Zagniazdowniki

Łabędź niemy z pisklętami. Przykład zagniazdownika

Zagniazdownik (ang. precocial species) – określenie gatunków ptaków, których pisklęta bardzo szybko po wykluciu z jaja są zdolne do samodzielnego życia i nie przebywają w gnieździe. Są one pokryte gęstym puchem, sprawnie chodzą, biegają (niektóre także pływają), potrafią utrzymać stałą temperaturę ciała. Opuszczają gniazdo w trakcie pierwszego dnia od wyklucia i samodzielnie zbierają pokarm (wskazywany przez rodziców). Samice przez pewien czas prowadzą je, chronią przed napastnikami i ogrzewają pod skrzydłami.

Zagniazdowniki wykluwają się na późniejszym etapie rozwoju osobniczego (zwłaszcza rozwoju mózgu) niż gniazdowniki. Żółtko w jajach tych gatunków stanowi 30–40% masy.

Typowymi zagniazdownikami są: kaczki, gęsi (w tym łabędzie), kurowate. Pisklęta tylko około 20 gatunków ptaków od momentu wyklucia nie korzystają z pomocy rodziców (mogą ich nawet nie widzieć), są w pełni zdolne do samodzielnego życia, niektóre już w ciągu pierwszego dnia potrafią fruwać.