Królestwo Widźajanagaru: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m bibliografia
państwo infobox
Linia 1: Linia 1:
{{Państwo infobox
[[Plik:Vijayanagara-empire-map.svg|thumb|250px|Cesarstwo Widźajanagaru w czasach największej potęgi (2 poł. XV w.)]]
|nazwa_oryginalna = ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ <br/>Vijayānagara Sāmrājya
'''Królestwo Widźajanagaru''', '''Imperium Widźajanagaru''' ([[Język kannada|kannada]]: ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ Vijayānagara Sāmrājya, [[Język telugu|telugu]]: విజయనగర సామ్రాజ్యము Vijayānagara Sāmrājyamu) – państwo [[Hinduizm|hinduskie]] istniejące w [[XIV wiek|XIV]]–[[XVII wiek]]u na [[Dekan (wyżyna)|Dekanie]] w południowych [[Indie|Indiach]]. Powstało w wyniku rozkładu władzy [[Sułtanat Delhijski|Sułtanatu Delhijskiego]] w [[Dekan (wyżyna)|Dekanie]]. Było to ostatnie z wielkich królestw hinduistycznych jakie opierało się najazdom [[Islam|muzułmańskim]]. Czasy świetności imperium przypadły na [[XV wiek|XV]] i pierwszą połowę [[XVI wiek]]u, gdy królestwo objęło swą władzą niemal cały obszar na południe od rzeki [[Kryszna (rzeka)|Kryszny]] i narzuciło [[Sułtanaty dekańskie|sułtanatom dekańskim]] swój arbitraż. Kres potęgi państwa położył sojusz [[sułtanat]]ów muzułmańskich z północnego Dekanu, który w [[1565]] roku pokonał armie Widźajanagaru w wielkiej [[Bitwa pod Talikotą|bitwie pod Talikotą]], co znacznie osłabiło imperium i umożliwiło plemionom górskim zniszczenie stolicy państwa<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= Frédéric|imię= Louis|autor= |autor link=Louis Frédéric |inni= Przemysław Piekarski (red.nauk.)|tytuł= Słownik cywilizacji indyjskiej |wydanie= 1|wydawca= Wydawnictwo "Książnica"|miejsce= Katowice|rok= 1998|strony= 295|rozdział= |tom= 2|seria= Słowniki Encyklopedyczne "Książnicy" |id = |isbn= 83-7132-370-0|oclc= |doi= |cytat= }}</ref>. Stolicą królestwa do tego czasu był wspaniały [[Widźajanagar]], czyli ''Miasto Zwycięstwa'' – od którego swą nazwę wzięło królestwo.
|nazwa_polska = Królestwo Widźajanagaru
|p1 = [[Hojsala]]
|p1_flaga =
|p2 =
|p2_flaga =
|p3 =
|p3_flaga =
|p4 =
|p4_flaga =
|p5 =
|p5_flaga =
|lata_istnienia = [[1336]]–[[1646]]
|n1 = [[Majsur]]
|n1_flaga =
|n2 =
|n2_flaga =
|n3 =
|n3_flaga =
|n4 =
|n4_flaga =
|n5 =
|n5_flaga =
|flaga_obraz =
|herb_obraz =
|nazwa_dopełniacz =
|dewiza =
|dewiza_język =
|dewiza_polski =
|lokalizacja_obraz =
|konstytucja =
|państwo =
|język_urzędowy =
|język_używany =
|stolica = [[Widźajanagar]] (1336-1565), [[Penukonda]], [[Czandragiri]], [[Vellore|Wellur]]
|ustrój_polityczny = monarchia
|typ_państwa =
|głowa_państwa = [[Śriranga III]]
|głowa_państwa_opis =
|status_terytorium =
|zależne_od =
|głowa_terytorium =
|głowa_terytorium_opis =
|w_imieniu_tekst =
|w_imieniu_urząd =
|w_imieniu =
|szef_rządu =
|szef_rządu_opis =
|w_imieniu_tekst2 =
|w_imieniu_urząd2 =
|w_imieniu2 =
|powierzchnia =
|powierzchnia_wód =
|powierzchnia_miejsce =
|ludność =
|gęstość =
|ludność_rok =
|narodowości =
|ludność_miejsce =
|utworzenie_sposób = powstanie
|od_kogo =
|utworzenie_data = [[1336]]
|likwidacja_sposób = upadek
|przez_kogo =
|likwidacja_data = [[1646]]
|religia_dominująca = [[Hinduizm]]
|waluta_nazwa =
|waluta_symbol =
|UTC =
|hymn =
|hymn_nazwa_polska =
|kod_ISO =
|domena =
|kod_samochodowy =
|numer_kierunkowy =
|terytoria_zależne =
|terytoria_autonomiczne =
|mapa_obraz = Vijayanagara-empire-map.svg
|Królestwo Widźajanagaru w czasach największej potęgi (2 poł. XV w.)
|uwagi =
}}

'''Królestwo Widźajanagaru''', '''Imperium Widźajanagaru''' ([[Język kannada|kannada]]: ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ Vijayānagara Sāmrājya, [[Język telugu|telugu]]: విజయనగర సామ్రాజ్యము Vijayānagara Sāmrājyamu) – państwo [[Hinduizm|hinduskie]] istniejące w [[XIV wiek|XIV]]–[[XVII wiek]]u w południowych [[Indie|Indiach]]. Powstało w wyniku rozkładu władzy [[Sułtanat Delhijski|Sułtanatu Delhijskiego]] w [[Dekan (wyżyna)|Dekanie]]. Było to ostatnie z wielkich królestw hinduistycznych jakie opierało się najazdom [[Islam|muzułmańskim]]. Czasy świetności imperium przypadły na [[XV wiek|XV]] i pierwszą połowę [[XVI wiek]]u, gdy królestwo objęło swą władzą niemal cały obszar na południe od rzeki [[Kryszna (rzeka)|Kryszny]] i narzuciło [[Sułtanaty dekańskie|sułtanatom dekańskim]] swój arbitraż. Kres potęgi państwa położył sojusz [[sułtanat]]ów muzułmańskich z północnego Dekanu, który w [[1565]] roku pokonał armie Widźajanagaru w wielkiej [[Bitwa pod Talikotą|bitwie pod Talikotą]], co znacznie osłabiło imperium i doprowadziło do zniszczenia stolicy państwa<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= Frédéric|imię= Louis|autor= |autor link=Louis Frédéric |inni= Przemysław Piekarski (red.nauk.)|tytuł= Słownik cywilizacji indyjskiej |wydanie= 1|wydawca= Wydawnictwo "Książnica"|miejsce= Katowice|rok= 1998|strony= 295|rozdział= |tom= 2|seria= Słowniki Encyklopedyczne "Książnicy" |id = |isbn= 83-7132-370-0|oclc= |doi= |cytat= }}</ref>. Stolicą imperium do tego czasu był wspaniały [[Widźajanagar]], czyli ''Miasto Zwycięstwa'' – od którego swą nazwę wzięło całe królestwo.


== Władcy dynastii ==
== Władcy dynastii ==

Wersja z 00:14, 31 sie 2021

Królestwo Widźajanagaru
ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ
Vijayānagara Sāmrājya
13361646
Stolica

Widźajanagar (1336-1565), Penukonda, Czandragiri, Wellur

Ustrój polityczny

monarchia

Głowa państwa

Śriranga III

powstanie

1336

Upadek

1646

Religia dominująca

Hinduizm

Mapa

Królestwo Widźajanagaru, Imperium Widźajanagaru (kannada: ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ Vijayānagara Sāmrājya, telugu: విజయనగర సామ్రాజ్యము Vijayānagara Sāmrājyamu) – państwo hinduskie istniejące w XIVXVII wieku w południowych Indiach. Powstało w wyniku rozkładu władzy Sułtanatu Delhijskiego w Dekanie. Było to ostatnie z wielkich królestw hinduistycznych jakie opierało się najazdom muzułmańskim. Czasy świetności imperium przypadły na XV i pierwszą połowę XVI wieku, gdy królestwo objęło swą władzą niemal cały obszar na południe od rzeki Kryszny i narzuciło sułtanatom dekańskim swój arbitraż. Kres potęgi państwa położył sojusz sułtanatów muzułmańskich z północnego Dekanu, który w 1565 roku pokonał armie Widźajanagaru w wielkiej bitwie pod Talikotą, co znacznie osłabiło imperium i doprowadziło do zniszczenia stolicy państwa[1]. Stolicą imperium do tego czasu był wspaniały Widźajanagar, czyli Miasto Zwycięstwa – od którego swą nazwę wzięło całe królestwo.

Władcy dynastii

Dynastia Sangama

Imię władcy Daty panowania
Harihara I 1336 - 1356
Bukka I 1356 - 1377
Harihara II 1377 - 1404
Virupakszaraja 1404 - 1405
Bukka II 1405 - 1406
Dewaraja I 1406 - 1422
Ramachandraraja II 1422
Bukka III 1422 - 1424
Dewaraja II 1424 lub 1426[2] - 1446
Mallikarjunaraja 1446 - 1465
Virupakszaraja II 1465 - 1485
Praudharaja 1485

Dynastia Saluva

Imię władcy Daty panowania
Narasimha Dewaraja 1485 - 1491
Thimma Bhupala 1491
Narasimharaja II 1491 - 1505

Dynastia Tuluva

Imię władcy Daty panowania
Tuluva Narasa Nayaka 1491 - 1503
Vira Narasimharaja 1503 - 1509
Krisznadewa Raja 1509 - 1529[3]
Aćjutadewa Raja 1529 - 1542[3]
Wenekata I 1542
Sadaśiwa Rama Raja[3] 1542 - 1570


Dynastia Arawidów

Imię władcy Daty panowania
Alija Rama Raja 1542 - 1565
Tirumaladewa Raja 1565 - 1572
Śriranga I 1572 - 1586
Wenekata II 1586 - 1614
Śriranga II 1619 - 1630?
Ramadewa Raja 1617 - 1632
Wenekata III 1630? - 1642
Śriranga III 1642 - 1646

Bibliografia

Przypisy

  1. Louis Frédéric: Słownik cywilizacji indyjskiej. Przemysław Piekarski (red.nauk.). Wyd. 1. T. 2. Katowice: Wydawnictwo "Książnica", 1998, s. 295, seria: Słowniki Encyklopedyczne "Książnicy". ISBN 83-7132-370-0.
  2. Ilona Kędzia. Ostatni bastion hinduizmu. „Polityka pomocnik historyczny - Dzieje Indii”. 3, s. 86, 2017. Warszawa: Polityka sp. z o.o. s.k.a.. ISSN 2391-7717. 
  3. a b c Ilona Kędzia. Ostatni bastion hinduizmu. „Polityka pomocnik historyczny - Dzieje Indii”. 3, s. 87, 2017. Warszawa: Polityka sp. z o.o. s.k.a.. ISSN 2391-7717.