Spektrometria mas sprzężona z plazmą wzbudzaną indukcyjnie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
int |
m zamieniam magiczny ISBN na szablon |
||
Linia 10: | Linia 10: | ||
|commons = Category:ICP-MS |
|commons = Category:ICP-MS |
||
}} |
}} |
||
'''Spektrometria mas sprzężona z plazmą wzbudzaną indukcyjnie''' (ICP-MS, {{ang.|inductively coupled plasma – mass spectrometry}}) – technika [[spektrometria mas|spektrometrii mas]] wykrywania pierwiastków głównie [[Metale|metali]] i kilku [[Niemetale|niemetali]] w stężeniach tak niskich jak jedna część w 10<sup>15</sup>. Osiąga się to przez [[jonizacja|jonizację]] w [[plazma|plazmie]] indukcyjnie sprzężonej, a następnie za pomocą spektrometru masowego wyznacza ilości [[jon]]ów<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.ftj.agh.edu.pl/~rozanski/icp-ms.pdf | tytuł = ICP – MS Inductively Coupled Plasma Mass Spectrometry | data dostępu = 2015-08-10}}</ref><ref>Kamil Jurowski, Wojciech Piekoszewski, [https://scientiaeetdidactics.files.wordpress.com/2015/03/k-jurowski-w-piekoszewski-setd-2015.pdfaniem%20za%20pomocą%20odparowania%20laserowego%20LA%20ICP-MS Spektrometria mas sprzężona z plazmą wzbudzaną indukcyjnie z mikropróbkowaniem za pomocą odparowania laserowego LA ICP-MS], Scientiae et Didactics, ISBN |
'''Spektrometria mas sprzężona z plazmą wzbudzaną indukcyjnie''' (ICP-MS, {{ang.|inductively coupled plasma – mass spectrometry}}) – technika [[spektrometria mas|spektrometrii mas]] wykrywania pierwiastków głównie [[Metale|metali]] i kilku [[Niemetale|niemetali]] w stężeniach tak niskich jak jedna część w 10<sup>15</sup>. Osiąga się to przez [[jonizacja|jonizację]] w [[plazma|plazmie]] indukcyjnie sprzężonej, a następnie za pomocą spektrometru masowego wyznacza ilości [[jon]]ów<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.ftj.agh.edu.pl/~rozanski/icp-ms.pdf | tytuł = ICP – MS Inductively Coupled Plasma Mass Spectrometry | data dostępu = 2015-08-10}}</ref><ref>Kamil Jurowski, Wojciech Piekoszewski, [https://scientiaeetdidactics.files.wordpress.com/2015/03/k-jurowski-w-piekoszewski-setd-2015.pdfaniem%20za%20pomocą%20odparowania%20laserowego%20LA%20ICP-MS Spektrometria mas sprzężona z plazmą wzbudzaną indukcyjnie z mikropróbkowaniem za pomocą odparowania laserowego LA ICP-MS], Scientiae et Didactics, {{ISBN|978-83-941637-0-9}}.</ref> |
||
Technikę ICP-MS opracował Gray w 1978 r., a pierwsze aparaty do jej stosowania pojawiły się w 1980 r., kilkanaście lat później niż technika atomowej spektrometrii emisyjnej ze wzbudzaniem plazmowym (ICP-OES, {{ang.|inductively coupled plasma optical emission spectroscopy}}). Obecnie szacuje się, że na świecie używanych jest ponad sześć tysięcy spektrometrów ICP-MS, które umożliwiają szybką analizę wielopierwiastkową (do 70 [[Pierwiastek chemiczny|pierwiastków]] w ciągu kilku minut). Technika ta charakteryzuje się dużą czułością, selektywnością, niską granicą oznaczalności oraz szybkością oznaczeń. Najpoważniejszym ograniczeniem są jednak bardzo wysokie koszty aparatury<ref>Kamil Jurowski, Zastosowanie metody LA ICP MS do obrazowania cynku w strukturach mózgu szczura jako narzędzie do badania patofizjologii depresji (Praca Magisterska 2012, Wydział Chemii, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie).</ref>. |
Technikę ICP-MS opracował Gray w 1978 r., a pierwsze aparaty do jej stosowania pojawiły się w 1980 r., kilkanaście lat później niż technika atomowej spektrometrii emisyjnej ze wzbudzaniem plazmowym (ICP-OES, {{ang.|inductively coupled plasma optical emission spectroscopy}}). Obecnie szacuje się, że na świecie używanych jest ponad sześć tysięcy spektrometrów ICP-MS, które umożliwiają szybką analizę wielopierwiastkową (do 70 [[Pierwiastek chemiczny|pierwiastków]] w ciągu kilku minut). Technika ta charakteryzuje się dużą czułością, selektywnością, niską granicą oznaczalności oraz szybkością oznaczeń. Najpoważniejszym ograniczeniem są jednak bardzo wysokie koszty aparatury<ref>Kamil Jurowski, Zastosowanie metody LA ICP MS do obrazowania cynku w strukturach mózgu szczura jako narzędzie do badania patofizjologii depresji (Praca Magisterska 2012, Wydział Chemii, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie).</ref>. |
||
Próbki stałe (np. [[Tkanka kostna|kości]], [[rośliny]], [[mózg]] i inne tkanki narządów) można wprowadzać do plazmy za pomocą [[laser|wiązki laserowej]]. Odparowanie laserowe (zwane także niepoprawnie ablacją laserową), jest obecnie często stosowaną metodą w połączeniu z techniką ICP-MS. Pierwsza praca, opisująca możliwości wykorzystania odparowania (ablacji) laserowej, jako metody mikropróbkowania w połączeniu z ICP-MS, ukazała się w 1985 r., natomiast w roku 1990 r. wprowadzono pierwsze handlowo dostępne przyrządy, umożliwiające szersze zastosowanie tej techniki w laboratoriach chemicznych. Metodę tę nazwano spektrometrią mas sprzężoną (połączoną) z jonizacją w plazmie indukcyjnie sprzężonej z mikropróbkowaniem za pomocą odparowania laserowego i oznaczono akronimem: LA ICP-MS. Za pomocą tej metody analitycznej jest możliwe przeprowadzenie mikro-niszczącej analizy składu pierwiastkowego [[Ciało stałe|ciał stałych]]. Mikropróbkowanie umożliwia określenie rozmieszczenia materiału wybranych pierwiastków na powierzchni próbki stałej (mapowanie) oraz pomiar rozmieszczenia pierwiastków w warstwach podpowierzchniowych (analiza w głąb badanego materiału)<ref>K. Jurowski, W. Piekoszewski, Rozdział 27. Zasada działania metody spektrometrii mas sprzężonej z plazmą wzbudzaną indukcyjnie z mikropróbkowaniem za pomocą odparowania laserowego (LA ICP-MS), Metodologia badań wykorzystywana przez młodych naukowców, wydawca: Creative Time, Kraków, 2014, 223-229, ISBN |
Próbki stałe (np. [[Tkanka kostna|kości]], [[rośliny]], [[mózg]] i inne tkanki narządów) można wprowadzać do plazmy za pomocą [[laser|wiązki laserowej]]. Odparowanie laserowe (zwane także niepoprawnie ablacją laserową), jest obecnie często stosowaną metodą w połączeniu z techniką ICP-MS. Pierwsza praca, opisująca możliwości wykorzystania odparowania (ablacji) laserowej, jako metody mikropróbkowania w połączeniu z ICP-MS, ukazała się w 1985 r., natomiast w roku 1990 r. wprowadzono pierwsze handlowo dostępne przyrządy, umożliwiające szersze zastosowanie tej techniki w laboratoriach chemicznych. Metodę tę nazwano spektrometrią mas sprzężoną (połączoną) z jonizacją w plazmie indukcyjnie sprzężonej z mikropróbkowaniem za pomocą odparowania laserowego i oznaczono akronimem: LA ICP-MS. Za pomocą tej metody analitycznej jest możliwe przeprowadzenie mikro-niszczącej analizy składu pierwiastkowego [[Ciało stałe|ciał stałych]]. Mikropróbkowanie umożliwia określenie rozmieszczenia materiału wybranych pierwiastków na powierzchni próbki stałej (mapowanie) oraz pomiar rozmieszczenia pierwiastków w warstwach podpowierzchniowych (analiza w głąb badanego materiału)<ref>K. Jurowski, W. Piekoszewski, Rozdział 27. Zasada działania metody spektrometrii mas sprzężonej z plazmą wzbudzaną indukcyjnie z mikropróbkowaniem za pomocą odparowania laserowego (LA ICP-MS), Metodologia badań wykorzystywana przez młodych naukowców, wydawca: Creative Time, Kraków, 2014, 223-229, {{ISBN|978-83-63058-43-2}}.</ref>. |
||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
Wersja z 23:59, 1 gru 2016
Akronim |
ICP-MS |
---|---|
Klasyfikacja | |
Powiązane metody |
emisyjna spektrometria atomowa z plazmą wzbudzaną indukcyjnie |
Spektrometria mas sprzężona z plazmą wzbudzaną indukcyjnie (ICP-MS, ang. inductively coupled plasma – mass spectrometry) – technika spektrometrii mas wykrywania pierwiastków głównie metali i kilku niemetali w stężeniach tak niskich jak jedna część w 1015. Osiąga się to przez jonizację w plazmie indukcyjnie sprzężonej, a następnie za pomocą spektrometru masowego wyznacza ilości jonów[1][2]
Technikę ICP-MS opracował Gray w 1978 r., a pierwsze aparaty do jej stosowania pojawiły się w 1980 r., kilkanaście lat później niż technika atomowej spektrometrii emisyjnej ze wzbudzaniem plazmowym (ICP-OES, ang. inductively coupled plasma optical emission spectroscopy). Obecnie szacuje się, że na świecie używanych jest ponad sześć tysięcy spektrometrów ICP-MS, które umożliwiają szybką analizę wielopierwiastkową (do 70 pierwiastków w ciągu kilku minut). Technika ta charakteryzuje się dużą czułością, selektywnością, niską granicą oznaczalności oraz szybkością oznaczeń. Najpoważniejszym ograniczeniem są jednak bardzo wysokie koszty aparatury[3].
Próbki stałe (np. kości, rośliny, mózg i inne tkanki narządów) można wprowadzać do plazmy za pomocą wiązki laserowej. Odparowanie laserowe (zwane także niepoprawnie ablacją laserową), jest obecnie często stosowaną metodą w połączeniu z techniką ICP-MS. Pierwsza praca, opisująca możliwości wykorzystania odparowania (ablacji) laserowej, jako metody mikropróbkowania w połączeniu z ICP-MS, ukazała się w 1985 r., natomiast w roku 1990 r. wprowadzono pierwsze handlowo dostępne przyrządy, umożliwiające szersze zastosowanie tej techniki w laboratoriach chemicznych. Metodę tę nazwano spektrometrią mas sprzężoną (połączoną) z jonizacją w plazmie indukcyjnie sprzężonej z mikropróbkowaniem za pomocą odparowania laserowego i oznaczono akronimem: LA ICP-MS. Za pomocą tej metody analitycznej jest możliwe przeprowadzenie mikro-niszczącej analizy składu pierwiastkowego ciał stałych. Mikropróbkowanie umożliwia określenie rozmieszczenia materiału wybranych pierwiastków na powierzchni próbki stałej (mapowanie) oraz pomiar rozmieszczenia pierwiastków w warstwach podpowierzchniowych (analiza w głąb badanego materiału)[4].
- ↑ ICP – MS Inductively Coupled Plasma Mass Spectrometry. [dostęp 2015-08-10].
- ↑ Kamil Jurowski, Wojciech Piekoszewski, Spektrometria mas sprzężona z plazmą wzbudzaną indukcyjnie z mikropróbkowaniem za pomocą odparowania laserowego LA ICP-MS, Scientiae et Didactics, ISBN 978-83-941637-0-9.
- ↑ Kamil Jurowski, Zastosowanie metody LA ICP MS do obrazowania cynku w strukturach mózgu szczura jako narzędzie do badania patofizjologii depresji (Praca Magisterska 2012, Wydział Chemii, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie).
- ↑ K. Jurowski, W. Piekoszewski, Rozdział 27. Zasada działania metody spektrometrii mas sprzężonej z plazmą wzbudzaną indukcyjnie z mikropróbkowaniem za pomocą odparowania laserowego (LA ICP-MS), Metodologia badań wykorzystywana przez młodych naukowców, wydawca: Creative Time, Kraków, 2014, 223-229, ISBN 978-83-63058-43-2.