Klauzula (poezja): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
+wikisłownik |
klauzula jest końcem Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Klauzula''' – końcowy odcinek [[wers]]u w dowolnym [[wiersz]]u, w którym musi nastąpić spadek lub wzrost ciśnienia intonacji głosowej w strunach głosowych u człowieka. W klauzuli skupiają się [[czynnik delimitacyjny|czynniki delimitacyjne]], czyli takie, które wyodrębniają wers, ustalają jego granicę<ref>Aleksandra Okopień-Sławińska, Klauzula, [w:] Michał Głowiński, Teresa Kostkiewiczowa, Aleksandra Okopień-Sławińska, Janusz Sławiński, Słownik terminów literackich, Wrocław 2002. </ref>. Niekiedy w klauzuli występuje [[rym]]. |
'''Klauzula''' – końcowy odcinek [[wers]]u w dowolnym [[wiersz]]u, w którym musi nastąpić spadek lub wzrost ciśnienia intonacji głosowej w strunach głosowych u człowieka. W klauzuli skupiają się [[czynnik delimitacyjny|czynniki delimitacyjne]], czyli takie, które wyodrębniają wers, ustalają jego granicę<ref>Aleksandra Okopień-Sławińska, Klauzula, [w:] Michał Głowiński, Teresa Kostkiewiczowa, Aleksandra Okopień-Sławińska, Janusz Sławiński, Słownik terminów literackich, Wrocław 2002. </ref>. Niekiedy w klauzuli występuje [[rym]]. Klauzula niekoniecznie musi być jednoznaczna z końcem [[zdanie|zdania]] (tak jest w [[średniowieczny wiersz zdaniowy|średniowiecznym wierszu zdaniowym]]), gdyż w wierszu może występować [[przerzutnia]]. |
||
Generalnie rzecz biorąc, klauzule w wierszu polskim dzielą się na [[klauzula żeńska|żeńskie]] (paroksytoniczne) i [[klauzula męska|męskie]] (oksytoniczne). |
Generalnie rzecz biorąc, klauzule w wierszu polskim dzielą się na [[klauzula żeńska|żeńskie]] (paroksytoniczne) i [[klauzula męska|męskie]] (oksytoniczne). |
||
Wersja z 20:10, 15 lip 2019
Klauzula – końcowy odcinek wersu w dowolnym wierszu, w którym musi nastąpić spadek lub wzrost ciśnienia intonacji głosowej w strunach głosowych u człowieka. W klauzuli skupiają się czynniki delimitacyjne, czyli takie, które wyodrębniają wers, ustalają jego granicę[1]. Niekiedy w klauzuli występuje rym. Klauzula niekoniecznie musi być jednoznaczna z końcem zdania (tak jest w średniowiecznym wierszu zdaniowym), gdyż w wierszu może występować przerzutnia.
Generalnie rzecz biorąc, klauzule w wierszu polskim dzielą się na żeńskie (paroksytoniczne) i męskie (oksytoniczne).
W wierszu Adama Asnyka Ulewa wersy nieparzyste mają klauzulę męską a parzyste żeńską.
- Na szczytach Tatr, na szczytach Tatr,
- Na sinej ich krawędzi,
- Króluje w mgłach świszczący wiatr
- I ciemne chmury pędzi.
Wobec paroksytonezy w wersyfikacji polskiej zdecydowanie przeważa klauzula żeńska.
Przypisy
- ↑ Aleksandra Okopień-Sławińska, Klauzula, [w:] Michał Głowiński, Teresa Kostkiewiczowa, Aleksandra Okopień-Sławińska, Janusz Sławiński, Słownik terminów literackich, Wrocław 2002.