Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 16:31, 12 kwi 2021

Ogólne zasady edycji

Tłumaczenie (przykład)

A Vindication of the Rights of Woman: with Strictures on Political and Moral Subjects (1792), written by the 18th-century British feminist Mary Wollstonecraft, is one of the earliest works of feminist philosophy. In it, Wollstonecraft responds to those educational and political theorists of the 18th century who did not believe women should have an education. She argues that women ought to have an education commensurate with their position in society, claiming that women are essential to the nation because they educate its children and because they could be "companions" to their husbands, rather than mere wives. Instead of viewing women as ornaments to society or property to be traded in marriage, Wollstonecraft maintains that they are human beings deserving of the same fundamental rights as men.

Wołanie o prawa kobiety (1792) utwór autorstwa Mary Wollstonecraft, uważany za jedną z najwcześniejszych prac z filozofii feministycznej. Wollstonecraft odpowiada w nim ówczesnym teoretykom polityki i edukacji, którzy uważali, że kobiet nie powinno się kształcić. Jej zdaniem kobiety powinny odbierać wykształcenie odpowiadające ich pozycji w społeczeństwie, a także że kobiety są kluczowe dla społeczeństwa, ponieważ uczą swoje dzieci i mogą być "towarzyszkami życia" swoim mężczyzn, a nie jedynie ich małżonkami. Zamiast postrzegać kobiety jako ornament czy własność przekazywana przez małżeństwo, należy w nich widzieć istoty ludzkie wyposażone w te same fundamentalne prawa co mężczyźni.

Marta D

Wollstonecraft skłoniła się do pisania Praw Kobiety po przeczytaniu raportu do francuskiego Zgromadzenia Narodowego Charles'a Maurice de Talleyrand-Périgord z 1791 roku, w którym stwierdzono, że kobiety powinny otrzymywać tylko domowe kształcenie; użyła swojego komentarza w tym swoistym przypadku, by uruchomić szeroki atak przeciwko seksualnym podwójnym standardom i wniesieniu oskarżenia przeciw mężczyznom, którzy zachęcają kobiety do poddawania się nadmiernym emocjom. Wollstonecraft napisała Prawa Kobiety w pośpiechu, aby odpowiedzieć bezpośrednio na bieżące wydarzenia; miała zamiar napisać bardziej przemyślany drugi tom, ale zmarła przed jego ukończeniem.

Chociaż Wollstonecraft wzywa do równości płci w poszczególnych obszarach życia, takich jak moralność, nie określa wyraźnie stanowiska, że kobiety i mężczyźni są równi. Jej dwuznaczne stwierdzenia dotyczące równości płci od tego czasu utrudniają klasyfikację Wollstonecraft jako nowoczesnej feministki, zwłaszcza, że słowo i koncepcja były dla niej niedostępne. Mimo, że powszechnie przyjmuje się dziś, że Prawa Kobiety były niekorzystnie odbierane, jest to współczesne błędne mniemanie, oparte na przekonaniu, że Wollstonecraft była tak samo piętnowana podczas jej życia, jak po publikacji Wspomnień Autorki Wołania o Prawa Kobiety (1798) Williama Godwina. Prawa Kobiety były faktycznie dobrze przyjęte, kiedy po raz pierwszy opublikowano je w 1792 roku. Jeden biograf nazwał je "być może najbardziej oryginalną książką [Wollstonecraft] wieku".^[1]

Wołania o Prawa Kobiety zostały napisane wobec burzliwego tła Rewolucji Francuskiej i debat, które zrodziły się w Wielkiej Brytanii. W rześkiej i czasem złośliwej wojennej broszurze, obecnie zwanej Kontrowersjami Rewolucji, brytyjscy komentatorzy polityczni kierowali wątki, począwszy od przedstawiciela rządu do praw człowieka do rozdziału kościoła i państwa, wiele z tych problemów podniesiono najpierw we Francji. Wollstonecraft pierwsza weszła do tego boju w 1790 roku z Wołaniem o Prawa Mężczyzn, w odpowiedzi na Refleksje na temat Rewolucji we Francji (z 1790 roku) Edmunda Burke’a.^[2] W swych Refleksjach, Burke skrytykował pogląd wielu brytyjskich myślicieli i pisarzy, którzy z zadowoleniem przyjęli wczesne stadia Rewolucji Francuskiej. Gdy ujrzeli Rewolucję jako analogiczną do własnej Wspaniałej Rewolucji w Wielkiej Brytanii z 1688 roku, która ograniczała uprawnienia monarchii, Burke dowodził, że właściwą historyczną analogią była angielska Wojna Domowa (1642-1651), w której Karol I został stracony w 1649 roku. Burke postrzegał Rewolucję Francuską jako brutalne obalenie legalnego rządu. W Refleksjach twierdzi on, że obywatele nie mają prawa do buntu przeciwko ich rządowi, ponieważ cywilizacja jest wynikiem społecznego i politycznego konsensusu, jej tradycje nie mogą być nieustannie kwestionowane-rezulatatem byłaby anarchia. Jednym z kluczowych argumentów Praw Mężczyzn Wollstonecraft, opublikowanych zaledwie sześć tygodni po Refleksjach Burke'a, jest , że prawa nie mogą być oparte na tradycji, prawa, jej zdaniem, powinny zostać przyznane, ponieważ są one uzasadnione i słuszne, bez względu na ich podstawę w tradycji.^[3]

Dominika F

Kiedy Charles Maurice de Talleyrand-Périgord przedstawił swój Raport na temat edukacji publicznej (1791) Zgromadzeniu Narodowemu we Francji, Wollstonecraft była zmuszona zareagować.^[4] W swoich zaleceniach dla Narodowego Systemu Edukacji, Talleyrand pisał:

Pozwólcie nam wychować kobiety, nie tak aby dążyły do przywilejów, których Konstytucja im odmawia, ale żeby znały i doceniały te, które Konstytucja im gwarantuje . . . Mężczyźni są stworzeni do życia na scenie tego świata. Publiczna edukacja odpowiada im: wcześnie stawia przed ich oczami wszystkie dziedziny życia. Tylko proporcje są różne. Edukacja rodzinna jest lepsza dla kobiet. Ich potrzeba uczenia się jak radzić sobie z interesami innych jest mniejsza niż potrzeba spokojnego i cichego życia.^[5]

Portrait of a woman, showing her head, with a gray wig. Two large curls are sitting at the nape of her neck. Her shoulders are covered with a filmy, cream-colored shawl. — Olympe de Gouges

Wollstonecraft zadedykowała Prawa kobiet Talleyrandowi: " Po przeczytaniu z wielką przyjemnością pamfletu, który ostatnio wydałeś, dedykuję Ci ten tom; by nakłonić Cię do ponownego rozważenia tematu i dojrzałego rozpatrzenia udoskonaleń, jakie wniosłam, szanując prawa kobiet i edukację narodową."^[6] Pod koniec 1791r., francuska feministka Olympia de Gouges opublikowała swoją Deklarację Praw Kobiety i Obywatelki, a kwestia praw kobiet znalazła się w centrum politycznych debat zarówno we Francji jak i w Wielkiej Brytanii.^[2]

Prawa Kobiety i Obywatelki stanowią rozszerzenie argumentów Wollstonecraft z Praw Mężczyzny. W Prawach Mężczyzny, jak sam tytuł wskazuje, odnosi się ona do praw konkretnych mężczyzn (XVIII-wiecznych Brytyjczyków), podczas gdy w Prawach Kobiet skupia się na prawach przyznanych "kobiecie" w ogólnym znaczeniu. Nie wyodrębnia ona swoich argumentów dla XVIII-wiecznej kobiety, czy Brytyjki. Pierwszy rozdział Praw Kobiety porusza problem praw naturalnych i pyta, kto i na jakiej podstawie ma te niezbywalne prawa. Wg autorki, ponieważ prawa naturalne dane są od Boga, to odmawianie ich jednej grupie społecznej przez drugą jest grzechem.^[7] Prawa Kobiety nie tylko wywołały szczególne wydarzenia we Francji i Wielkiej Brytanii ale stały się także ważną kwestią podejmowaną przez ówczesnych filozofów polityki, takich jak John Locke, czy Jean-Jacques Rousseau.^[8]

Pisząc swoją pracę Wollstonecraft nie zastosowała formalnej argumentacji, ani stylu logicznej prozy, typowych dla osiemnastowiecznych dzieł filozoficznych. Prawa Kobiety to długi esej, który wszystkie swoje główne tematy wprowadza w początkowych rozdziałach, a następnie wielokrotnie do nich powraca, za każdym razem z innego punktu widzenia. Przyjmuje również ton hybrydowy, łączący racjonalną argumentację z żarliwą retoryką wrażliwości.^[9]

Ola G

W XVIII wieku wrażliwość była zjawiskiem fizycznym, który zaczął być powiązywany z charakterystycznym zbiorem poglądów moralnych. Lekarze wierzyli, że im bardziej ludzie są wrażliwi nerwowo, tym bardziej emocjonalnie będzie wpływało na nich otoczenie. Odkąd kobiety zaczęły być uważane za mające bardziej czułe nerwy od mężczyzn, zaczęto również wierzyć w to, iż kobiety są bardziej uczuciowe niż mężczyźni.^[10] Nadmiar emocji związany z wrażliwością również może powodować współczucie: osoby wrażliwe mogą łatwo solidaryzować się z cierpiącymi ludźmi. W ten sposób, historycy uznali dyskusję o wrażliwości i tych, którzy ją promowali, do starań o zwiększenie humanitaryzmu, takich jak ruch obalenia handlu niewolnikami. ^[11] Jednak, wrażliwość paraliżuje również tych, którzy mają jej za dużo; jak wyjaśnia badacz G. J. Barker-Benfield, „wrodzona subtelność nerwów była również identyfikowana z większym cierpieniem, słabością oraz podatnością na zaburzenia”.^[10]

W czasie gdy Wollstonecraft pisała Prawa Kobiety, wrażliwość była już pod nieprzerwanym atakiem przez szereg lat.^[12] Wrażliwość, która początkowo obiecywała przyciągać jednostki przez wzajemne współczucie, była teraz postrzegana jako „głęboko separatystyczna”; powieści, sztuki teatralne oraz wiersze, które stosowały język wrażliwości, zapewniały prawa jednostki, wolność seksualną a także niekonwencjonalne związki rodzinne, oparte jedynie na uczuciu.^[13] Ponadto, jak twierdzi Janet Todd, badaczka wrażliwości „dla wielu w Wielkiej Brytanii kult wrażliwości wydawał się sfeminizować naród, dając kobietom zbyt nadmierny rozgłos, a mężczyzn pozbawił męskości”.^[14]

Jednym z najważniejszych argumentów Wollstonecraft w Prawach Kobiety, jest to, iż kobiety powinny być wykształcone tak, by miały możliwość przyczyniać się społeczeństwu. W XVIII wieku, zarówno filozofowie edukacji jak i pisarze poradników o postępowaniu, tworzyli coś co mogło być postrzegane jako wczesne poradniki, ,^[15] zakładali, że kobiety były niezdolne do racjonalnego i abstrakcyjnego myślenia. Wierzono, iż kobiety były zbyt podatne wrażliwości i zbyt delikatne by móc myśleć jasno. Wollstonecraft wraz z innymi reformatorkami takimi jak Catharine Macaulay oraz Hester Chapone, twierdziły, że kobiety faktycznie są zdolne do racjolanego myślenia i zasługują na kształcenie. Dowodzi tego w swojej książce postępowania, Myśl o wykształceniu córek (1787), książce dla dzieci Prawdziwe historie z prawdziwego życia (1788), jak również w Prawach Kobiety.^[16]

Stwierdzając we wstępie, że „mój główny argument powstał na prostej zasadzie, że jeśli [kobieta] nie jest przygotowana przez edukację by stać się towarzyszką mężczyzny, to zatrzyma rozwój wiedzy i cnoty; prawdy muszą być wspólne dla wszystkich”, Wollstonecraft twierdziła, że społeczeństwo zwyrodnieje bez wykształconych kobiet, przede wszystkim dlatego, iż matki są pierwszymi nauczycielami małych dzieci.^[17] Problem niewykształconych kobiet przypisała mężczyznom oraz „mylnemu systemowi edukacji, zebranemu z książek napisanych na ten temat przez mężczyzn, którzy [uważali] kobiety raczej za kobiety, aniżeli ludzkie istoty".^[18] Kobiety są zdolne do racjonalności; tylko wydaje się, że nie są, ponieważ mężczyźni odmówili im możliwości kształcenia oraz zachęcali je do bycia lekkomyślnymi (Wollstonecraft opisuje głupie kobiety jako "spaniele" i "zabawki"^[19]).^[20] Jednocześnie podkreślając, że jest tego samego rodzaju, przyjęła pogląd, że kobiety mogą nie być w stanie osiągnąć ten sam poziom wiedzy co mężczyźni.^[21]

Agata G

Wollstoncraft atakuje autorów przewodników takich, jak James Fordyce i John Gregory, a także filozofów edukacyjnych m.in., Jean-Jacques Rousseau, który twierdzi, że kobieta nie potrzebuje racjonalnej nauki. ( Rousseau znakomicie argumentuje w „Emili”( 1762), że kobiety powinny uczyć się dla przyjemności mężczyzn ); Wollstoncraft rozłoszczona argumentacją Rousseau, atakuje nie tylko stwierdzenie, ale samego autora. ^[22]) Chcąc zilustrować ograniczenia współczesnej teorii edukacyjnej umieszczonej na kobietach, Wollstonecraft pisze: „uczy się od dziecięcych lat, że kobiece piękno jest berłem, że ich umysł sprowadzony został do ciała, które jest złotą klatką i stara się przyozdobić swoje więzienie”, ^[23] co oznacza że bez tej niebezpiecznej ideologii, która zachęca młode kobiety do skupienia się na urodzie, a nie osiągnięciach zewnętrznych dzięki, którym mogłyby osiągnąć o wiele więcej. Żony mogłyby być „towarzyszkami życia” swoich mężów, powinny nawet kontynuować karierę, powinny więc wybierać : „kobiety z pewnością mogą studiować sztukę uzdrawiania, i być lakarzem tak samo jak pielęgniarką. Obyczajowość wyznacza je do bycia także położnymi … również mogą studiować politykę … ponadto mogą kontynuować różnego rodzaju biznesy.” ^[24]

Dla Wollstonecraft „ najlepszym rodzajem edukacji” są „ćwiczenia, które pomagają zrozumieć jak najlepiej obliczyć siłę ciała i formę serca. Lub innymi słowy, umożliwienie jednostką na dołączenie takich nawyków, cnó które uczynią je niezależne.” ^[25] Ponadto do jej szerokich argumentów filozoficznych, Wollstoncraft określa szczegłówy plan edukacji narodowej by przeciwdziałać Talleyrand’s. W rozdziale 12 „ Edukacji Narodowej” proponuje żeby wszystkie dzieci zostały wysłane do „ludowej szkoły” która daje wychowanie podobne do tego w domu „by inspirować miłości do ojczyzny i domowych przyjemności”. Utrzymuje również aby szkoły były koedukacyjne, twierdząc, że kobiety i mężczyźni, których małżeństwa są „fundamentem społeczeństwa” powinni być „wykształceni w tym samy modelu edukacji”. ^[26]

Można spierać się w jakim stopniu „Prawa kobiety” są tekstem feministycznym; ponieważ różne szkoły dochodziły do innych konkluzji odnośnie definicji „feministycznych różnic’”. Wollstoncraft mogła nie nazywać tekstów o których mowa feministycznymi, gdyż słowa „feministyczne” i „feminizm”, nie zostały wymyślone do roku 1890. ^[28] Nie istniały, również za życie Wollstoncraft ruchy feministyczne z którymi mogła być prowadzona dyskusja.

Kasia K

We wstępie do swojej nowatorskiej pracy nad rozważaniami Wollstonecraft, Barbara Taylor pisze:

Opisywanie [filozofii Wollstonecraft] jako feministycznej jest problematyczne i robię to tylko po głębokim zastanowieniu. To określenie jest oczywiście anachroniczne. Traktowanie myśli Wollstonecraft jako zapowiedzi dziewiętnasto- i dwudziestowiecznej argumentacji feministycznej mogłoby oznaczać utratę lub zniekształcenie niektórych jej kluczowych elementów. Wiodącym tego przykładem były powszechne zaniedbania kwestii jej przekonań religijnych i błędne przedstawienie jej jako burżuazyjnego liberała, co doprowadziło do przesunięcia zainspirowanego motywami religijnymi utopijnego radykalizmu przez świecki, sprzyjający podziałom klasowym reformizm, obcy politycznym projektom Wollstonecraft, tak jak jej marzenie o obiecanej przez Boga erze powszechnej szczęśliwości jest dla nas. Jeszcze ważniejsze jednak było nałożenie na Wollstonecraft heroicznie indywidualistycznego piętna politycznego, całkowicie sprzecznego z jej własnymi etycznymi przekonaniami odnośnie emancypacji kobiet. Głównym celem Wollstonecraft odnośnie kobiet było to, że powinny one zdobywać godność i w tym właśnie celu dążyła do ich wyzwolenia.^[29]

W Prawach Kobiet Wollstonecraft nie domaga się równości płci przy użyciu tych samych argumentów i tego samego języka, których użyłyby żyjące w późnym dziewiętnastym i dwudziestym wieku feministki. Na przykład, zamiast jednoznacznego stwierdzenia, że mężczyźni i kobiety są równi, Wollstonecraft stwierdza, że mężczyźni i kobiety są równi w oczach Boga, co oznacza, że oboje są podmiotami tego samego prawa moralnego.^[30] Dla Wollstonecraft, kobiety i mężczyźni są równi w najważniejszych dziedzinach życia. Mimo że ten pomysł może nie zdawać się rewolucyjny dla czytelników w XXI wieku, jego założenia były rewolucyjne w wieku XVIII. Zakłada się np., że zarówno mężczyźni jak i kobiety, a nie tylko dla kobiety, powinni być skromni^[31] i szanować świętość małżeńską.^[32] Argumenty Wollstonecraft ukazały podwójną normę w traktowaniu płci pod koniec XVIII wieku i wymagały, aby mężczyźni dążyli do tych samych cnót, co kobiety.

Jednakże argumenty Wollstonecraft przemawiające za równością, nie zgadzały się z jej stanowiskiem uznającym wyższość męskiej siły i wartości.^[33] Słynne jest niejednoznaczne stwierdzenie Wollstonecraft:

Niech nie będzie to odebrane tak, że chcę odwracać istniejący porządek rzeczy. Przyznałam, że przez budowę swojego ciała mężczyźni wydają się być stworzeni przez Opatrzność, aby osiągnąć wyższy stopień cnoty. Mówię ogólnie za całą płeć, ale nie widzę cienia powodu by uznać, że ich cnoty powinny się różnić w odniesieniu do ich natury, bo tak naprawdę, jak mogłyby, jeśli cnota ma tylko jeden wieczny standard? Muszę więc, jeśli uzasadniam konsekwentnie, jak najbardziej uparcie utrzymywać zarówno to, że zmierzają oni w tym samym, prostym kierunku, jak i to, że Bóg istnieje.^[34]

Michał K

Ponadto, Wollstonecraft wzywała raczej mężczyzn, niż kobiety, do zainicjowania społecznych i politycznych zmian, które wytyczyła w Prawach Kobiety. Ponieważ kobiety były niewyedukowane to nie mogły zmieniać swojej sytuacji—mężczyźni muszą przyjść z pomocą.^[35] Wollstonecraft napisała na końcu swojego rozdziału "Zgubne efekty, które powstają z nienaturalnej różnicy przyjętej w społeczeństwie":

Chciałabym chętnie przekonywać rozsądnych mężczyzn do ważności niektórych moich uwag; i wziąć górę nad nimi w stosunku do bezstronnych rozważań całych moich obserwacji. – Apeluje do ich wyrozumiałości; i, jako bliźni, domagam się, w imię mej płci, jakiegoś zaciekawienia w ich sercach. Usilnie proszę ich o pomoc w emancypacji ich towarzyszy, by pomóc jej spotkać się z nimi! Mężczyźni otwarcie zerwą nasze łańcuchy, i będą kontent w racjonalnym partnerstwie zamiast służalczym posłuszeństwie, postrzegać nas będą bardziej uważnymi córkami, bardziej kochającymi siostrami, bardziej wiernymi żonami, bardziej rozsądnymi matkami – jednym słowem, lepszymi obywatelkami.^[36]

To ostatnia powieść Wollstonecraft, Maria: lub, Błędy Kobiet (1798), fikcyjna kontynuacja Prawa kobiety, która jest zazwyczaj uznawana za jej najbardziej radykalną, feministyczną pracę.^[37]

Jedna z najbardziej ostrych krytyk Wollstonecraft w Prawach kobiety jest przeciwko fałszowi i nadmiernej wrażliwości, szczególnie u kobiet. Argumentuje, że kobieta, która jest podatna na wrażliwość "rozwiewa się z każdym powiewem uczuć"; ponieważ ta kobieta jest "modlitwą jej zmysłów", nie może myśleć racjonalnie.^[38] W prawdzie, nie tylko szkodzą sobie ale także szkodzą całej cywilizacji: nie ma takiej kobiety, która mogłaby poprawić cywilizacje – jest taka kobieta, która ją zniszczy. Ale powód i uczucia nie są ważne dla Wollstonecraft; raczej, wierzy, że powinny komunikować się między sobą. Dla Wollstonecraft, jak i dla ważnego 18-sto wiecznego filozofa David Hume, pasja podtrzymuje wszystkie powody.^[39] To był motyw, który przywróciła poprzez jej kariere, ale po części w jej nowelach Mary: A Fiction (1788) and Maria: lub, Błędy Kobiet.

Jako część jej argumntów, że kobiety niepowinny bezgranicznie pozostawać pod wpływme uczuć, Wollstonecraft podkreśla, że nie powinny być zmuszane przez lub kreowane na niewolników ich ciał czy seksualnych przeżyć.^[40] Ten szczególny argument, który jest sztandarowym hasłem wielu nowoczensych feministek sugeruje, że Wollstonecraft celowo unika nadawania kobiecie jakichkolwiek seksualnych pragnień. Cora Kaplan argumentuje, że "negatywne i narzucane napaści na kobiecą seksualność" jest "leitmotif" (motywem przewodnim) Praw Kobiety.^[41]

Ania M

Na przykład, Wollstonecraft radzi swoim czytelnikom, aby " spokojnie pozwalać namiętności opadać w przyjaźń" w idealnym małżeństwie ( to jest w idealnej miłości opartej na małżeństwie, które rozwija się w czasie).^[42]Byłoby lepiej, pisze, gdy " dwóch cnotliwych, młodych ludzi pobiera się ... by w pewnych okolicznościach sprawdzić swoją pasję".^[43] Zgodnie z Wollstonecraft, “miłość i przyjaźń nie może istnieć w tym samym łonie".^[43] Jak Mary Poovey wyjaśnia, " Wollstonecraft ujawnia jej obawny, że kobiety w rzeczywistości mogą pragnąć lubieżnych zalotów mężczyzn i poniżających uprzejmości, ta podporządkowana pozycja kobiet może być dana a nawet zasłużona. Dopóki kobiety mogą przekraczać swoje cielesne pragnienia i cielesne formy, będą zakładnikami ciała.”^[44] Jeśli kobiety nie są zainteresowane seskualnością, nie mogą być zdominowane przez mężczyzn. Wollstonecraft martwi się, że kobiety są zżerane przez " niezdecydowany romantyzm", to znaczy, że interesują się tylko zadowalającą je żądzą.^[45] Ponieważ Prawa Kobiet eliminują seksualność z życia kobiet, Kaplan twierdzi "wyraża gwałtowny antagonizm do seksualności" podczas, gdy w tym samym czasie "exaggerat[ing] ważne znaczenie zmysłowe w codziennym życiu kobiet". Wollstonecraft była tak zdeterminowana by wytrzeć seksualność z jej obrazu idealnej kobiety, że na pierwszym planie nalegała na jej całkowity brak.^[46] Ale jak Kaplan i inni zauważyli, Wollstonecraft mogła być zmuszona do wybrania tego poświęcenia: "ważne jest, aby pamiętać, że wizerunek kobiety jako aktywnej politycznie i niezależnej [było] śmiertelnie powiązane [podczas osiemnastego wieku] z niepohamowanym i błędnym ćwiczeniem jej seksualności."^[47]

Claudia Johnson, wybitna uczennica Wollstonecraft nazwała Prawa Kobiet "republikańskim manifestem".^[48] Johnson twierdzi, że Wollstonecraft wsłuchuje się w tradycje Wspólnoty Narodów z siedemnastego wieku i próbuje przywrócić republikański etos. W wersji Wollstonecraft's, tam mogły być silne, ale odseparowane męskie i kobiece role dla obywateli. ^[49] Według Johnson, Wollstonecraft "potępia upadek właściwej seksualnej różnicy głównych funkcji w jej wieku, który ma poważnie konsekwencje dla jej sentymentalizmu. Problemem, który osłabia społeczeństwo jest według niej feminizowanie ludzi.". ^[50] Jeśli ludzie czują się wolni do przyjęcia zarówno męskiej pozycji i sentymentalnej kobiecej pozycji to jej zdaniem dla kobiet nie ma otwartej pozycji w społeczeństwie. ^[51] Johnson zatem widzi Wollstonecraft jako krytyka zarówno w Prawach Mężczyzn jak i Prawach Kobiet z "masculinization czułości" w takich pracach jak Edmund Burke Rozważania na temat Rewolucji we Francji.^[52]

Ewelina S

W Wołaniu o prawa kobiet Wollstonecraft obstaje przy tym rodzaju republikanizmu, który zawiera wiarę w ostateczne pozbycie się wszelkich tytułów, nawet tych przysługujących monarchii. Przedstawiła również myśl o tym, że każdy mężczyzna i każda kobieta powinna być reprezentowana w parlamencie. Jednak jej znaczący “krytycyzm polityczny”, zdaniem Chrisa Jonesa, ucznia Wollestonecraft, “jest sformułowany głównie w kategoriach moralności".^[53] Jej definicja cnoty koncentruje się na szczęściu indywidualnym, bardziej niż na dobru całego społeczeństwa. ^[53] Ma to odzwierciedlenie w tym, jak rozumie ona prawo naturalne. Ponieważ prawa ostatecznie pochodzą od Boga, Wollestonecraft twierdzi, iż istnieją obowiązki związane z tymi prawami, ciążące na każdym bez wyjątku. Według Wollestonecraft jednostka jest nauczona republikanizmu i życzliwości dla rodziny; domowe relacje i związki rodzinne są kluczowe dla jej rozumienia spójności społeczeństwa i patriotyzmu. ^[54]

Pod wieloma względami Wołanie o prawa kobiety modulowane jest burżuazyjnym spojrzeniem na świat, skierowanym na prawa mężczyzn Prawa Mężczyzn. Wollestonecraft adresuje swój tekst klasie średniej, którą nazywa "najbardziej naturalnym stanem". Bardzo często wychwala skromność i pracowitość, cnoty, które w tamtym czasie były powiązane z klasą średnią. ^[55] Jako pisarka z klasy średniej, argumentująca za etosem klasy średniej, Wollestonecraft atakuje także zamożnych, używając tych samych argumentów, których używa przeciw kobietom. Wskazuje na "fałszywe wyrafinowanie, niemoralność i próżność" bogatych ludzi, nazywając ich "słabymi, sztucznymi istotami, wyrosłymi ponad wspólne pragnienia i uczucia ich rasy, w niedojrzały, nienaturalny sposób, który podważa pierwotną podstawę cnoty i rozprzestrzenia korupcję wśród społeczeństwa". ^[56]

Jednakże krytyka bogactwa niekoniecznie niesie ze sobą towarzyszące temu współczucie dla biednych. Według niej, biedni ludzie są szczęśliwi, gdyż nigdy nie będą wplątani w sidła bogactwa: “Szczęście jest wtedy, gdy ludzie mają kłopoty życiowe, z którymi muszą się zmagać; te zmagania chronią ludzi przed stawaniem się ofiarą osłabiających wad, głównie z powodu bezczynności! ”^[57] Ponadto spiera się z poglądem, że dobroczynność ma tylko negatywne konsekwencje, jak przedstawił to Jones, ona "widzi to jako podtrzymanie nierównego społeczeństwa podczas jednoczesnego dawania pozornych zalet bogatym" ^[58]

Magda B

W swoim planie edukacji narodowej zachowuje rozwarstwienie klasowe (z wyjątkiem dla osób szczególnie inteligentnych), sugerując, że: "Po ukończeniu dziewięciu lat, dziewczęta i chłopcy, przeznaczeni do prac domowych lub do zawodów mechanicznych, powinni być przeniesieni do innych szkół i pobierać naukę w jakimś stopniu odpowiednią do przeznaczenia każdego z nich... Młodzi ludzie z większymi zdolnościami czy majątkiem mogą uczyć się w innych szkołach martwych i żywych języków, podstaw nauki oraz kontynuować naukę historii i polityki w szerszym stopniu, nie wykluczając literatury pięknej." ^[59]

Page reads "Émile, ou de L'Education. Par J. J. Rousseau, Citoyen de Genève....Tome Premier. A La Haye, Chez jean Neaulme, Libraire. M.DCC.LXII...." — Rousseau's *Emile* (1762)

W próbie zidentyfikowania kulturowych oczekiwań pisarek, typowej konwencji politycznej i filozoficznego dyskursu Wollstonecraft, tak jak w całej swojej twórczości,w Prawach Kobiety tworzy jedyną w swoim rodzaju mieszankę męskiego i żeńskiego stylu. Wykorzystuje język filozofii odnosząc się do swojej pracy jako do "traktatu" z "argumentami" i "zasadami". Wprowadza także osobisty akcent, stosując "ja" i "ty", myślniki i wykrzykniki oraz autobiograficzne odwołania żeby do tekstu wprowadzić kobiecą wypowiedź. W Prawach Kobiet łączy elementy książki, która uczy czytelnika norm społecznych, krótkiego eseju i powieści, gatunki te są często kojarzone z kobietami, jednocześnie twierdzi, że mogą być one użyte do dyskusji filozoficznych na przykład na temat praw.^[60]

Chociaż Wollstonecraft sprzeciwia się nadmiernej wrażliwości, retoryka Praw Kobiety jest czasami ożywiona i usiłuje sprowokować czytelnika. Wiele z bardziej emocjonalnych komentarzy w książce kieruje do Rousseau. Na przykład po zacytowaniu długiego fragmentu z Emila Wollstonecraft treściwe stwierdza: "Nie skomentuję tego pomysłowego fragmentu inaczej, z tego co widzę, jest to filozoficzna rozpusta."^[61] Zaledwie stronę później po oskarżeniu planu Rousseau dotyczącego edukacji kobiet pisze: "Muszę sobie ulżyć przez kreślenie innego obrazu." ^[62]

Kinga J

These terse exclamations are meant to draw the reader to her side of the argument (it is assumed that the reader will agree with them). While she claims to write in a plain style so that her ideas will reach the broadest possible audience,^[63] she actually combines the plain, rational language of the political treatise with the poetic, passionate language of sensibility in order to demonstrate that one can combine rationality and sensibility in the same self.^[64] Wollstonecraft defends her positions not only with reasoned argument but also with ardent rhetoric.

In her efforts to vividly describe the condition of women within society, Wollstonecraft employs several different analogies.^[65] She often compares women to slaves, arguing that their ignorance and powerlessness places them in that position. But at the same time, she also compares them to "capricious tyrants" who use cunning and deceit to manipulate the men around them. At one point, she reasons that a woman can become either a slave or tyrant, which she describes as two sides of the same coin.^[66] Wollstonecraft also compares women to soldiers; like military men, they are valued only for their appearance. And like the rich, women's "softness" has "debased mankind".^[67]

Wollstonecraft was forced to write the Rights of Woman hurriedly in order to respond to Talleyrand and ongoing events. Upon completing the work, she wrote to her friend William Roscoe: "I am dissatisfied with myself for not having done justice to the subject. – Do not suspect me of false modesty – I mean to say that had I allowed myself more time I could have written a better book, in every sense of the word . . . I intend to finish the next volume before I begin to print, for it is not pleasant to have the Devil coming for the conclusion of a sheet fore it is written."^[68] When Wollstonecraft revised the Rights of Woman for the second edition, she took the opportunity not only to fix small spelling and grammar mistakes but also to bolster the feminist claims of her argument.^[69] She changed some of her statements regarding female and male difference to reflect a greater equality between the sexes.^[70]

Magda K

Wollstonecraft nigdy nie napisała drugiej części Praw kobiet, choć William Godwin opublikował jej "wskazówki", które "przede wszystkim miały być zawarte w drugiej części Wołania o prawa kobiety, w pośmiertnym zbiorze jej dzieł."^[71] Niemniej jednak, zaczęła pisać nowelę Maria: lub Krzywdy Kobiety, którą większość badaczy uważa mylnie za Prawa Kobiety. Były one dziełem niedokończonym, ponadto zawartym w Pismach pośmiertnych opublikowanych przez Godwin.^[72]

Kiedy opublikowano Prawa Kobiety po raz pierwszy w 1792r., dostały pozytywną recenzję od Analytical Review, General Magazine, Literary Magazine, New York Magazine i Monthly Review, choć utarło się przekonanie, że Prawa kobiety otrzymały wrogie opinie.^[73] Było to prawie natychmiast zmienione po wydaniu drugiego nakładu w 1792r., w wydaniu amerykańskim i zostało przetłumaczone na język francuski. Taylor napisał, że "był to sukces natychmiastowy".^[74] Co więcej, tacy pisarze, jak Mary Hays i Mary Robinson szczególnie nawiązywały do tekstu Wollstonecraft we własnych pracach. Hays cytowała Prawa kobiety w powieści Wspomnienia Emmy Courtney (1796) i wzorowała swoją bohaterkę na idealnej kobiecie z dzieła Wollstonecraft. ^[75] Choć konserwatywna kobieta, jaką była Hannah More, potępiła Wollstonecraft osobiście, faktycznie łączyło je wiele wspólnych wartości. Naukowiec Anne Mellor wykazała, że zarówno More, jak i Wollsronecraft chciały społeczeństwa opartego na "cnotach chrześcijańskich racjonalnej rzeczywistości, uczciwości, cnotach osobistych, spełnieniu obowiązku społecznego, oszczędności, trzeźwości i ciężkiej pracy".^[76] Na początku 1790r., wielu pisarzy interesujących się brytyjskim społeczeństwem, zajmowało się intensywną debatą na temat pozycji kobiet w społeczeństwie. Na przykład, szanowana poetka i eseista Anna Laetitia Barbauld i Wollstonecraft: Barbauld opublikowała kilka wierszy, będących odpowiedzią na pracę Wollstonecraft, co sama Wollsronecraft skomentowała w przypisach do Praw kobiety.^[77] Praca również wywołała otwartą wrogość. Sawantka Elizabeth Carter była nieporuszona tą pracą.^[78] Thomas Taylor, neoplatonista tłumacz, który był dziedziciem rodziny Wollstonecraft w latach 1770., napisał satyrę o nazwie "Wołanie o prawa zwierząt": jeśli kobiety mają swoje prawa, to dlaczego zwierzęta też nie miałyby ich mieć?"^[78]

Po śmierci Wollstonecraft w 1797r., jej mąż William Godwin opublikował Wspomnienia autorki Wołania o prawa kobiety (1798). Ujawnił wiele faktów o jej życiu prywatnym, które wcześniej nie były znane opinii publicznej: o jej nieślubnym dziecku, jej przygodach miłosnych i jej próbie samobójczej. Podczas, gdy Godwin wierzył, że przedstawia swoją żonę z miłością, szczerością i współczuciem, współcześni czytelnicy byli zszokowani niekonwencjonalnym stylem życia Wollstonecraft i stała się ona postacią krytykowaną. Richard Polwhele zadedykował jej w szczególności długi, anonimowy wiersz Bezpłciowe kobiety (1798), była to literacka reakcja obronna o samostanowieniu kobiet: Hannah More była Chrystusem, a Wollstonecraft - szatanem. Jego poemat był "dobrze znanym" spośród odpowiedzi na Wołanie.^[79] Jeden recenzent skomentował to jako "błyskotliwy poemat" i "zabawną wycieczkę z sarkastycznym dowcipem" przeciwko "naszym współczesnym paniom",^[80] choć inne uznał za "nudne, bez życia części literatury".^[81] Krytyczne reakcje, w dużej mierze, miały charakter wyraźnie polityczny.

Kasia L

Idee Wollstonecraft zostały powiązane z historią jej życia i pisarki poczuły, że wspominanie o niej w ich tekstach było ryzykowne. Na przykład Hays, która była wcześniej bliską przyjaciółką oraz otwartą zwolenniczką Wollstonecraft^[82] i jej „Praw Kobiety”, nie wspomniała o niej w jej zbiorze „Wybitne i Sławne Kobiety, który wydała w 1803 roku.^[83] . Maria Edgeworth wyraźnie odgradza się od Wollstonecraft w jej powieści „Belinda” (1802); karykaturuje tam Wollstonecraft ukazując ją jako radykalną feministkę – Harriet Freke.^[84] Jednak, jak Jane Austen, nie odrzuca idei Wollstonecraft. Zarówno Edgeworth jak i Austen negują to, że kobiety są kluczowe w rozwoju narodu; wręcz/dalej ukazują kobietę jako rozsądne istoty, które powinny wybrać partnerskie małżeństwo.^[85]

Negatywne poglądy na temat Wollstonecraft utrzymywały się przez ponad stulecie. „Prawa Kobiety” nie zostały ponownie wydrukowane aż do połowy XIX wieku i wciąż zachowały aurę złej reputacji. George Eliot napisał: „w niektórych kręgach występują niejasne uprzedzenia wobec „Praw Kobiety” ukazujące ją w taki czy inny sposób jako książkę karygodną, lecz dla czytelników, którzy podejdą do niej z takim nastawieniem będą zaskoczeni jak poważnie, dotkliwie etycznie, oraz silnie jest w niej widoczne.^[86] Emancypantka (w zasadzie mała reformatorka porównując do emancypantów) Millicent Garret Fawcett napisała wstęp do stuletniej edycji „Praw Kobiety”, oczyszczając wspomnienia o Wollstonecraft oraz utwierdzając ją w pozycji pioniera w walce o głos kobiet.^[87] Podczas gdy „Prawa Kobiety” mogły utwardzić drogę feministek, feministki XX wieku mają tendecję do korzystania z historii Wollstonecraft, a nie z jej tekstów, w poszukiwaniu inspiracji;^[88] jej niekonwencjonalny tryb życia przekonał ich do wypróbowania nowych "doświadczeń w życiu", jak Virginia Woolf nazwała go w swoim słynnym eseju o Wollstonecraft.^[89] Jednakże, istnieją pewne dowody, że prawa kobiety mogą mieć wpływ na obecne feministki. Ayaan Hirsi Ali, feministka, która krytykuje islamskie nakazy dotyczące kobiet, powołuje się na prawa kobiety w swojej autobiografii Infidel, pisząc to była „zainspirowana przez Mary Wollstonecraft, głowną feministyczną myślicielką, która mówiła mężczyznom, że mają taką samą zdolnośc rozumowania jak mężczyźni i zasługują na takie same prawa. ^[90]

↑ Sunstein, 3.
↑ ^a ^b Macdonald and Scherf, "Introduction", 11–12.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 43–44.
↑ Kelly, 107; Sapiro, 26–27.
↑ Talleyrand, "Rapport sur l'instruction publique", reprinted in Vindications, 394–95.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 101.
↑ Taylor, 105–6; Kelly, 107.
↑ Sapiro, 182–84.
↑ Kelly, 110.
↑ ^a ^b Barker-Benfield, 9.
↑ Barker-Benfield, 224.
↑ Todd, Sensibility, 144.
↑ Todd, Sensibility, 136.
↑ Todd, Sensibility, 133.
↑ Batchelor, Jennie. "Conduct Book." The Literary Encyclopedia. Retrieved on 14 May 2007.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 169ff; Kelly, 123; Taylor, 14–15; Sapiro, 27–28; 243–44.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 102; Sapiro, 154–55.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 109.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 144.
↑ Kelly, 124–26; Taylor, 234–37; Sapiro, 129–30.
↑ Szablon:Cite book
↑ Kelly, 126; Taylor, 14–15; Sapiro, 130–31.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 157.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 286; see also Kelly, 125–24; Taylor, 14–15.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 129.
↑ Wollstonecraft, Vindications, Chapter 12; see also, Kelly, 124–25; 133–34; Sapiro, 237ff.
↑ Tomory, Peter. The Life and Art of Henry Fuseli. New York: Praeger Publishers, 1972; p. 217. Szablon:LCCN.
↑ Feminist and feminism. Oxford English Dictionary. Retrieved on 17 September 2007.
↑ Taylor, 12; see also, 55–57; see also Sapiro, 257–59.
↑ See, for example, Wollstonecraft, Vindications, 126, 146; Taylor, 105–106; 118–20.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 102 and 252.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 274.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 110; Sapiro, 120–21.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 135.
↑ Poovey, 79; Kelly, 135.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 288.
↑ Taylor, Chapter 9; Sapiro, 37; 149; 266.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 177.
↑ Jones, 46.
↑ Zobacz dla przykładu, Wollstonecraft, Vindications, 259–60; Taylor, 116–17.
↑ Kaplan, “Wild Nights", 35.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 249.
↑ ^a ^b Wollstonecraft, Vindications, 192.
↑ Poovey, 76.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 194.
↑ Kaplan, "Wild Nights", 41.
↑ Kaplan, "Wild Nights", 33; see also Taylor, 118–19; Taylor, 138ff.
↑ Johnson, 24.
↑ Johnson, 29; see also Taylor, 211–22; Sapiro, 82–83.
↑ Johnson, 23.
↑ Johnson, 45.
↑ Johnson, 30.
↑ ^a ^b Jones, 43.
↑ Jones, 46; Taylor, 211–22; Vindications, 101–102, for example.
↑ Kelly, 128ff; Taylor, 167–68; Sapiro, 27.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 111; see also Taylor, 159–61; Sapiro, 91–92.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 169.
↑ Jones, 45; see also Taylor, 218–19; Sapiro, 91–92.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 311; Kelly, 132–33.
↑ Kelly, 113–14; Taylor, 51–53.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 162.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 163.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 111–12.
↑ Kelly, 109ff; Sapiro, 207–208.
↑ Kelly, 118ff; Sapiro, 222.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 158; Sapiro, 126.
↑ Wollstonecraft, Vindications, 165; Taylor, 159–61; Sapiro, 124–26.
↑ Wollstonecraft, Mary. The Collected Letters of Mary Wollstonecraft. Ed. Janet Todd. New York: Penguin Books (2003), 193–94.
↑ Macdonald and Scherf, "Introduction", 23 and Mellor, 141–42.
↑ Mellor, 141–42.
↑ Macdonald and Scherf, Appendix C.
↑ Sapiro, 30–31.
↑ Janes, 293; Sapiro, 28–29.
↑ Taylor, 25; see also, Janes, 293–302; Wardle, 157–58; Kelly, 135–36; Sapiro 28–29.
↑ Mellor, 143–44 and 146.
↑ Mellor, 147.
↑ Mellor, 153.
↑ ^a ^b Gordon, 154
↑ Adriana Craciun, Mary Wollstonecraft's a Vindication of the Rights of Woman: A Sourcebook (Routledge, 2002, 2).
↑ Ralph Griffiths, The Monthly Review 30 (1799): 103.
↑ Introduction, The Unsex'd Females, Electronic Text Center, University of Virginia Library.
↑ Pennell, Elizabeth Robins p351, Life of Mary Wollstonecraft. (Boston: Roberts Brothers, 1884).
↑ Mellor, 145; Taylor, 27–28.
↑ Mellor, 155; Taylor, 30–31.
↑ Mellor, 156.
↑ Quoted in Sapiro, 30.
↑ Gordon, 521
↑ Kaplan,"Mary Wollstonecraft’s reception and legacies".
↑ Woolf, Virginia. "The Four Figures". Retrieved on 17 February 2007.
↑ Hirsi Ali, Ayaan. Infidel. New York: Free Press (2007), 295.

[1] Sunstein, 3.

[MS1112-2] Macdonald and Scherf, "Introduction", 11–12.

[3] Wollstonecraft, Vindications, 43–44.

[4] Kelly, 107; Sapiro, 26–27.

[5] Talleyrand, "Rapport sur l'instruction publique", reprinted in Vindications, 394–95.

[6] Wollstonecraft, Vindications, 101.

[7] Taylor, 105–6; Kelly, 107.

[8] Sapiro, 182–84.

[K110-9] Kelly, 110.

[BB9-10] Barker-Benfield, 9.

[11] Barker-Benfield, 224.

[12] Todd, Sensibility, 144.

[13] Todd, Sensibility, 136.

[14] Todd, Sensibility, 133.

[15] Batchelor, Jennie. "Conduct Book." The Literary Encyclopedia. Retrieved on 14 May 2007.

[16] Wollstonecraft, Vindications, 169ff; Kelly, 123; Taylor, 14–15; Sapiro, 27–28; 243–44.

[17] Wollstonecraft, Vindications, 102; Sapiro, 154–55.

[18] Wollstonecraft, Vindications, 109.

[19] Wollstonecraft, Vindications, 144.

[20] Kelly, 124–26; Taylor, 234–37; Sapiro, 129–30.

[Tong-21] Szablon:Cite book

[22] Kelly, 126; Taylor, 14–15; Sapiro, 130–31.

[23] Wollstonecraft, Vindications, 157.

[24] Wollstonecraft, Vindications, 286; see also Kelly, 125–24; Taylor, 14–15.

[25] Wollstonecraft, Vindications, 129.

[26] Wollstonecraft, Vindications, Chapter 12; see also, Kelly, 124–25; 133–34; Sapiro, 237ff.

[27] Tomory, Peter. The Life and Art of Henry Fuseli. New York: Praeger Publishers, 1972; p. 217. Szablon:LCCN.

[28] Feminist and feminism. Oxford English Dictionary. Retrieved on 17 September 2007.

[29] Taylor, 12; see also, 55–57; see also Sapiro, 257–59.

[30] See, for example, Wollstonecraft, Vindications, 126, 146; Taylor, 105–106; 118–20.

[31] Wollstonecraft, Vindications, 102 and 252.

[32] Wollstonecraft, Vindications, 274.

[33] Wollstonecraft, Vindications, 110; Sapiro, 120–21.

[34] Wollstonecraft, Vindications, 135.

[35] Poovey, 79; Kelly, 135.

[36] Wollstonecraft, Vindications, 288.

[37] Taylor, Chapter 9; Sapiro, 37; 149; 266.

[38] Wollstonecraft, Vindications, 177.

[39] Jones, 46.

[40] Zobacz dla przykładu, Wollstonecraft, Vindications, 259–60; Taylor, 116–17.

[41] Kaplan, “Wild Nights", 35.

[42] Wollstonecraft, Vindications, 249.

[W192-43] Wollstonecraft, Vindications, 192.

[44] Poovey, 76.

[45] Wollstonecraft, Vindications, 194.

[46] Kaplan, "Wild Nights", 41.

[47] Kaplan, "Wild Nights", 33; see also Taylor, 118–19; Taylor, 138ff.

[48] Johnson, 24.

[49] Johnson, 29; see also Taylor, 211–22; Sapiro, 82–83.

[50] Johnson, 23.

[51] Johnson, 45.

[52] Johnson, 30.

[J43-53] Jones, 43.

[54] Jones, 46; Taylor, 211–22; Vindications, 101–102, for example.

[55] Kelly, 128ff; Taylor, 167–68; Sapiro, 27.

[56] Wollstonecraft, Vindications, 111; see also Taylor, 159–61; Sapiro, 91–92.

[57] Wollstonecraft, Vindications, 169.

[58] Jones, 45; see also Taylor, 218–19; Sapiro, 91–92.

[59] Wollstonecraft, Vindications, 311; Kelly, 132–33.

[60] Kelly, 113–14; Taylor, 51–53.

[61] Wollstonecraft, Vindications, 162.

[62] Wollstonecraft, Vindications, 163.

[63] Wollstonecraft, Vindications, 111–12.

[64] Kelly, 109ff; Sapiro, 207–208.

[65] Kelly, 118ff; Sapiro, 222.

[66] Wollstonecraft, Vindications, 158; Sapiro, 126.

[67] Wollstonecraft, Vindications, 165; Taylor, 159–61; Sapiro, 124–26.

[68] Wollstonecraft, Mary. The Collected Letters of Mary Wollstonecraft. Ed. Janet Todd. New York: Penguin Books (2003), 193–94.

[69] Macdonald and Scherf, "Introduction", 23 and Mellor, 141–42.

[70] Mellor, 141–42.

[71] Macdonald and Scherf, Appendix C.

[72] Sapiro, 30–31.

[73] Janes, 293; Sapiro, 28–29.

[74] Taylor, 25; see also, Janes, 293–302; Wardle, 157–58; Kelly, 135–36; Sapiro 28–29.

[75] Mellor, 143–44 and 146.

[76] Mellor, 147.

[77] Mellor, 153.

[Gordon,_154-78] Gordon, 154

[79] Adriana Craciun, Mary Wollstonecraft's a Vindication of the Rights of Woman: A Sourcebook (Routledge, 2002, 2).

[80] Ralph Griffiths, The Monthly Review 30 (1799): 103.

[81] Introduction, The Unsex'd Females, Electronic Text Center, University of Virginia Library.

[82] Pennell, Elizabeth Robins p351, Life of Mary Wollstonecraft. (Boston: Roberts Brothers, 1884).

[83] Mellor, 145; Taylor, 27–28.

[84] Mellor, 155; Taylor, 30–31.

[85] Mellor, 156.

[86] Quoted in Sapiro, 30.

[87] Gordon, 521

[88] Kaplan,"Mary Wollstonecraft’s reception and legacies".

[89] Woolf, Virginia. "The Four Figures". Retrieved on 17 February 2007.

[90] Hirsi Ali, Ayaan. Infidel. New York: Free Press (2007), 295.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

[49]

[50]

[51]

[52]

[53]

[54]

[55]

[56]

[57]

[58]

[59]

[60]

[61]

[62]

[63]

[64]

[65]

[66]

[67]

[68]

[69]

[70]

[71]

[72]

[73]

[74]

[75]

[76]

[77]

[78]

[79]

[80]

[81]

[82]

[83]

[84]

[85]

[86]

[87]

[88]

[89]

[90]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
+<big>'''[[:en:A Vindication of the Rights of Woman|WERSJA ORYGINALNA]]'''</big>
-'''Filozofia starożytnego Rzymu''' - filozofia uprawiana w [[starożytny Rzym|starożytnym Rzymie]]. Włączana jest w okres [[Filozofia starożytna|filozofii starożytnej]].
+{{spis treści|right}}
-Do filozofii rzymskiej zalicza się dzieła pisane po [[łacina|łacinie]] aż do VI w. n.e., a także dzieła (niezależnie od języka powstania) należące specyficznie rzymskich nurtów, w szczególności [[stoicyzm]]u po podbiciu Grecji przez Rzym (od ok. 31 r. p.n.e.){{odn|Sharples|2005|s=820}}. Zalicza się do niej również piszących po łacinie wczesnochrześcijańskich [[patrystyka|filozofów patrystycznych]]{{odn|Sharples|2005|s=821}}.
+= Ogólne zasady edycji =
-== Filozofia rzymska a filozofia grecka ==
+*[[Wikipedia:Wstęp]]
-Kultury rzymska i grecka należały do jednego kontinuum i ich rozdzielenie jest w dużej mierze umowne. Filozofia przyszła do Rzymu z Grecji. Stamtąd pochodziła większość filozofów i nauczycieli, tam też wyjeżdżali na studia z filozofii Rzymianie. Nie było żadnego czysto rzymskiego nurtu filozoficznego. Sami Rzymianie nie postrzegali też uprawianej przez siebie filozofii jako tradycji odrębnej od greckiej{{odn|Long|2003|s=184}}.
+*[[Pomoc:Spis treści]]
+*[[Wikipedia:Poradnik autora Wikipedii]]
+*[[Wikipedia:Zasady w pigułce]]
-Do końca filozofia rzymska pozostawała odroślą od filozofii greckiej, mniej rozwiniętą i bujną, zawsze też czerpiącą z greckich źródeł. Grecka filozofia pozostawała żywa, pomimo podboju Grecji przez Rzymian. Takie popularne i szerokie nurty jak [[platonizm]] (w wydaniu [[Plutarch]]a), arystotelizm czy sceptycyzm były praktykowane w języku greckim i zwykle opisywane są w ramach historii filozofii greckiej{{odn|Sharples|2005|s=821}}. [[Plotyn]], twórca [[neoplatonizm]]u, pomimo tego, że działał w Rzymie, ze względu na to, że pisał po grecku, również nie jest najczęściej zaliczany do filozofów rzymskich{{odn|Sharples|2005|s=821}}.
+*[[Wikipedia:Pięć filarów]]
+= Tłumaczenie (przykład) =
-== Edukacja filozoficzna i filozofia potoczna ==
+'''''A Vindication of the Rights of Woman: with Strictures on Political and Moral Subjects''''' ([[1792 in literature|1792]]), written by the 18th-century British [[feminist]] [[Mary Wollstonecraft]], is one of the earliest works of [[feminist philosophy]]. In it, Wollstonecraft responds to those educational and political theorists of the 18th century who did not believe women should have an education. She argues that women ought to have an education commensurate with their position in society, claiming that women are essential to the nation because they educate its children and because they could be "companions" to their husbands, rather than mere wives. Instead of viewing women as ornaments to society or property to be traded in marriage, Wollstonecraft maintains that they are human beings deserving of the same fundamental rights as men.
-W II w. p.n.e. filozofia była traktowana jako kulturowo obcy Rzymowi element i odnoszono się do niej z wrogością. W I w. p.n.e. nastąpiło jednak zbliżenie z kulturą grecką i filozofia stała się istotną częścią kultury, przenikając także do myślenia potocznego. Studiowanie filozofii było od I w p.n.e. niezbędnym elementem wykształcenia Rzymian z klas wyższych, choć wiedza ta była często dość powierzchowna{{odn|Long|2003|s=186-187}}.
+'''''Wołanie o prawa kobiety''''' ([[1792 w literaturze|1792]]) utwór autorstwa [[Mary Wollstonecraft]], uważany za jedną z najwcześniejszych prac z [[filozofia feministyczna|filozofii feministycznej]]. Wollstonecraft odpowiada w nim ówczesnym [[teoria polityki|teoretykom polityki]] i [[teoria edukacji|edukacji]], którzy uważali, że kobiet nie powinno się kształcić. Jej zdaniem kobiety powinny odbierać wykształcenie odpowiadające ich pozycji w społeczeństwie, a także że kobiety są kluczowe dla społeczeństwa, ponieważ uczą swoje dzieci i mogą być "towarzyszkami życia" swoim mężczyzn, a nie jedynie ich małżonkami. Zamiast postrzegać kobiety jako ornament czy własność przekazywana przez małżeństwo, należy w nich widzieć istoty ludzkie wyposażone w te same fundamentalne prawa co mężczyźni.
-Trzech wybitnych rzymskich filozofów (Cyceron, Seneka, Marek Aureliusz) było także czołowymi politykami swojej epoki, co nadało ich filozofii bardzo praktyczny wymiar, wzbogacając ją o doświadczenia działalności publicznej{{odn|Long|2003|s=191}}.
+= Marta D =
-[[Edukacja filozoficzna]] podzielona była na trzy działy: fizykę ([[filozofia przyrody]] i wiedza o świecie), [[etyka]] i [[logika]] (obejmująca również wiedzę o języku, [[gramatyka|gramatykę]] i [[retoryka|retorykę]]){{odn|Long|2003|s=191}}.
+Wollstonecraft skłoniła się do pisania ''Praw Kobiety'' po przeczytaniu raportu do francuskiego [[Zgromadzenia Narodowego]] [[Charles'a Maurice de Talleyrand-Périgord]] z 1791 roku, w którym stwierdzono, że kobiety powinny otrzymywać tylko domowe kształcenie; użyła swojego komentarza w tym swoistym przypadku, by uruchomić szeroki atak przeciwko seksualnym podwójnym standardom i wniesieniu oskarżenia przeciw mężczyznom, którzy zachęcają kobiety do poddawania się nadmiernym emocjom. Wollstonecraft napisała ''Prawa Kobiety'' w pośpiechu, aby odpowiedzieć bezpośrednio na bieżące wydarzenia; miała zamiar napisać bardziej przemyślany drugi tom, ale zmarła przed jego ukończeniem.
+Chociaż Wollstonecraft wzywa do równości płci w poszczególnych obszarach życia, takich jak moralność, nie określa wyraźnie stanowiska, że kobiety i mężczyźni są równi. Jej dwuznaczne stwierdzenia dotyczące równości płci od tego czasu utrudniają klasyfikację Wollstonecraft jako nowoczesnej feministki, zwłaszcza, że słowo i koncepcja były dla niej niedostępne. Mimo, że powszechnie przyjmuje się dziś, że ''Prawa Kobiety'' były niekorzystnie odbierane, jest to współczesne błędne mniemanie, oparte na przekonaniu, że Wollstonecraft była tak samo piętnowana podczas jej życia, jak po publikacji ''[[Wspomnienia Autorki Wołania o Prawa Kobiety|Wspomnień Autorki Wołania o Prawa Kobiety]]'' (1798) [[William Godwin|Williama Godwina]]. ''Prawa Kobiety'' były faktycznie dobrze przyjęte, kiedy po raz pierwszy opublikowano je w 1792 roku. Jeden biograf nazwał je "być może najbardziej oryginalną książką [Wollstonecraft] wieku".<ref>Sunstein, 3.</ref>
-Wielu pisarzy rzymskich odebrało taką filozoficzną edukację i wątki czy elementy filozoficzne można odnaleźć w ich dziełach (np. elementy stoicyzmu i epikureizmu w dziełach [[Horacy (poeta)|Horacego]], [[Wergiliusz|Wergiliusza]], [[Persjusz]]a, [[Lukan]]a, [[Gelliusz]]a){{odn|Long|2003|s=185}}.
+[[Image:Talleyrand 01.jpg|thumb|left|alt=Portrait of a man, showing his head and shoulders. He is wearing a black jacket with a high-necked collar and a white shirt tied in a bow. His head is adorned by a curly blonde wig.|[[Charles Maurice de Talleyrand-Périgord|Talleyrand]], by [[Pierre-Paul Prud'hon]]]]
+''Wołania o Prawa Kobiety'' zostały napisane wobec burzliwego tła [[Rewolucja Francuska|Rewolucji Francuskiej]] i debat, które zrodziły się w Wielkiej Brytanii. W rześkiej i czasem złośliwej wojennej broszurze, obecnie zwanej ''[[Kontrowersje Rewolucji|Kontrowersjami Rewolucji]]'', brytyjscy komentatorzy polityczni kierowali wątki, począwszy od przedstawiciela rządu do praw człowieka do rozdziału kościoła i państwa, wiele z tych problemów podniesiono najpierw we Francji. Wollstonecraft pierwsza weszła do tego boju w 1790 roku z ''[[Wołania o Prawa Mężczyzn|Wołaniem o Prawa Mężczyzn]]'', w odpowiedzi na ''[[Refleksje na temat Rewolucji we Francji]]'' (z 1790 roku) [[Edmund Burke|Edmunda Burke’a]].<ref name=MS1112>Macdonald and Scherf, "Introduction", 11–12.</ref> W swych ''Refleksjach'', Burke skrytykował pogląd wielu brytyjskich myślicieli i pisarzy, którzy z zadowoleniem przyjęli wczesne stadia Rewolucji Francuskiej. Gdy ujrzeli Rewolucję jako analogiczną do własnej [[Wspaniała Rewolucja|Wspaniałej Rewolucji]] w Wielkiej Brytanii z 1688 roku, która ograniczała uprawnienia monarchii, Burke dowodził, że właściwą historyczną analogią była [[angielska Wojna Domowa]] (1642-1651), w której [[Karol I]] został stracony w 1649 roku. Burke postrzegał Rewolucję Francuską jako brutalne obalenie legalnego rządu. W ''Refleksjach'' twierdzi on, że obywatele nie mają prawa do buntu przeciwko ich rządowi, ponieważ cywilizacja jest wynikiem społecznego i politycznego konsensusu, jej tradycje nie mogą być nieustannie kwestionowane-rezulatatem byłaby anarchia. Jednym z kluczowych argumentów ''Praw Mężczyzn'' Wollstonecraft, opublikowanych zaledwie sześć tygodni po ''Refleksjach'' Burke'a, jest , że prawa nie mogą być oparte na tradycji, prawa, jej zdaniem, powinny zostać przyznane, ponieważ są one uzasadnione i słuszne, bez względu na ich podstawę w tradycji.<ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 43–44.</ref>
+= Dominika F =
+Kiedy [[Charles Maurice de Talleyrand-Périgord]] przedstawił swój  ''Raport na temat edukacji publicznej'' (1791) [[Zgromadzeniu Narodowemu]] we Francji, Wollstonecraft była zmuszona zareagować.<ref>Kelly, 107; Sapiro, 26–27.</ref> W swoich zaleceniach dla Narodowego Systemu Edukacji, Talleyrand pisał:
+<blockquote>
+Pozwólcie nam wychować kobiety, nie tak aby dążyły do przywilejów, których Konstytucja im odmawia, ale żeby znały i doceniały te, które Konstytucja im gwarantuje&nbsp;.&nbsp;.&nbsp;. Mężczyźni są stworzeni do życia na scenie tego świata. Publiczna edukacja odpowiada im: wcześnie stawia przed ich oczami wszystkie dziedziny życia. Tylko proporcje są różne. Edukacja rodzinna jest lepsza dla kobiet. Ich potrzeba uczenia się jak radzić sobie z interesami innych jest mniejsza niż potrzeba spokojnego i cichego życia.<ref>Talleyrand, "Rapport sur l'instruction publique", reprinted in ''Vindications'', 394–95.</ref>
-Już na dworze pierwszego cesarza, Oktawian Augusta, utrzymywano dworskiego filozofa{{odn|Long|2003|s=185}}. Cesarz Marek Aureliusz, sam będąc filozofem, ustanowił w 177 r. n.e. katedry dla czterech nauczycieli filozofii{{ XXXX}}: platońskiej, arystotelejskiej, epikurejskiej i stoickiej. Dwie pierwsze szkoły szybko przyćmiły swoim znaczeniem epikureizm i stoicyzm{{odn|Long|2003|s=207}}.
+</blockquote>
+[[File:Marie-Olympe-de-Gouges.jpg|thumb|right|alt=Portrait of a woman, showing her head, with a gray wig. Two large curls are sitting at the nape of her neck. Her shoulders are covered with a filmy, cream-colored shawl.|[[Olympe de Gouges]]]]
+Wollstonecraft zadedykowała ''Prawa kobiet'' Talleyrandowi: " Po przeczytaniu z wielką przyjemnością pamfletu, który ostatnio wydałeś, dedykuję Ci ten tom; by nakłonić Cię do ponownego rozważenia tematu i dojrzałego rozpatrzenia udoskonaleń, jakie wniosłam, szanując prawa kobiet i edukację narodową."<ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 101.</ref> Pod koniec 1791r., francuska feministka [[Olympia de Gouges]] opublikowała swoją  ''[[Deklarację Praw Kobiety i Obywatelki]]'', a kwestia praw kobiet znalazła się w centrum politycznych debat zarówno we Francji jak i w Wielkiej Brytanii.<ref name=MS1112/>
+''Prawa Kobiety i Obywatelki'' stanowią rozszerzenie argumentów  Wollstonecraft z ''Praw Mężczyzny''. W ''Prawach Mężczyzny'', jak sam tytuł wskazuje, odnosi się ona do praw konkretnych mężczyzn (XVIII-wiecznych Brytyjczyków), podczas gdy w ''Prawach Kobiet'' skupia się na prawach przyznanych "kobiecie" w ogólnym znaczeniu. Nie wyodrębnia ona swoich argumentów dla XVIII-wiecznej kobiety, czy Brytyjki. Pierwszy rozdział ''Praw Kobiety'' porusza problem [[praw naturalnych]] i pyta, kto i na jakiej podstawie ma te niezbywalne prawa. Wg autorki, ponieważ prawa naturalne dane są od Boga, to odmawianie ich jednej grupie społecznej przez drugą jest grzechem.<ref>Taylor, 105–6; Kelly, 107.</ref> ''Prawa Kobiety'' nie tylko wywołały szczególne wydarzenia we Francji i Wielkiej Brytanii ale stały się także ważną kwestią podejmowaną przez ówczesnych [[filozofów polityki]], takich jak [[John Locke]], czy [[Jean-Jacques Rousseau]].<ref>Sapiro, 182–84.</ref>
+Pisząc swoją pracę Wollstonecraft nie zastosowała formalnej argumentacji, ani stylu logicznej prozy, typowych dla osiemnastowiecznych dzieł filozoficznych. ''Prawa Kobiety'' to długi esej, który wszystkie swoje główne tematy wprowadza w początkowych rozdziałach, a następnie wielokrotnie do nich powraca, za każdym razem z innego punktu widzenia. Przyjmuje również ton hybrydowy, łączący racjonalną argumentację z żarliwą retoryką [[wrażliwości]].<ref name=K110>Kelly, 110.</ref>
-popularność greckiej filozofii wśród wyrzszychj klas wykształconych Rzymu, tłumaczona jest też ubóstwem duchowym i intelektualnym rzymskiej religii, niezdolnej dać mocne podstawy do rozważania problematyki etycznej czy duchowej{{odn|Long|2003|s=185}}.
+= Ola G =
-Wraz z nastaniem cesarstwa rzymskiego, republikańskie instytucje stały się fasadowe. Gdzie indziej zaczęto toczyć debaty intelektualne{{odn|Long|2003|s=185}}.
+W XVIII wieku wrażliwość była zjawiskiem fizycznym, który zaczął być powiązywany z charakterystycznym zbiorem poglądów moralnych. Lekarze wierzyli, że im bardziej ludzie są wrażliwi nerwowo, tym bardziej emocjonalnie będzie wpływało na nich otoczenie. Odkąd kobiety zaczęły być uważane za mające bardziej czułe nerwy od mężczyzn, zaczęto również wierzyć w to, iż kobiety są bardziej uczuciowe niż mężczyźni.<ref name=BB9>Barker-Benfield, 9.</ref> Nadmiar emocji związany z wrażliwością również może powodować współczucie: osoby wrażliwe mogą łatwo solidaryzować się z cierpiącymi ludźmi. W ten sposób, historycy uznali dyskusję o wrażliwości i tych, którzy ją promowali, do starań o zwiększenie humanitaryzmu, takich jak ruch obalenia handlu niewolnikami. <ref>Barker-Benfield, 224.</ref> Jednak, wrażliwość paraliżuje również tych, którzy mają jej za dużo; jak wyjaśnia badacz [[G. J. Barker-Benfield]], „wrodzona subtelność nerwów była również identyfikowana z większym cierpieniem, słabością oraz podatnością na zaburzenia”.<ref name=BB9/>
+W czasie gdy Wollstonecraft pisała ''Prawa Kobiety'', wrażliwość była już pod nieprzerwanym atakiem przez szereg lat.<ref>Todd, ''Sensibility'', 144.</ref> Wrażliwość, która początkowo obiecywała przyciągać jednostki przez wzajemne współczucie, była teraz postrzegana jako „głęboko separatystyczna”; powieści, sztuki teatralne oraz wiersze, które stosowały język wrażliwości, zapewniały prawa jednostki, wolność seksualną a także niekonwencjonalne związki rodzinne, oparte jedynie na uczuciu.<ref>Todd, ''Sensibility'', 136.</ref> Ponadto, jak twierdzi [[Janet Todd]], badaczka wrażliwości „dla wielu w Wielkiej Brytanii kult wrażliwości wydawał się sfeminizować naród, dając kobietom zbyt nadmierny rozgłos, a mężczyzn pozbawił męskości”.<ref>Todd, ''Sensibility'', 133.</ref>
+Jednym z najważniejszych argumentów Wollstonecraft w ''Prawach Kobiety'', jest to, iż kobiety powinny być wykształcone tak, by miały możliwość przyczyniać się społeczeństwu. W XVIII wieku, zarówno filozofowie edukacji jak i pisarze poradników o postępowaniu, tworzyli coś co mogło być postrzegane jako wczesne poradniki, ,<ref>Batchelor, Jennie. "[http://www.litencyc.com/php/stopics.php?rec=true&UID=216 Conduct Book]." ''The Literary Encyclopedia''. Retrieved on 14 May 2007.</ref> zakładali, że kobiety były niezdolne do racjonalnego i abstrakcyjnego myślenia. Wierzono, iż kobiety były zbyt podatne wrażliwości i zbyt delikatne by móc myśleć jasno. Wollstonecraft wraz z innymi reformatorkami takimi jak  [[Catharine Macaulay]] oraz [[Hester Chapone]], twierdziły, że kobiety faktycznie są zdolne do racjolanego myślenia i zasługują na kształcenie. Dowodzi tego w swojej książce postępowania, ''[[Myśl o wykształceniu córek]]'' (1787), książce dla dzieci  ''[[Prawdziwe historie z prawdziwego życia]]'' (1788), jak również w  ''Prawach Kobiety''.<ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 169ff; Kelly, 123; Taylor, 14–15; Sapiro, 27–28; 243–44.</ref>
-== Historia ==
-=== Początki ===
-Początkowo, filozofia była uznawana za sprzeczną z kulturą rzymską, która miała być oparta na surowych [[Areté|cnotach]] [[republikanizm|republikańskich]]. Filozofowie działający w [[Republika rzymska|Republice rzymskiej]] byli kilkakrotnie z miasta wydalani (w latach 173, 161 i 155/156 p.n.e.){{odn|Sharples|2005|s=821}}{{odn|Reale t. III|1999|s=285}}. Greckie wpływy kulturowe, w tym m.in. [[sceptycyzm]] [[Karneades z Cyreny|Karneadesa]] wzbudzały gniew [[Kato Starszy|Katona Starszego]]{{odn|Sharples|2005|s=842}}. Poselstwo dwóch filozofów [[Epikureizm|epikurejskich]] (nieznanych bliżej Aljakosa i Filiskosa) zostało wydalone z powodu zbytniej swobody obyczajów i zachęcania młodych do korzystania z przyjemności{{odn|Reale t. III|1999|s=285-286}}. Stopniowo jednak filozofia zaczęła się zakorzeniać w Rzymie.
+Stwierdzając we wstępie, że „mój główny argument powstał na prostej zasadzie, że jeśli [kobieta] nie jest przygotowana przez edukację by stać się towarzyszką mężczyzny, to zatrzyma rozwój wiedzy i cnoty; prawdy muszą być wspólne dla wszystkich”, Wollstonecraft twierdziła, że społeczeństwo zwyrodnieje bez wykształconych kobiet, przede wszystkim dlatego, iż matki są pierwszymi nauczycielami małych dzieci.<ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 102; Sapiro, 154–55.</ref> Problem niewykształconych kobiet przypisała mężczyznom oraz „mylnemu systemowi edukacji, zebranemu z książek napisanych na ten temat przez mężczyzn, którzy [uważali] kobiety raczej za kobiety, aniżeli ludzkie istoty".<ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 109.</ref> Kobiety są zdolne do racjonalności; tylko wydaje się, że nie są, ponieważ mężczyźni odmówili im możliwości kształcenia oraz zachęcali je do bycia lekkomyślnymi (Wollstonecraft opisuje głupie kobiety jako "spaniele" i "zabawki"<ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 144.</ref>).<ref>Kelly, 124–26; Taylor, 234–37; Sapiro, 129–30.</ref> Jednocześnie podkreślając, że jest tego samego rodzaju, przyjęła pogląd, że kobiety mogą nie być w stanie osiągnąć ten sam poziom wiedzy co mężczyźni.<ref name=Tong>{{cite book|author=Tong, Rosemarie|title=Feminist Thought: A More Comprehensive Introduction|year=2009|edition=3|publisher=Westview Press (Perseus Books)|isbn=978-0-8133-4375-4|page=20}}</ref>
-Pod koniec II w. p.n.e. w towarzystwie [[Scypion Młodszy|Scypiona Młodszego]] działał [[stoicyzm|stoik]] [[Panajtios]]{{odn|Sharples|2005|s=821}}. W przeciwieństwie do innych greckich filozofów, Panajtios dostrzegł w Rzymie wznoszącą potęgę i nowe wartości polityczne (odrodzenie się ideałów obywatelskich){{odn|Reale t. III|1999|s=440-441, 447}}. Dostosował też grecki stoicyzm do umysłowości i wrażliwości Rzymian, nakierowując go bardziej ku celom praktycznym i indywidualnemu działaniu. Na przełomie II i I w. p.n.e. nauczali także filozofowie epikurejscy: [[Amafiniusz]] i [[Filodemos z Gadary|Filodemos]]{{odn|Reale t. III|1999|s=286-289}}. Z ich kręgu pochodzą pierwsze filozoficzne teksty w języku łacińskim, znane nam jedynie z krytycznych uwag [[Cyceron]]a. Cyceron krytykował popularny epikureizm, za jego pochwałę wycofania się z życia publicznego, co było niezgodne z rzymską [[virtu (cnota)|virtu]] ([[republikanizm|republikańską]] cnotą politycznego zaangażowania){{odn|Sharples|2005|s=821}}.
+= Agata G =
-=== Lukrecjusz i Cyceron ===
+Wollstoncraft atakuje autorów przewodników takich, jak James Fordyce i John Gregory,  a także filozofów edukacyjnych m.in., Jean-Jacques Rousseau, który twierdzi, że kobieta nie potrzebuje racjonalnej nauki. ( Rousseau znakomicie argumentuje w „Emili”( 1762), że kobiety powinny uczyć się dla przyjemności mężczyzn ); Wollstoncraft rozłoszczona argumentacją Rousseau, atakuje nie tylko stwierdzenie, ale samego autora. <ref>Kelly, 126; Taylor, 14–15; Sapiro, 130–31.</ref>) Chcąc zilustrować ograniczenia współczesnej teorii edukacyjnej umieszczonej na kobietach, Wollstonecraft pisze: „uczy się od dziecięcych lat, że kobiece piękno jest berłem, że ich umysł sprowadzony został do ciała, które jest złotą klatką i stara się przyozdobić swoje więzienie”, <ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 157.</ref>  co oznacza że bez tej niebezpiecznej ideologii, która zachęca młode kobiety do skupienia się na urodzie, a nie osiągnięciach zewnętrznych dzięki, którym mogłyby osiągnąć o wiele więcej. Żony mogłyby być „towarzyszkami życia” swoich  mężów, powinny nawet kontynuować karierę, powinny więc wybierać : „kobiety z pewnością mogą studiować sztukę uzdrawiania, i być lakarzem tak samo jak pielęgniarką. Obyczajowość wyznacza je do bycia także położnymi … również mogą studiować politykę … ponadto mogą kontynuować różnego rodzaju biznesy.” <ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 286; see also Kelly, 125–24; Taylor, 14–15.</ref>
-Pierwszym rzymskim filozofem, który osiągnął autentyczną wielkość był [[Lukrecjusz]], epikurejczyk żyjący w pierwszej połowie I w. p.n.e. Jego ''[[De rerum natura]]'' uważany jest za największy [[poemat filozoficzny]] wszech czasów. Wysoka forma literacka poematu spowodowała, że w w czasach nowożytnych Lukrecjusza oceniano wyżej niż samego [[Epikur]]a. Z kolei współcześni, przede wszystkim Cyceron, w ogóle nie uznawali go za filozofa{{odn|Reale t. III|1999|s=290}}. Poemat jest wyjątkowym połączeniem epikurejskiej [[filozofia przyrody|filozofii przyrody]] (z szczegółowo wyłożoną koncepcją [[atomizm]]u) z etyką i antropologią filozoficzną{{odn|Reale t. III|1999|s=290-311}}. Lukrecjusz pisał w [[język wernakularny|wernakularnej]] łacinie i w dziele skarżył się na ubóstwo tego języka, niezdolnego do oddania niuansów epikureizmu{{odn|Long|2003|s=185}}.
+Dla Wollstonecraft „ najlepszym rodzajem edukacji” są „ćwiczenia, które pomagają zrozumieć jak najlepiej obliczyć siłę ciała i formę serca. Lub innymi słowy, umożliwienie jednostką na dołączenie takich nawyków, cnó które uczynią je niezależne.” <ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 129.</ref> Ponadto do jej szerokich argumentów filozoficznych, Wollstoncraft określa szczegłówy plan edukacji narodowej by przeciwdziałać Talleyrand’s. W rozdziale 12 „ Edukacji Narodowej” proponuje żeby wszystkie dzieci zostały wysłane do „ludowej szkoły” która daje wychowanie podobne do tego w domu „by inspirować miłości do ojczyzny i domowych przyjemności”. Utrzymuje również aby szkoły były koedukacyjne, twierdząc, że kobiety i mężczyźni, których małżeństwa są „fundamentem społeczeństwa” powinni być „wykształceni w tym samy modelu edukacji”. <ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', Chapter 12; see also, Kelly, 124–25; 133–34; Sapiro, 237ff.</ref>
-Niewiele młodsza od Lukrecjusza i znacznie obfitsza jest twórczość [[Cyceron]]a.
-Również Cyceron borykał się z niedostosowaniem łaciny do filozofowania. Wielokrotnie zmuszony był tworzyć nowe pojęcia i to od niego pochodzi znacząca część łacińskiego słownictwa filozoficznego.
-(qualitas, quantitas, essentia, perceptio, moralis)
+[[Image:Johann Heinrich Füssli 049.jpg|right|thumb|alt=Three women sitting around a small table, one sewing, one sitting in front of a small cup. All three are drawn to look almost horrific. The third woman looks as if she has two heads, but it may be that there are four women. The women's heads do not look as if they are comfortable on their bodies. The palette of the picture is dark red, black, brown, and almond.|''The Debutante'' (1807) by [[Henry Fuseli]]; "Woman, the victim of male social conventions, is tied to the wall, made to sew and guarded by governesses. The picture reflects Mary Wollstonecraft's views in ''The Rights of Women'' [sic]".<ref>Tomory, Peter. ''The Life and Art of Henry Fuseli.'' New York: Praeger Publishers, 1972; p. 217. {{LCCN|72|0|77546}}.</ref>]]
-Na przełomie wieków {{XXXXX}} zainteresowaniem cieszył się też [[neopitagoreizm]] i oparte na nim [[astrologia]] i [[numerologia]]{{odn|Sharples|2005|s=821}}.
+Można spierać się w jakim stopniu „Prawa kobiety” są tekstem [[feministycznym]]; ponieważ różne szkoły dochodziły do innych konkluzji odnośnie definicji „feministycznych różnic’”. Wollstoncraft mogła nie nazywać tekstów o których mowa feministycznymi, gdyż słowa „feministyczne” i „feminizm”, nie zostały wymyślone do roku 1890. <ref>''Feminist'' and ''feminism''. ''Oxford English Dictionary''. Retrieved on 17 September 2007.</ref> Nie istniały, również za życie Wollstoncraft [[ruchy feministyczne]] z którymi mogła być prowadzona dyskusja.
+= Kasia K =
-Cycerona zalicza się często do twórców eklektycznych. Największy wpływ na niego miał stoicyzm i Akademia, jednak nie w wydaniu platońskim, a późniejszym: skłaniająca sie ku [[sceptycyzm]]owi Nowa Akademia, oraz dogmatyczna etyka Antiochusa. Na tej podstawie Cycero stworzył syntezę, łączącą stoicką koncepcję wszechświata, w którym mieszkają i ludzie i bogowie, oraz rozwinął koncepcję [[prawo natury|prawa naturalnego]]{{odn|Sharples|2005|s=821}}.
+We wstępie do swojej nowatorskiej pracy nad rozważaniami Wollstonecraft, [[Barbara Taylor]] pisze:
+<blockquote>
+Opisywanie [filozofii Wollstonecraft] jako feministycznej jest problematyczne i robię to tylko po głębokim zastanowieniu.  To określenie jest oczywiście anachroniczne. Traktowanie myśli Wollstonecraft jako zapowiedzi dziewiętnasto- i dwudziestowiecznej argumentacji feministycznej mogłoby oznaczać utratę lub zniekształcenie niektórych jej kluczowych elementów.  Wiodącym tego przykładem były powszechne zaniedbania kwestii jej przekonań religijnych i błędne przedstawienie jej jako burżuazyjnego liberała, co doprowadziło do przesunięcia zainspirowanego motywami religijnymi utopijnego radykalizmu przez świecki, sprzyjający podziałom klasowym reformizm, obcy politycznym projektom Wollstonecraft, tak jak jej marzenie o obiecanej przez Boga erze powszechnej szczęśliwości jest dla nas. Jeszcze ważniejsze jednak było nałożenie na Wollstonecraft heroicznie indywidualistycznego piętna politycznego, całkowicie sprzecznego z jej własnymi etycznymi przekonaniami odnośnie emancypacji kobiet. Głównym celem Wollstonecraft odnośnie kobiet było to, że powinny one zdobywać godność i w tym właśnie celu dążyła do ich wyzwolenia.<ref>Taylor, 12; see also, 55–57; see also Sapiro, 257–59.</ref>
+</blockquote>
+W ''Prawach Kobiet'' Wollstonecraft nie domaga się równości płci przy użyciu tych samych argumentów i tego samego języka, których użyłyby żyjące w późnym dziewiętnastym i dwudziestym wieku feministki. Na przykład, zamiast jednoznacznego stwierdzenia, że mężczyźni i kobiety są równi, Wollstonecraft stwierdza, że mężczyźni i kobiety są równi w oczach Boga, co oznacza, że oboje są podmiotami tego samego prawa moralnego.<ref>See, for example, Wollstonecraft, ''Vindications'', 126, 146; Taylor, 105–106; 118–20.</ref> Dla Wollstonecraft, kobiety i mężczyźni są równi w najważniejszych dziedzinach życia. Mimo że ten pomysł może nie zdawać się rewolucyjny dla czytelników w XXI wieku, jego założenia były rewolucyjne w wieku XVIII. Zakłada się np., że zarówno mężczyźni jak i kobiety, a nie tylko dla kobiety, powinni być skromni<ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 102 and 252.</ref> i szanować świętość małżeńską.<ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 274.</ref> Argumenty Wollstonecraft ukazały podwójną normę w traktowaniu płci pod koniec XVIII wieku i wymagały, aby mężczyźni dążyli do tych samych cnót, co kobiety.
-=== Stoicyzm ===
-W początkach cesarstwa, stoicyzm zaczął być kojarzony ze środowiskiem senatorów, niechętnych umacniającemu się jedynowładztwu, i tęskniących do tradycji republikańskich. Jedną z czołowych postaci był [[Seneka Młodszy]], nauczyciel i mistrz [[Neron]]a. Popularność stoicyzmu szybko rosła, również poza elitami władzy, i kręgami zainteresowanymi filozofią{{odn|Long|2003|s=207}}. Jako nurt miał duży wpływ na rzymską kulturę (np. [[Persjusz]] i [[Lukan]]) oraz naukę ([[Maniliusz]]){{odn/id|Reale t. IV|1999|s=96}}.
+Jednakże argumenty Wollstonecraft przemawiające za równością, nie zgadzały się z jej stanowiskiem uznającym wyższość męskiej siły i wartości.<ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 110; Sapiro, 120–21.</ref> Słynne jest niejednoznaczne stwierdzenie Wollstonecraft:
-W drugiej połowie I w. n.e. działali [[Muzoniusz Rufus]], a na przełomie stuleci jego uczeń, [[Frygia|frygijski]] [[wyzwoleniec]] [[Epiktet]]. Padli oni ofiarą prześladowań, jakimi okresowo poddawali filozofów cesarze. Muzoniusza wygnał z Rzymu Neron (a powrócić pozwolił [[Wespazjan]]a), natomiast wygnany przez [[Domicjan]]a Epiktet założył w [[Nikopolis]] wpływową stoicką [[szkoła filozoficzna|szkołę filozoficzną]]. W latach 161-180 cesarzem był [[Marek Aureliusz]], mecenas filozofów, autor (pisanych dla siebie samego, po grecku) ''[[Rozmyślania (Marek Aureliusz)|Rozmyślań]]''. Ta rozpiętość pozycji społecznej wybitnych przedstawicieli tego nurtu: od byłego niewolnika Epikteta, po cesarza Marka Aureliusza, pokazuje uniwersalny charakter stoicyzmu w Rzymie{{odn|Long|2003|s=207}}{{odn|Sharples|2005|s=821}}.
+<blockquote>
+Niech nie będzie to odebrane tak, że chcę odwracać istniejący porządek rzeczy. Przyznałam, że przez budowę swojego ciała mężczyźni wydają się być stworzeni przez Opatrzność, aby osiągnąć wyższy stopień cnoty. Mówię ogólnie za całą płeć, ale nie widzę cienia powodu by uznać, że ich cnoty powinny się różnić w odniesieniu do ich natury, bo tak naprawdę, jak mogłyby, jeśli cnota ma tylko jeden wieczny standard? Muszę więc, jeśli uzasadniam konsekwentnie, jak najbardziej uparcie utrzymywać zarówno to, że zmierzają oni w tym samym, prostym kierunku, jak i to, że Bóg istnieje.<ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 135.</ref>
+</blockquote>
+= Michał K =
-Pisma rzymskich stoików podejmowały problematykę etyczną i psychologiczną, natomiast logika i fizyka, ważne dla wcześniejszych filozofów tego nurtu, miały charakter poboczny{{odn/id|Reale t. IV|1999|s=97}}. Rzymskim wkładem w tę problematykę filozoficzną był problem relacji [[wola|woli]] i władz poznawczych człowieka, najpełniej rozwinięty później przez [[Augustyn z Hippony|Augustyna z Hippony]]{{odn|Sharples|2005|s=821}}. Podobnie jak inne szkoły filozoficzne cesarstwa, stoicyzm z czasem coraz bardziej nabierał zabarwienia [[spirytualizm|spirytualistycznego]] i podejmował wątki religijne{{odn/id|Reale t. IV|1999|s=97-99}}. Ze względu jednak konsekwentny [[materializm]] stoicyzmu, stopniowo tracił na atrakcyjności wśród współczesnych, na rzecz bardziej uduchowionych nurtów (w szczególności neoplatonizmu), oraz nowych religii (chrześcijaństwa). Zmierzch stoicyzmu zaczął się po panowaniu Marka Aureliusza i w III w. n.e. zanikł on jako odrębny nurt filozoficzny{{odn/id|Reale t. IV|1999|s=167-169}}.
+Ponadto, Wollstonecraft wzywała raczej mężczyzn, niż kobiety, do zainicjowania społecznych i politycznych zmian, które wytyczyła w ''Prawach Kobiety''. Ponieważ kobiety były niewyedukowane to nie mogły zmieniać swojej sytuacji—mężczyźni muszą przyjść z pomocą.<ref>Poovey, 79; Kelly, 135.</ref> Wollstonecraft napisała na końcu swojego rozdziału "Zgubne efekty, które powstają z nienaturalnej różnicy przyjętej w społeczeństwie":
+<blockquote>
+Chciałabym chętnie przekonywać rozsądnych mężczyzn do ważności niektórych moich uwag; i wziąć górę nad nimi w stosunku do bezstronnych rozważań całych moich obserwacji.&nbsp;– Apeluje do ich wyrozumiałości; i, jako bliźni, domagam się, w imię mej płci, jakiegoś zaciekawienia w ich sercach. Usilnie proszę ich o pomoc w emancypacji ich towarzyszy, by pomóc jej spotkać się z nimi! Mężczyźni otwarcie zerwą nasze łańcuchy, i będą kontent w racjonalnym partnerstwie zamiast służalczym posłuszeństwie, postrzegać nas będą bardziej uważnymi córkami, bardziej kochającymi siostrami, bardziej wiernymi żonami, bardziej rozsądnymi matkami&nbsp;– jednym słowem, lepszymi obywatelkami.<ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 288.</ref>
+</blockquote>
+To ostatnia powieść Wollstonecraft, ''[[Maria: lub, Błędy Kobiet]]'' (1798), fikcyjna kontynuacja ''Prawa kobiety'', która jest zazwyczaj uznawana za jej najbardziej radykalną, feministyczną pracę.<ref>Taylor, Chapter 9; Sapiro, 37; 149; 266.</ref>
+Jedna z najbardziej ostrych krytyk Wollstonecraft w ''Prawach kobiety'' jest przeciwko fałszowi i nadmiernej [[wrażliwości]], szczególnie u kobiet. Argumentuje, że kobieta, która jest podatna na wrażliwość "rozwiewa się z każdym powiewem uczuć"; ponieważ ta kobieta jest "modlitwą jej zmysłów", nie może myśleć racjonalnie.<ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 177.</ref> W prawdzie, nie tylko szkodzą sobie ale także szkodzą całej cywilizacji: nie ma takiej kobiety, która mogłaby poprawić cywilizacje – jest taka kobieta, która ją zniszczy. Ale powód i uczucia nie są ważne dla Wollstonecraft; raczej, wierzy, że powinny komunikować się między sobą. Dla Wollstonecraft, jak i dla ważnego 18-sto wiecznego filozofa [[David Hume]], pasja podtrzymuje wszystkie powody.<ref>Jones, 46.</ref> To był motyw, który przywróciła poprzez jej kariere, ale po części w jej nowelach ''[[Mary: A Fiction]]'' (1788) and ''[[Maria: lub, Błędy Kobiet]]''.
-=== Platonizm ===
-Od drugiej połowy II w. n.e. zaczyna się odnowienie zainteresowaniem [[platonizm]]em. Wybitnymi neoplatonikami rzymskimi byli [[Apulejusz(pisarz)|Apulejusz z Madaury]]
+Jako część jej argumntów, że kobiety niepowinny bezgranicznie pozostawać pod wpływme uczuć, Wollstonecraft podkreśla, że nie powinny być zmuszane przez lub kreowane na niewolników ich ciał czy seksualnych przeżyć.<ref>Zobacz dla przykładu, Wollstonecraft, ''Vindications'', 259–60; Taylor, 116–17.</ref> Ten szczególny argument, który jest sztandarowym hasłem wielu nowoczensych feministek sugeruje, że Wollstonecraft celowo unika nadawania kobiecie jakichkolwiek seksualnych pragnień. Cora Kaplan argumentuje, że "negatywne i narzucane napaści na kobiecą seksualność" jest "''[[leitmotif]]''" (motywem przewodnim) ''Praw Kobiety''.<ref>Kaplan, “Wild Nights", 35.</ref>
-PlatoW 177 r.n.e. cesarz Marek Aureliusz ustanowił w Atenach stanowisko do
-{{odn|Long|2003|s=207-208}}
-Rozwój neoplatonizmu był związany z rosnącym zainteresowaniem duchowością i religijnością. Duże zainteresowanie budzi symbolizm, [[numerologia]], [[alegoria|alegorie]].  Neoplatońscy filozofowie będą też chętnie czytani przez wielu myślicieli wczesnochrześcijańskich (a później średniowiecznych).
-Innymi znaczącymi neoplatonikami byli [[Mariusz Wiktoryn]], [[Ambrozjusz Teodozjusz Makrobiusz]] (autor [[Sen Scypiona|Snu Scypiona]]), [[Marcjan Kapella]] i [[Anicius Manlius Severinus Boethius|Boecjusz]] (autor ''[[Consolatio Philosophiae|O pocieszeniu, jakie daje filozofa]]''){{odn|Long|2003|s=209}}. Najważniesze dzieła neoplatonizmu (Plotyn, Porfiriusz) powstały jednak w języku greckim.
+= Ania M =
+Na przykład, Wollstonecraft radzi swoim czytelnikom, aby " spokojnie pozwalać namiętności opadać w przyjaźń" w idealnym małżeństwie ( to jest w idealnej miłości opartej na małżeństwie, które rozwija się w czasie).<ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 249.</ref>Byłoby lepiej, pisze, gdy " dwóch cnotliwych, młodych ludzi pobiera się ... by w pewnych okolicznościach sprawdzić swoją pasję".<ref name=W192>Wollstonecraft, ''Vindications'', 192.</ref> Zgodnie z  Wollstonecraft, “miłość i przyjaźń nie może istnieć w tym samym łonie".<ref name=W192/> Jak Mary Poovey wyjaśnia, " Wollstonecraft ujawnia jej obawny, że kobiety  w rzeczywistości mogą pragnąć lubieżnych zalotów  mężczyzn i poniżających uprzejmości, ta podporządkowana pozycja kobiet może być dana a nawet zasłużona. Dopóki kobiety mogą przekraczać swoje cielesne pragnienia i cielesne formy, będą zakładnikami ciała.”<ref>Poovey, 76.</ref> Jeśli kobiety nie są zainteresowane seskualnością, nie mogą być zdominowane przez mężczyzn. Wollstonecraft martwi się, że kobiety są zżerane przez " niezdecydowany romantyzm", to znaczy, że interesują się tylko zadowalającą je żądzą.<ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 194.</ref> Ponieważ Prawa Kobiet eliminują seksualność z życia kobiet, Kaplan twierdzi "wyraża gwałtowny antagonizm do seksualności" podczas, gdy w tym samym czasie "exaggerat[ing] ważne znaczenie zmysłowe w codziennym życiu kobiet".  Wollstonecraft była tak zdeterminowana by wytrzeć seksualność z jej obrazu idealnej kobiety, że na pierwszym planie nalegała na jej całkowity brak.<ref>Kaplan, "Wild Nights", 41.</ref> Ale jak Kaplan i inni zauważyli, Wollstonecraft mogła być zmuszona do wybrania tego poświęcenia: "ważne jest, aby pamiętać, że wizerunek kobiety jako aktywnej politycznie i niezależnej [było] śmiertelnie powiązane [podczas osiemnastego wieku] z niepohamowanym i błędnym ćwiczeniem jej seksualności."<ref>Kaplan, "Wild Nights", 33; see also Taylor, 118–19; Taylor, 138ff.</ref>
+[[Image:Eugène Delacroix - La liberté guidant le peuple.jpg|thumb|left|alt=Men with guns being led by a half-naked woman who is holding the French flag. She and they are walking over dead bodies. The painting is structured like a triangle, with the woman at the apex. The dead are lying at the base of the triangle.|''[[Liberty Leading the People]]'' by [[Eugène Delacroix]] (1833)]]
-=== Filozofia chrześcijańska ===
+[[Claudia L. Johnson (scholar)|Claudia Johnson]], wybitna uczennica  Wollstonecraft nazwała ''Prawa Kobiet '' "republikańskim manifestem".<ref>Johnson, 24.</ref> Johnson twierdzi, że  Wollstonecraft wsłuchuje się w tradycje [[Wspólnoty Narodów]] z siedemnastego wieku i próbuje przywrócić [[republikański]] etos. W wersji Wollstonecraft's, tam  mogły być silne, ale odseparowane męskie i kobiece role dla obywateli. <ref>Johnson, 29; see also Taylor, 211–22; Sapiro, 82–83.</ref> Według Johnson, Wollstonecraft "potępia upadek właściwej seksualnej różnicy głównych funkcji w jej wieku, który ma poważnie konsekwencje dla jej sentymentalizmu. Problemem, który osłabia społeczeństwo jest według niej feminizowanie ludzi.". <ref>Johnson, 23.</ref> Jeśli ludzie czują się wolni do przyjęcia zarówno męskiej pozycji i sentymentalnej kobiecej pozycji to jej zdaniem dla kobiet nie ma otwartej pozycji w społeczeństwie. <ref>Johnson, 45.</ref> Johnson zatem widzi Wollstonecraft jako krytyka zarówno w Prawach Mężczyzn jak i Prawach Kobiet z "masculinization czułości" w takich pracach jak [[Edmund Burke]] ''[[Rozważania na temat Rewolucji we Francji]]''.<ref>Johnson, 30.</ref>
-Wraz ze wzrostem popularności chrześcijaństwa, chrześcijańscy myśliciele stali przed koniecznością określenia swojego stanowiska wobec filozofii.
+= Ewelina S =
-TU o krytyce.
+W ''Wołaniu o prawa kobiet'' Wollstonecraft obstaje przy tym rodzaju republikanizmu, który zawiera wiarę w ostateczne pozbycie się wszelkich tytułów, nawet tych przysługujących monarchii. Przedstawiła również myśl o tym, że każdy mężczyzna i każda kobieta powinna być reprezentowana w parlamencie. Jednak jej znaczący “krytycyzm polityczny”, zdaniem Chrisa Jonesa, ucznia Wollestonecraft, “jest sformułowany głównie w kategoriach moralności".<ref name=J43>Jones, 43.</ref> Jej definicja cnoty koncentruje się na szczęściu indywidualnym, bardziej niż na dobru całego społeczeństwa. <ref name=J43/> Ma to odzwierciedlenie w tym, jak rozumie ona [[prawo naturalne]]. Ponieważ prawa ostatecznie pochodzą od Boga, Wollestonecraft twierdzi, iż istnieją obowiązki związane z tymi prawami, ciążące na każdym bez wyjątku. Według Wollestonecraft jednostka jest nauczona republikanizmu i życzliwości dla rodziny; domowe relacje i związki rodzinne są kluczowe dla jej rozumienia spójności społeczeństwa i patriotyzmu. <ref>Jones, 46; Taylor, 211–22; ''Vindications'', 101–102, for example.</ref>
+Pod wieloma względami ''Wołanie o prawa kobiety'' modulowane jest burżuazyjnym spojrzeniem na świat, skierowanym na prawa mężczyzn ''[[Wołanie o Prawa Mężczyzn|Prawa Mężczyzn]]''. Wollestonecraft adresuje swój tekst klasie średniej, którą nazywa "najbardziej naturalnym stanem". Bardzo często wychwala skromność i pracowitość, cnoty, które w tamtym czasie były powiązane z klasą średnią. <ref>Kelly, 128ff; Taylor, 167–68; Sapiro, 27.</ref> Jako pisarka z klasy średniej, argumentująca za etosem klasy średniej, Wollestonecraft  atakuje także zamożnych, używając tych samych argumentów, których używa przeciw kobietom. Wskazuje na  "fałszywe wyrafinowanie, niemoralność i próżność" bogatych ludzi, nazywając ich "słabymi, sztucznymi istotami, wyrosłymi ponad wspólne pragnienia i uczucia ich rasy, w niedojrzały, nienaturalny sposób, który podważa pierwotną podstawę cnoty i rozprzestrzenia korupcję wśród społeczeństwa". <ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 111; see also Taylor, 159–61; Sapiro, 91–92.</ref>
+Jednakże krytyka bogactwa niekoniecznie niesie ze sobą towarzyszące temu współczucie dla biednych. Według niej, biedni ludzie są szczęśliwi, gdyż nigdy nie będą wplątani w sidła bogactwa: “Szczęście jest wtedy, gdy ludzie mają kłopoty życiowe, z którymi muszą się zmagać; te zmagania chronią ludzi przed stawaniem się ofiarą osłabiających wad, głównie z powodu bezczynności! ”<ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 169.</ref>  Ponadto spiera się z poglądem, że dobroczynność ma tylko negatywne konsekwencje, jak przedstawił to Jones, ona "widzi to jako podtrzymanie nierównego społeczeństwa podczas jednoczesnego dawania pozornych zalet bogatym" <ref>Jones, 45; see also Taylor, 218–19; Sapiro, 91–92.</ref>
-Powstawać zaczęło łacińskie piśmiennictwo [[teologia|teologiczne]], poświęcone zagadnieniom religijnym, jednakże mające często istotne znaczenie dla filozofii. Duże znaczenie mają np. pisma [[Tertulian]]a i [[Laktancjusz]]a. Obaj pozostawali pod wpływem filozofii stoickiej, przygotowując grunt do chrystianizacji wątków stoickich, które znajdą kontynuację w filozofii średniowiecznej. Wówczas też powstało błędne przekonanie, że Seneka korespondował z Pawłem z Tarsu,
-{{odn|Long|2003|s=210}}
+= Magda B =
-powstała również wczesnochrześcijańska filozofia rzymska (filozofia patrystyczna). Jej najwybitniejszym przedstawicielem był [[Augustyn z Hippony]].
+W swoim planie edukacji narodowej zachowuje rozwarstwienie klasowe (z wyjątkiem dla osób szczególnie inteligentnych), sugerując, że: "Po ukończeniu dziewięciu lat, dziewczęta i chłopcy, przeznaczeni do prac domowych lub do zawodów mechanicznych, powinni być przeniesieni do innych szkół i pobierać naukę w jakimś stopniu odpowiednią do przeznaczenia każdego z nich... Młodzi ludzie z większymi zdolnościami czy majątkiem mogą uczyć się w innych szkołach martwych i żywych języków, podstaw nauki oraz kontynuować naukę historii i polityki w szerszym stopniu, nie wykluczając literatury pięknej." <ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 311; Kelly, 132–33.</ref>
+[[Image:EmileTitle.jpeg|right|thumb|alt=Page reads "Émile, ou de L'Education. Par J. J. Rousseau, Citoyen de Genève....Tome Premier. A La Haye, Chez jean Neaulme, Libraire. M.DCC.LXII...."|[[Jean-Jacques Rousseau|Rousseau's]] ''[[Emile: Or, On Education|Emile]]'' (1762)]]
-Filozofia rzymska przetrwała upadek cesarstwa na zachodzie i była jeszcze przez pewien czas rozwijana, zanim, wraz z wiekami ciemnymi, filozofia praktycznie zanikła w Zachodniej Europie.
+W próbie zidentyfikowania kulturowych oczekiwań pisarek, typowej konwencji politycznej i filozoficznego dyskursu Wollstonecraft, tak jak w całej swojej twórczości,w ''Prawach Kobiety'' tworzy jedyną w swoim rodzaju mieszankę męskiego i żeńskiego stylu. Wykorzystuje język filozofii odnosząc się do swojej pracy jako do "traktatu" z "argumentami" i "zasadami". Wprowadza także osobisty akcent, stosując "ja" i "ty", myślniki i wykrzykniki oraz autobiograficzne odwołania żeby do tekstu wprowadzić kobiecą wypowiedź. W ''Prawach Kobiet'' łączy elementy książki, która uczy czytelnika norm społecznych, krótkiego eseju i powieści, gatunki te są często kojarzone z kobietami, jednocześnie twierdzi, że mogą być one użyte do dyskusji filozoficznych na przykład na temat praw.<ref>Kelly, 113–14; Taylor, 51–53.</ref>
-Ostatni z wybitnych filozofów, Boecjusz tłumaczył na łacinę logiczne pisma Arystotelesa, oraz interpretował je w duchu neoplatonizmu. Jego "Pociecha filozofii" jest tekstem o wysokich walorach literackich, adresowanym do czytelników czujących swoją bezsilność w niepewnym świecie rządzonym okrutnych władców. Autor odnajduje ukojenie w filozofii i wierze w boską opatrzność, w świecie. W pracy tej starał się połączyć neoplatońską wiarę w boską wszechwiedzę z ideą ludzkiej wolności, wskazując, że dla Boga
-całość czasu jest teraźniejszością, i jego wiedza o ludzkich działaniach to wiedza obserwatora. Z rozwiązania tego skorzysta siedemset lat później [[Tomasz z Akwinu]]{{odn|Sharples|2005|s=821}}.
+Chociaż Wollstonecraft sprzeciwia się nadmiernej [[wrażliwość|wrażliwości]], retoryka  ''Praw Kobiety'' jest czasami ożywiona i usiłuje sprowokować czytelnika. Wiele z bardziej emocjonalnych komentarzy w książce kieruje do [[Jan Jakub Rousseau|Rousseau]]. Na przykład po zacytowaniu długiego fragmentu z [[Emil, czyli o wychowaniu|''Emila'']] Wollstonecraft treściwe stwierdza: "Nie skomentuję tego pomysłowego fragmentu inaczej, z tego co widzę, jest to filozoficzna rozpusta."<ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 162.</ref> Zaledwie stronę później po oskarżeniu planu Rousseau dotyczącego edukacji kobiet pisze: "Muszę sobie ulżyć przez kreślenie innego obrazu." <ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 163.</ref>
+= Kinga J =
-=== Koniec filozofii rzymskiej ===
+These terse exclamations are meant to draw the reader to her side of the argument (it is assumed that the reader will agree with them). While she claims to write in a plain style so that her ideas will reach the broadest possible audience,<ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 111–12.</ref> she actually combines the plain, rational language of the political treatise with the poetic, passionate language of sensibility in order to demonstrate that one can combine rationality and sensibility in the same self.<ref>Kelly, 109ff; Sapiro, 207–208.</ref> Wollstonecraft defends her positions not only with reasoned argument but also with ardent rhetoric.
-boecjusz
+In her efforts to vividly describe the condition of women within society, Wollstonecraft employs several different analogies.<ref>Kelly, 118ff; Sapiro, 222.</ref> She often compares women to slaves, arguing that their ignorance and powerlessness places them in that position. But at the same time, she also compares them to "capricious tyrants" who use cunning and deceit to manipulate the men around them. At one point, she reasons that a woman can become either a slave or tyrant, which she describes as two sides of the same coin.<ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 158; Sapiro, 126.</ref> Wollstonecraft also compares women to soldiers; like military men, they are valued only for their appearance. And like the rich, women's "softness" has "debased mankind".<ref>Wollstonecraft, ''Vindications'', 165; Taylor, 159–61; Sapiro, 124–26.</ref>
-== Znaczenie ==
-Niewielu filozofów rzymskich jest nadal czytanych
-znaczenie dla przetrwania piśmiennictwa
+Wollstonecraft was forced to write the ''Rights of Woman'' hurriedly in order to respond to [[Talleyrand]] and ongoing events. Upon completing the work, she wrote to her friend [[William Roscoe]]: "I am dissatisfied with myself for not having done justice to the subject.&nbsp;– Do not suspect me of false modesty&nbsp;– I mean to say that had I allowed myself more time I could have written a better book, in every sense of the word&nbsp;.&nbsp;.&nbsp;. I intend to finish the next volume before I begin to print, for it is not pleasant to have the Devil coming for the conclusion of a sheet fore it is written."<ref>Wollstonecraft, Mary. ''The Collected Letters of Mary Wollstonecraft''. Ed. Janet Todd. New York: Penguin Books (2003), 193–94.</ref> When Wollstonecraft revised the ''Rights of Woman'' for the second edition, she took the opportunity not only to fix small spelling and grammar mistakes but also to bolster the feminist claims of her argument.<ref>Macdonald and Scherf, "Introduction", 23 and Mellor, 141–42.</ref> She changed some of her statements regarding female and male difference to reflect a greater equality between the sexes.<ref>Mellor, 141–42.</ref>
-Latynizacja greckiego słownictwa filozoficznego, rozwiniętego następnie w średniowieczu{{odn|Long|2003|s=186}}.
-== Przypisy ==
+= Magda K =
+Wollstonecraft nigdy nie napisała drugiej części ''Praw kobiet'', choć [[William Godwin]] opublikował jej "wskazówki",  które "przede wszystkim miały być zawarte w drugiej części ''Wołania o prawa kobiety'', w pośmiertnym zbiorze jej dzieł."<ref>Macdonald and Scherf, Appendix C.</ref> Niemniej jednak, zaczęła pisać nowelę ''[[Maria: lub Krzywdy Kobiety]]'', którą większość badaczy uważa mylnie za ''Prawa Kobiety''. Były one dziełem niedokończonym, ponadto zawartym w ''Pismach pośmiertnych'' opublikowanych przez Godwin.<ref>Sapiro, 30–31.</ref>
-{{przypisy|2}}
+[[Image:Marywollstonecraft.jpg|right|thumb|alt=Left-looking half-length portrait of a slightly pregnant woman in a white dress|[[Mary Wollstonecraft]] by [[John Opie]] (c. 1797)]]
+Kiedy opublikowano ''Prawa Kobiety'' po raz pierwszy w 1792r., dostały pozytywną recenzję od ''[[Analytical Review]]'',
+''General Magazine'', ''Literary Magazine'', ''New York Magazine'' i ''Monthly Review'', choć utarło się przekonanie, że ''Prawa kobiety''
+otrzymały wrogie opinie.<ref>Janes, 293; Sapiro, 28–29.</ref> Było to prawie natychmiast zmienione po wydaniu drugiego nakładu w 1792r., w wydaniu amerykańskim i zostało przetłumaczone na język francuski. Taylor napisał, że "był to sukces natychmiastowy".<ref>Taylor, 25; see also, Janes, 293–302; Wardle, 157–58; Kelly, 135–36; Sapiro 28–29.</ref> Co więcej, tacy pisarze, jak [[Mary Hays]] i [[Mary Robinson (poet)|Mary Robinson]] szczególnie nawiązywały do tekstu Wollstonecraft we własnych pracach. Hays cytowała ''Prawa kobiety'' w powieści ''Wspomnienia Emmy Courtney'' (1796) i wzorowała swoją bohaterkę na idealnej kobiecie z dzieła Wollstonecraft. <ref>Mellor, 143–44 and 146.</ref> Choć konserwatywna kobieta, jaką była [[Hannah More]], potępiła Wollstonecraft osobiście, faktycznie łączyło
+je wiele wspólnych wartości. Naukowiec Anne Mellor wykazała, że zarówno More, jak i Wollsronecraft chciały społeczeństwa opartego na "cnotach chrześcijańskich racjonalnej rzeczywistości, uczciwości, cnotach osobistych, spełnieniu obowiązku społecznego, oszczędności, trzeźwości i ciężkiej pracy".<ref>Mellor, 147.</ref> Na początku 1790r., wielu pisarzy interesujących się brytyjskim społeczeństwem, zajmowało się intensywną debatą na temat pozycji kobiet w społeczeństwie. Na przykład, szanowana poetka i eseista [[Anna Laetitia Barbauld]] i Wollstonecraft: Barbauld opublikowała kilka wierszy, będących odpowiedzią na pracę Wollstonecraft, co sama Wollsronecraft skomentowała w przypisach do ''Praw kobiety''.<ref>Mellor, 153.</ref> Praca również wywołała otwartą wrogość. [[Sawantka]] [[Elizabeth Carter]] była nieporuszona tą pracą.<ref name="Gordon, 154">Gordon, 154</ref> [[Thomas Taylor, (neoplatonista)|Thomas Taylor]], [[neoplatonista]] tłumacz, który był dziedziciem rodziny Wollstonecraft w latach 1770., napisał satyrę o nazwie "Wołanie o prawa zwierząt": jeśli kobiety mają swoje prawa, to dlaczego zwierzęta też nie miałyby ich mieć?"<ref name="Gordon, 154"/>
+Po śmierci Wollstonecraft w 1797r., jej mąż [[William Godwin]] opublikował ''[[Wspomnienia autorki Wołania o prawa kobiety]]'' (1798). Ujawnił wiele faktów o jej życiu prywatnym, które wcześniej nie były znane opinii publicznej: o jej nieślubnym dziecku, jej przygodach miłosnych i jej próbie samobójczej. Podczas, gdy Godwin wierzył, że przedstawia swoją żonę z miłością, szczerością i współczuciem, współcześni czytelnicy byli zszokowani niekonwencjonalnym stylem życia Wollstonecraft i stała się ona postacią krytykowaną. [[Richard Polwhele]] zadedykował jej w szczególności długi, anonimowy wiersz ''[[Bezpłciowe kobiety]]'' (1798), była to literacka reakcja obronna o samostanowieniu kobiet: Hannah More była Chrystusem, a Wollstonecraft - szatanem. Jego poemat był "dobrze znanym" spośród odpowiedzi na ''Wołanie''.<ref>Adriana Craciun, ''Mary Wollstonecraft's a'' Vindication of the Rights of Woman'': A Sourcebook'' (Routledge, 2002, 2).</ref> Jeden recenzent skomentował to jako "błyskotliwy poemat" i "zabawną wycieczkę z sarkastycznym dowcipem" przeciwko "naszym współczesnym paniom",<ref>Ralph Griffiths, ''The Monthly Review'' 30 (1799): 103.</ref> choć inne uznał za
-== Bibliografia ==
+"nudne, bez życia części literatury".<ref>[http://etext.lib.virginia.edu/etcbin/toccer-new2?id=PolUnse.sgm&images=images/modeng&data=/texts/english/modeng/parsed&tag=public&part=front Introduction], ''The Unsex'd Females'', Electronic Text Center, University of Virginia Library.</ref> Krytyczne reakcje, w dużej mierze, miały charakter wyraźnie polityczny.
-* {{cytuj |autor=[[Giovanni Reale]]|tytuł=Historia filozofii starożytnej|wolumin=3|wydawca=Wydawnictwo KUL|miejsce=Lublin|data=1999|odn={{odn/id|Reale t. III|1999}}}}
-* {{cytuj |autor=[[Giovanni Reale]]|tytuł=Historia filozofii starożytnej|wolumin=4|wydawca=Wydawnictwo KUL|miejsce=Lublin|data=1999|odn={{odn/id|Reale t. IV|1999}}}}
-* {{cytuj |autor=R.W. Sharples|rozdział=Roman Philosophy|redaktor=Ted Honderich|tytuł=The Oxford Companion to Philosophy|wydawca=Oxford University Press|miejsce=Oxford|data=2005|odn=tak}}
-* {{cytuj |autor=Sara Ahbel-Rappe|rozdział=Philosophy in the Roman Empire|redaktor=David S. Potter|tytuł=A Companion to the Roman Empire|wydawca=Blackwell Publishing|miejsce=Malden, MA - Oxford|data=2006|s=524-540|odn=tak}}
+= Kasia L =
-* {{cytuj |autor=A.A. Long|rozdział=Roman Philosophy|redaktor=David Sedley|tytuł=The Cambridge Companion to Greek and Roman Philosophy|wydawca=Cambridge University Press|miejsce=Cambridge|data=2003|s=184-210|odn=tak}}
+Idee Wollstonecraft zostały powiązane z historią jej życia i pisarki poczuły, że wspominanie o niej w ich tekstach było ryzykowne. Na przykład Hays, która była wcześniej bliską przyjaciółką oraz otwartą zwolenniczką Wollstonecraft<ref>[[Elizabeth Robins Pennell|Pennell, Elizabeth Robins]] p351, ''Life of Mary Wollstonecraft''. (Boston: Roberts Brothers, 1884).</ref> i jej „Praw Kobiety”, nie wspomniała o niej w jej zbiorze „Wybitne i Sławne Kobiety, który wydała w 1803 roku.<ref>Mellor, 145; Taylor, 27–28.</ref> . Maria Edgeworth wyraźnie odgradza się od Wollstonecraft w jej powieści „Belinda” (1802); karykaturuje tam Wollstonecraft ukazując ją jako radykalną feministkę – Harriet Freke.<ref>Mellor, 155; Taylor, 30–31.</ref> Jednak, jak Jane Austen, nie odrzuca idei Wollstonecraft. Zarówno Edgeworth jak i Austen negują to, że kobiety są kluczowe w rozwoju narodu;  wręcz/dalej ukazują kobietę jako rozsądne istoty, które powinny wybrać partnerskie małżeństwo.<ref>Mellor, 156.</ref>
+Negatywne poglądy na temat Wollstonecraft utrzymywały się przez ponad stulecie. „Prawa Kobiety” nie zostały ponownie wydrukowane aż do połowy XIX wieku i wciąż zachowały aurę złej reputacji. George Eliot napisał: „w niektórych kręgach występują niejasne uprzedzenia wobec „Praw Kobiety” ukazujące ją w taki czy inny sposób jako książkę karygodną, lecz dla czytelników, którzy podejdą do niej z takim nastawieniem będą zaskoczeni jak poważnie, dotkliwie etycznie, oraz  silnie jest w niej widoczne.<ref>Quoted in Sapiro, 30.</ref>
-{{odn|Ahbel-Rappe|2006|s=}}
+Emancypantka (w zasadzie mała reformatorka porównując do emancypantów) Millicent Garret Fawcett napisała wstęp do stuletniej edycji „Praw Kobiety”, oczyszczając wspomnienia o Wollstonecraft oraz utwierdzając ją w pozycji pioniera w walce o głos kobiet.<ref>Gordon, 521</ref>  Podczas gdy „Prawa Kobiety” mogły utwardzić drogę feministek, feministki XX wieku mają tendecję do korzystania z historii Wollstonecraft, a nie z jej tekstów, w poszukiwaniu inspiracji;<ref>Kaplan,"Mary Wollstonecraft’s reception and legacies".</ref> jej niekonwencjonalny tryb życia przekonał ich do wypróbowania nowych "doświadczeń w życiu", jak Virginia Woolf nazwała go w swoim słynnym eseju o Wollstonecraft.<ref>Woolf, Virginia. "[http://etext.library.adelaide.edu.au/w/woolf/virginia/w91c2/chapter13.html The Four Figures]". Retrieved on 17 February 2007.</ref>  Jednakże, istnieją pewne dowody, że prawa kobiety mogą mieć wpływ na obecne feministki. Ayaan Hirsi Ali, feministka, która krytykuje islamskie nakazy dotyczące kobiet, powołuje się na prawa kobiety w swojej autobiografii Infidel, pisząc to była „zainspirowana przez Mary Wollstonecraft, głowną feministyczną myślicielką, która mówiła mężczyznom, że mają taką samą zdolnośc rozumowania jak mężczyźni i zasługują na takie same prawa. <ref>[[Ayaan Hirsi Ali|Hirsi Ali, Ayaan]]. ''Infidel''. New York: Free Press (2007), 295.</ref>
+{{przypisy}}
-filozofia potoczna