Katoda: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
w wersji svg odwrócono zwrot strzałki, png jest poprawna |
m ilustracja, drobne redakcyjne |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Katoda''' ([[greka|gr.]] ''kata'' |
'''Katoda''' ([[greka|gr.]] ''kata'' – „w dół”, ''hodós'' – „ścieżka”) – [[elektroda]], przez którą z urządzenia wypływa [[prąd elektryczny]] (co może polegać na wypływie ładunku dodatniego lub dopływie ładunku ujemnego). W odbiornikach prądu elektrycznego (np. [[lampa elektronowa|lampach elektronowych]]) katoda jest elektrodą ujemną, natomiast w źródłach prądu (np. [[ogniwo galwaniczne|ogniwach galwanicznych]]) – dodatnią. Katoda występuje zawsze w parze z elektrodą, przez którą do urządzenia wpływa prąd – [[anoda|anodą]]. |
||
== Katody w chemii == |
== Katody w chemii == |
||
[[Plik:Copper cathode 2. |
[[Plik:Copper cathode 2.svg|thumb|[[Półogniwo]] z katodą [[miedź|miedzianą]]|150px]] |
||
Katoda w ujęciu chemicznym jest elektrodą, na której zachodzi proces [[redukcja (chemia)|redukcji]]<ref>{{Cytuj stronę |
Katoda w ujęciu chemicznym jest elektrodą, na której zachodzi proces [[redukcja (chemia)|redukcji]]<ref>{{Cytuj stronę |tytuł = Cathode | url = http://goldbook.iupac.org/C00905.html | opublikowany = ''IUPAC. Compendium of Chemical Terminology''. Wyd. 2 (the "Gold Book")| data dostępu = 2010-08-25 |język = en}}</ref>, utożsamiany z procesem oddawania elektronów przez elektrodę. |
||
* W urządzeniach, które generują [[siła elektromotoryczna|siłę elektromotoryczną]] (są [[źródło prądu|źródłami prądu]]), a przepływ prądu w obwodzie jest zgodny z tą siłą (np. ogniwo galwaniczne), katoda jest elektrodą dodatnią względem anody. |
* W urządzeniach, które generują [[siła elektromotoryczna|siłę elektromotoryczną]] (są [[źródło prądu|źródłami prądu]]), a przepływ prądu w obwodzie jest zgodny z tą siłą (np. ogniwo galwaniczne), katoda jest elektrodą dodatnią względem anody. |
||
Linia 9: | Linia 9: | ||
* W akumulatorach, w zależności od trybu pracy, dana elektroda jest anodą lub katodą. |
* W akumulatorach, w zależności od trybu pracy, dana elektroda jest anodą lub katodą. |
||
Przykładowa reakcja katodowa: Cu<sup>2+</sup> + 2e<sup> |
Przykładowa reakcja katodowa: Cu<sup>2+</sup> + 2e<sup>−</sup> → Cu |
||
== Katody w fizyce == |
== Katody w fizyce == |
||
Linia 15: | Linia 15: | ||
Ze względu na metody uzyskiwania emisji ładunku ujemnego z powierzchni katody, wyróżnia się: |
Ze względu na metody uzyskiwania emisji ładunku ujemnego z powierzchni katody, wyróżnia się: |
||
*[[termokatoda|termokatody]] |
* [[termokatoda|termokatody]] – emisja pod wpływem nagrzania katody |
||
*[[fotokatoda|fotokatody]] |
* [[fotokatoda|fotokatody]] – emisja pod wpływem promieniowania elektromagnetycznego ([[efekt fotoelektryczny|zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne]]) |
||
*[[katoda wtórna|katody wtórne]] |
* [[katoda wtórna|katody wtórne]] – emisja pod wpływem bombardowania cząstkami |
||
{{wikisłownik|katoda}} |
{{wikisłownik|katoda}} |
||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
[[Kategoria:Elektryczność]] |
[[Kategoria:Elektryczność]] |
||
[[Kategoria:Elektrochemia]] |
[[Kategoria:Elektrochemia]] |
Wersja z 14:23, 22 sty 2011
Katoda (gr. kata – „w dół”, hodós – „ścieżka”) – elektroda, przez którą z urządzenia wypływa prąd elektryczny (co może polegać na wypływie ładunku dodatniego lub dopływie ładunku ujemnego). W odbiornikach prądu elektrycznego (np. lampach elektronowych) katoda jest elektrodą ujemną, natomiast w źródłach prądu (np. ogniwach galwanicznych) – dodatnią. Katoda występuje zawsze w parze z elektrodą, przez którą do urządzenia wpływa prąd – anodą.
Katody w chemii
Katoda w ujęciu chemicznym jest elektrodą, na której zachodzi proces redukcji[1], utożsamiany z procesem oddawania elektronów przez elektrodę.
- W urządzeniach, które generują siłę elektromotoryczną (są źródłami prądu), a przepływ prądu w obwodzie jest zgodny z tą siłą (np. ogniwo galwaniczne), katoda jest elektrodą dodatnią względem anody.
- W urządzeniach, które są odbiornikami energii elektrycznej (np. elektrolizer), katoda jest elektrodą ujemną względem anody.
- W akumulatorach, w zależności od trybu pracy, dana elektroda jest anodą lub katodą.
Przykładowa reakcja katodowa: Cu2+ + 2e− → Cu
Katody w fizyce
Katoda może pracować w próżni lub specjalnej atmosferze (np. gazie obojętnym). Tego typu rozwiązanie stosuje się w lampach elektronowych. W tym zastosowaniu katoda podłączana jest do ujemnego bieguna napięcia zasilającego.
Ze względu na metody uzyskiwania emisji ładunku ujemnego z powierzchni katody, wyróżnia się:
- termokatody – emisja pod wpływem nagrzania katody
- fotokatody – emisja pod wpływem promieniowania elektromagnetycznego (zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne)
- katody wtórne – emisja pod wpływem bombardowania cząstkami