Sutta Pitaka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 19:10, 2 mar 2008

Sutta Pitaka (pāḷi: suttapiṭaka, Suttanta Pitaka; skt.: Sutra Pitaka सूत्र पिटक; pol.: kosz sutr) jest drugim z trzech "koszy" (pāḷi: piṭaka), które tworzą Tipitakę (pāḷi: Tipiṭaka; skr.: Tripiṭaka त्रिपिटक; pol.: trzy kosze). Tipitaka, inaczej Kanon palijski, jest wielkim zbiorem buddyjskich tekstów tradycji Therawady.

Sutta Pitaka zawiera ponad 10.000 sutt (pāḷi: Sutta; skt. Sūtra सूत्र), czyli nauk przypisanych Buddzie lub jego bliskim uczniom.

Kanon Palijski

Vinaya Pitaka


Sutta- vibhanga	Khandhaka	Pari- vara

Sutta pitaka


Digha Nikaya	Majjhima Nikaya	Samyutta Nikaya

;

Anguttara
Nikaya

Khuddaka
Nikaya

Abhidhamma Pitaka


Dhs.	Vbh.	Dhk. Pug.	Kvu.	Yamaka	Patthana

pokaż • dyskusja • edytuj

Pochodzenie Sutta Pitaki

Zgodnie z tekstami, Pierwszy Sobór Buddyjski, mający miejsce krótko po śmierci Buddy, zebrał i spisał jego nauki dotyczące dyscypliny (pāḷi: vinaya) i Dhammy (pāḷi: Dhamma धम्म; skt.: Dharma धर्म) w pięć kolekcji. Tradycja utrzymuje, że w późniejszym czasie poczyniono tylko nieznaczne dodatki. Badacze są co do tego sceptyczni, ale w różnym stopniu. Dr Richard Gombrich, szef Oxford Centre for Buddhist Studies, wcześniej profesor Sanskrytu na Oxford University i dyrektor Pali Text Society uważa, że większość z pierwszych czterech nikayi (patrz niżej) pochodzi od samego Buddy w swojej treści, ale nie w formie. ^[1]. Nieżyjący już prof. Hirakawa Akira pisze ^[2], że Pierwszy Sobór zebrał tylko krótkie ustępy tekstu i wiersze, które wyrażały ważne doktryny. Teksty te miały być wg. niego, rozszerzone w sutty o pełnej długości dopiero w następnym wieku. L.S. Cousins, były wykładowca w Departament of Comparative Religion na Uniwersytecie w Manchester oraz wcześniejszy dyrektor Pali Text Society, utrzymuje ^[3], że we wczesnym okresie sutta była reczej wzorcem nauczania niż utworem literackim. Dr Gregory Schopen, wykładowca Sanskrit, Tibetan and Buddhist Studies na Uniwersytecie Teksańskim w Austin, pisze ^[4], że dopiero od V-VI w. n.e. możemy na temat treści Kononu Pali, powiedzieć coś pewnego.

Treść Sutta Pitaki

Sutty zebrane są w pięć nikayi (pāḷi, skr.: nikāya; pol. zbiór):

Digha Nikaya (pāḷi: dīghanikāya), "długie rozprawy".
Majjhima Nikaya, (pāḷi: majjhimanikāya), "średniej długości rozprawy".
Samyutta Nikaya (pāḷi: saṃyuttanikāya), "połączone rozprawy".
Anguttara Nikaya (pāḷi: aṅguttaranikāya), "rozprawy wg. liczb"
Khuddaka Nikaya, (pāḷi: khuddakanikāya), "mniejszy zbiór".

Digha Nikaya

Zawiera Dłuższe rozprawy o podstawach uważności, o owocach kontemplacyjnego życia i o ostatnich dniach z życia Buddy, zebrane w 34 długie sutty.

Majjhima Nikaya

Zawiera Krótsze wyjaśnienie kammy, świadomości oddechu oraz świadomości ciała, zebrane w 152 średniej długości sutty.

Samyutta Nikaya

Zgodnie z jednym z wyliczeń, istnieje 2889 krótszych sutt, pogrupowanych w Samyutta Nikayi zależnie od ich tematu.

Anguttara Nikaya

Te nauki są pogrupowane numerycznie. Według komentarza do nich, zawierają 9557 krótkich sutt pogrupowanych wedle numerów, począwszy od "jedynek", a z skończywszy "jedenastkach".

Khuddaka Nikaya

To różnorodny zbiór kazań, doktryn i poezji przypisanych Buddzie i jego uczniom. Zawartość zbioru różni się w zależności od edycji. Edycja tajska zawiera księgi 1-15 z poniższej listy, syngaleska księgi 1-17 i birmańska 1-18. (patrz: Kanon palijski)

Tłumaczenia angielskie

Pierwsze cztery nikaje i ponad połowa piątej zostały przetłumaczone przez Pali Text Society^[5]. Pierwsze trzy zostały również przetłumaczone w serii Wisdom Publications Teachings of the Buddha, a tłumaczenie czwartej jest w przygotowaniu.

Tłumaczenia wybrane (materiały z co najmniej dwóch nikayi):

Buddhist Suttas, edycja i tłum.: T. W. Rhys Davids, Sacred Books of the East, tom XI, Clarendon/Oxford, 1881; przedruk: Motilal Banarsidass, Delhi (& ?Dover, New York)
The Word of the Buddha, edycja i tłum.: Nyanatiloka, 1935
Early Buddhist Poetry, edycja: I. B. Horner, Ananda Semage, Colombo, 1963
The Book of Protection, tłum.: Piyadassi, Buddhist Publication Society, Kandy, Sri Lanka, 1981; tłumaczenie paritty
In the Buddha's Words, edycja i tłum.: Bodhi, Wisdom Pubns, 2005
Early Buddhist Discourses, edycja i tłum.: John J. Holder, 2006

↑ Theravada Buddhism, druga edycja, Routledge, London, 2006, strony 20 i dalsze
↑ Hirakawa, History of Indian Buddhism, tom 1, 1974, angielskie tłumaczenie: University of Hawai'i Press, strony 69 i dalsze
↑ "Pali oral literature", w Buddhist Studies, wyd. Denwood and Piatigorski, Curzon, London, 1982/3, str. 3
↑ Bones, Stones, and Buddhist Monks, University of Hawai'i Press, 1997, str. 24
↑ Strona internetowa: Pali Text Society

Patrz także

Linki zewnętrzne

Access to Insight, angielskie tłumaczenia Sutt Kanonu Palijskiego
The Tipitaka, teksty palijskie w językach pāḷi i angielskim
How old is the Sutta Pitaka? - Alexander Wynne, St John's College, Oxford University, 2003
Tipitaka search - wyszukiwarka angielskich tłumaczeń Kanonu palijskiego.

[1] Theravada Buddhism, druga edycja, Routledge, London, 2006, strony 20 i dalsze

[2] Hirakawa, History of Indian Buddhism, tom 1, 1974, angielskie tłumaczenie: University of Hawai'i Press, strony 69 i dalsze

[3] "Pali oral literature", w Buddhist Studies, wyd. Denwood and Piatigorski, Curzon, London, 1982/3, str. 3

[4] Bones, Stones, and Buddhist Monks, University of Hawai'i Press, 1997, str. 24

[5] Strona internetowa: Pali Text Society

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ Linia 59: / Linia 59: @@
 <td style="background:Ivory">&nbsp;
 <td style="background:Goldenrod; border-left:2px solid Sienna">&nbsp;
-<td style="background:Goldenrod; border-top:2px solid Sienna; border-bottom:2px solid Sienna; text-align:left"><font size=3>[[Sutta Pitaka]]</font>
+<td style="background:Goldenrod; border-top:2px solid Sienna; border-bottom:2px solid Sienna; text-align:left"><font size=3>[[Sutta pitaka]]</font>
 <td style="background:Goldenrod; border-right:2px solid Sienna">&nbsp;
 <td style="background:Ivory">&nbsp;