = major |
||
| stopień grafika = Naramiennik |
| stopień grafika = Naramiennik Major land.png |
||
| służba od = [[1918]] |
| służba od = [[1918]] |
||
| stanowiska = |
| stanowiska = |
Wersja z 05:20, 13 mar 2010
Szablon:Polski żołnierz infobox Zygmunt Wolanin ps."Zenon" - (syn Stanisława i Eleonory z Goławskich, ur. 30 listopada 1914 r. w Turze Rogi gm.Gołąbki, zginął 24 maja 1946 – major.
Okres przedwojenny
Student Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, zamieszkały w Krasnymstawie. Członek SN.
Okres wojny i powojenny
Po 1944 r. szef Akcji Specjalnej i PAS Okręgu Lubelskiego NSZ i NZW oraz II Obszaru NZW, komendant placówki w Celinach, a następnie komendant II Rejonu NSZ w Łukowie [1], ps. „Zenon”. Aresztowany w lipcu 1945 i sądzony w tzw. procesie 23 (Okręgu Lubelskiego NSZ i NZW). Proces, choć dotyczył terenu Lubelszczyzny, toczył się w Warszawie, w gmachu Towarzystwa Higienicznego przy ul. Karowej, i był pierwszym wielkim procesem pokazowym w Polsce po 1944. 23 oskarżonych posądzono o spacyfikowanie 6 czerwca 1945 zamieszkanej przez Ukraińców wsi Wierzchowiny na pograniczu powiatów Krasnystaw i Chełm. Zygmunta Wolanina oskarżono o wydanie rozkazu pacyfikacji. Faktycznie oskarżeni (oprócz jednego) nie byli w Wierzchowinach. 19 marca 1946 WSO w Warszawie pod przewodnictwem ppłk A.Janowskiego skazał z 1 Dekr. a śmierci siedmiu spośród 23 oskarżonych [2]. Nr. sprawy W.1692/46 [3]. Po zakończeniu procesu warszawska ulica komentowała wyroki makabrycznym powiedzeniem: „Zginął za Wierzchowiny niepopełnione”. Zygmunt Wolanin został stracony 24 maja 1946. Pozostawił trójkę dzieci [4].
Według późniejszych ustaleń ciała straconych siedmiu członków lubelskiego PAS NSZ pochowano w pobliżu glinianek, w rejonie obecnej ul. Grójeckiej w Warszawie, w okolicach współczesnego pomnika Obrońców Warszawy we wrześniu 1939. Grób symboliczny znajduje się na Cmentarzu Wojskowym w Warszawie w Kwaterze "na Łączce".
Źródła
- Tadeusz Swat: Niewinnie Straceni 1945-56. Wyd. Fundacja Ochrony Zabytków, Warszawa 1991.Straceni w Więzieniu mokotowskim. , zob także
- Małgorzata Szejnert: Śród żywych duchów. Wyd. ANEKS, Londyn 1990.
- AIPN, Teczki więźniów 1946, Wolanin Zygmunt
- AWL, WSR w Warszawie, 117/91/1718
- Informator o nielegalnych..., wg indeksu
- W. Minkiewicz, Mokotów, Wronki, Rawicz..., s. 89
- Niewinnie Straceni..., s. 96
- H. Pająk, Oni..., wg indeksu
- Ł. Socha (M. Turlejska), Te pokolenia żałobami czarne..., s. 159–160
- „Wokanda” 1991, nr 31 (listy)
- Żołnierze wyklęci..., wg indeksu.
- ↑ Wiesław Charczuk, Przeobrażenie personalne w Polaskiej Komendzie NSZ w latach 1945-47.
- ↑ zob. Zygmunt Roguski
- ↑ "Księga najwyższego wymiaru kary" w Krzysztof Szwagrzyk: Zbrodnie w majestacie prawa 1944-1955. Wyd. ABC Future, Warszawa, 2000.
- ↑ Wyroki śmierci na żołnierzy podziemia w latach 1944-1946.