Sprężarka z wirującymi tłokami
Sprężarka z wirującymi tłokami (pompa Rootsa) (ang. Roots rotary pump) – objętościowa pompa rotacyjna, w której, podobnie jak w pompie krzywkowej, zazębiające się tłoki tworzą zamknięte przestrzenie, które przemieszczając się od części ssawnej do tłocznej sprężarki zmniejszają swoją objętość, powodując sprężanie gazu.
Wynalazcami urządzenia są Philander Higley Roots i Francis Marion Roots.
Spręż sprężarek z wirującymi tłokami wynosi π ≤ 2. Pompy te znajdują zastosowanie tam, gdzie trzeba przetłaczać duże ilości gazu lub cieczy przy stosunkowo niewysokim ciśnieniu.
W pompie tej dwa jednakowo ukształtowane wirniki, obracają się w przeciwnych kierunkach. Zaletą jest niemal prostoliniowa zależność wydatku powietrza od prędkości obrotowej, wadą jest trudność dokładnej obróbki skomplikowanego zarysu wirnika oraz występowanie optymalnej sprawności w stosunkowo wąskim zakresie zmian prędkości obrotowej.
Spotyka się wirniki dwu- lub trzyskrzydełkowe, te ostatnie stosuje się tam, gdzie wymagana jest większa regularność przepływu gazu.
Pompa Roots'a może pracować również jako pompa próżniowa przy niskiej próżni, albo jako pompa wstępna w układach wysokopróżniowych.
Podłączona do rurociągu z przepływającą cieczą lub gazem pompa Rootsa będzie pracować jako silnik. Na tej zasadzie działają niektóre gazomierze.