Zanieczyszczenie świetlne: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Luckas-bot (dyskusja | edycje) m r2.5.2) (robot dodaje: hi:प्रकाश प्रदूषण |
inf o sposobach mierzenia, inf. o parkach ciemnego nieba |
||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
Efekt ten jest najbardziej widoczny w rozwiniętych i gęsto zaludnionych miastach w [[USA]], [[Japonia|Japonii]] oraz [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]]. Jest powodowane głównie przez oświetlenie uliczne, oświetlenie reklamowe i [[iluminacja (oświetlenie)|iluminacje]] obiektów architektonicznych czy oświetlenie stadionów sportowych. Zanieczyszczenie świetlne możemy podzielić na rozświetlenie nocnego nieba poprzez światło rozproszone atmosferze, oświetlenie poza miejscami do tego przeznaczonymi miejsc w których oświetlenie jest niepotrzebne oraz olśnienie powodowane przez nieosłonięte źródła światła o dużej [[luminacja|luminacji]]. Szacuje się, że dwie trzecie ludzkości żyje w obszarach zanieczyszczonych przez światło. W krajach rozwiniętych jest dużo gorzej: w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]] – 97%, a w [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]] – 96% ludzi mieszka na obszarach, w których nocne [[niebo]] nigdy nie jest ciemniejsze niż przy [[Księżyc]]u świecącym w kwadrze. W takich obszarach nie można dokonywać obserwacji [[gwiazda|gwiazd]]. |
Efekt ten jest najbardziej widoczny w rozwiniętych i gęsto zaludnionych miastach w [[USA]], [[Japonia|Japonii]] oraz [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]]. Jest powodowane głównie przez oświetlenie uliczne, oświetlenie reklamowe i [[iluminacja (oświetlenie)|iluminacje]] obiektów architektonicznych czy oświetlenie stadionów sportowych. Zanieczyszczenie świetlne możemy podzielić na rozświetlenie nocnego nieba poprzez światło rozproszone atmosferze, oświetlenie poza miejscami do tego przeznaczonymi miejsc w których oświetlenie jest niepotrzebne oraz olśnienie powodowane przez nieosłonięte źródła światła o dużej [[luminacja|luminacji]]. Szacuje się, że dwie trzecie ludzkości żyje w obszarach zanieczyszczonych przez światło. W krajach rozwiniętych jest dużo gorzej: w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]] – 97%, a w [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]] – 96% ludzi mieszka na obszarach, w których nocne [[niebo]] nigdy nie jest ciemniejsze niż przy [[Księżyc]]u świecącym w kwadrze. W takich obszarach nie można dokonywać obserwacji [[gwiazda|gwiazd]]. |
||
Stopień zanieczyszczania świetlnego przez [[latarnia uliczna|latarnie uliczne]] i inne źródła światła zależy od konstrukcji [[oprawa oświetleniowa|opraw oświetleniowych]], a dokładniej od tego jak kierunkują strumień światła. Najkorzystniejsze są oprawy nie emitujące światła w niepotrzebnych kierunkach, zwłaszcza w górę. Odpowiednie ukierunkowanie może pozwolić na zmniejszenie mocy źródła światła co może przyczynić się do zmniejszenia emisji [[dwutlenek węgla|dwutlenku węgla]]. Obecnie coraz częściej oprawy przeznaczone do oświetlenia ulicznego posiadają płaskie klosze, dzięki czemu zmniejsza się straty światła. Stosuje się niekiedy również systemy zmniejszające moc oświetlenia w godzinach kiedy jest ono najmniej potrzebne. Niemniej jednak każde sztuczne źródło światła umieszczone poza zamkniętym budynkiem przyczynia się do zwiększenia zanieczyszczenia świetlnego. Przy współczesnym stylu życia społeczeństw nie jest możliwe całkowite wyeliminowanie nocnego oświetlenia, jednak jego racjonalne używanie może przyczynić się nie tylko do ograniczenia zanieczyszczenia świetlnego, ale i do oszczędności energii. |
Stopień zanieczyszczania świetlnego przez [[latarnia uliczna|latarnie uliczne]] i inne źródła światła zależy od konstrukcji [[oprawa oświetleniowa|opraw oświetleniowych]], a dokładniej od tego jak kierunkują strumień światła. Najkorzystniejsze są oprawy nie emitujące światła w niepotrzebnych kierunkach, zwłaszcza w górę. Odpowiednie ukierunkowanie może pozwolić na zmniejszenie mocy źródła światła co może przyczynić się do zmniejszenia emisji [[dwutlenek węgla|dwutlenku węgla]]. Obecnie coraz częściej oprawy przeznaczone do oświetlenia ulicznego posiadają płaskie klosze, dzięki czemu zmniejsza się straty światła. Stosuje się niekiedy również systemy zmniejszające moc oświetlenia w godzinach kiedy jest ono najmniej potrzebne. Niemniej jednak każde sztuczne źródło światła umieszczone poza zamkniętym budynkiem przyczynia się do zwiększenia zanieczyszczenia świetlnego. Przy współczesnym stylu życia społeczeństw nie jest możliwe całkowite wyeliminowanie nocnego oświetlenia, jednak jego racjonalne używanie może przyczynić się nie tylko do ograniczenia zanieczyszczenia świetlnego, ale i do oszczędności energii. |
||
Do oceny stopnia zanieczyszczenia nieba światłem używa się mierników ilości światła, ale stosowane są także oszacowania oparte na wskaźniku [[Obserwowana wielkość gwiazdowa|obserwowanej wielkości gwiazdowej]] najsłabszych widocznych gwiazd, liczby widocznych gołym okiem gwiazd, albo 9-stopniowa [[skala Bortlea]]. |
|||
W celu ochrony ciemnego nieba, na świecie wyznaczane są specjalne obszary - [[park ciemnego nieba|parki ciemnego nieba]]. Mogą one być włączone do sieci parków ciemnego nieba certyfikowanych przez International DarkSky Association. |
|||
[[Plik:Flat earth night.png|thumb|450px|center|Zanieczyszczenie świetlne Ziemi]] |
[[Plik:Flat earth night.png|thumb|450px|center|Zanieczyszczenie świetlne Ziemi]] |
||
Wersja z 08:37, 10 sty 2011
Zanieczyszczenie świetlne – termin używany na określenie nadmiernego oświetlenia nocnego, obecne zwłaszcza w miastach. "Zanieczyszczenie" tego typu utrudnia obserwację astronomiczną nieba oraz ma negatywny wpływ na faunę i florę naturalnie przystosowaną do życia w ciemności w czasie nocy. Może mieć również niekorzystne działanie na zdrowie człowieka.
Efekt ten jest najbardziej widoczny w rozwiniętych i gęsto zaludnionych miastach w USA, Japonii oraz Unii Europejskiej. Jest powodowane głównie przez oświetlenie uliczne, oświetlenie reklamowe i iluminacje obiektów architektonicznych czy oświetlenie stadionów sportowych. Zanieczyszczenie świetlne możemy podzielić na rozświetlenie nocnego nieba poprzez światło rozproszone atmosferze, oświetlenie poza miejscami do tego przeznaczonymi miejsc w których oświetlenie jest niepotrzebne oraz olśnienie powodowane przez nieosłonięte źródła światła o dużej luminacji. Szacuje się, że dwie trzecie ludzkości żyje w obszarach zanieczyszczonych przez światło. W krajach rozwiniętych jest dużo gorzej: w Stanach Zjednoczonych – 97%, a w Unii Europejskiej – 96% ludzi mieszka na obszarach, w których nocne niebo nigdy nie jest ciemniejsze niż przy Księżycu świecącym w kwadrze. W takich obszarach nie można dokonywać obserwacji gwiazd. Stopień zanieczyszczania świetlnego przez latarnie uliczne i inne źródła światła zależy od konstrukcji opraw oświetleniowych, a dokładniej od tego jak kierunkują strumień światła. Najkorzystniejsze są oprawy nie emitujące światła w niepotrzebnych kierunkach, zwłaszcza w górę. Odpowiednie ukierunkowanie może pozwolić na zmniejszenie mocy źródła światła co może przyczynić się do zmniejszenia emisji dwutlenku węgla. Obecnie coraz częściej oprawy przeznaczone do oświetlenia ulicznego posiadają płaskie klosze, dzięki czemu zmniejsza się straty światła. Stosuje się niekiedy również systemy zmniejszające moc oświetlenia w godzinach kiedy jest ono najmniej potrzebne. Niemniej jednak każde sztuczne źródło światła umieszczone poza zamkniętym budynkiem przyczynia się do zwiększenia zanieczyszczenia świetlnego. Przy współczesnym stylu życia społeczeństw nie jest możliwe całkowite wyeliminowanie nocnego oświetlenia, jednak jego racjonalne używanie może przyczynić się nie tylko do ograniczenia zanieczyszczenia świetlnego, ale i do oszczędności energii.
Do oceny stopnia zanieczyszczenia nieba światłem używa się mierników ilości światła, ale stosowane są także oszacowania oparte na wskaźniku obserwowanej wielkości gwiazdowej najsłabszych widocznych gwiazd, liczby widocznych gołym okiem gwiazd, albo 9-stopniowa skala Bortlea.
W celu ochrony ciemnego nieba, na świecie wyznaczane są specjalne obszary - parki ciemnego nieba. Mogą one być włączone do sieci parków ciemnego nieba certyfikowanych przez International DarkSky Association.
.png)
Linki zewnętrzne
- polski program Ciemne Niebo www.ciemneniebo.pl
- International DarkSky Association www.darksky.org
