Stanisław Wizner
 kapitan rezerwy
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne |
|
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy |
wojna polsko-bolszewicka, |
Stanisław Wizner, ps. „Huragan” (ur. 23 kwietnia 1893 w Ostatnim Groszu, zm. 28 marca 1942 w Rędzinach) – kapitan rezerwy Wojska Polskiego, współzałożyciel Organizacji Orła Białego w Częstochowie.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 23 kwietnia 1893 roku w Ostatnim Groszu (obecnie dzielnica Częstochowy). W młodości interesował się piłką nożną, grał w drużynie Towarzystwa Futbolowego Częstochowianka, którą założył wraz z kolegami w 1909 roku. Jako sportowiec zyskał przydomek „Tygrys Ostatniego Grosza”[1][2].
W czasie I wojny światowej, w 1915 roku, wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej. 11 listopada 1918 roku uczestniczył w rozbrajaniu Niemców na terenie Częstochowy. Następnie rozpoczął służbę w 5 Pułku Piechoty Legionów. W jego szeregach walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Brał również udział jako ochotnik w III powstaniu śląskim. Potem wyjechał do Francji i zaciągnął się na kilka lat do Legii Cudzoziemskiej, służąc w jej barwach do 1926 roku w Afryce Północnej i na San Domingo[1][2].
W październiku 1927 roku wziął ślub z Anielą Spałek. Cztery lata później wraz z żoną powrócił do Polski[1].
Podczas II wojny światowej, jesienią 1939 roku, zajął się działalnością konspiracyjną. Przybrał wówczas pseudonim „Huragan”. Współtworzył częstochowski oddział Organizacji Orła Białego. Został dowódcą oddziału „Odwet”, który zajmował się akcjami dywersyjnymi i atakami na niemieckie posterunki. Jego pierwszym osiągnięciem jako dowódcy było zorganizowanie tajnego punktu wytwarzania materiałów wybuchowych w fabryce chemicznej na Aniołowie. W kwietniu 1940 roku przyłączył się do Polskiego Związku Wolności. Organizował oddziały konspiracji na znacznym terenie, od Częstochowy po Radomsko[1][2].
Zginął 28 marca 1942 roku z rąk niemieckiej żandarmerii podczas zakładania placówki PZW w Rędzinach. Został pochowany na miejscowym cmentarzu parafialnym[1][3].
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
Od 2006 roku imię kpt. Stanisława Wiznera nosi ulica w Rędzinach[3][4]. Ponadto w 2019 roku grób Stanisława Wiznera został wpisany do ewidencji miejsc pamięci województwa śląskiego[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Michał Kulig: Zapomniana legenda częstochowskiego sportu i podziemia – Stanisław Wizner (1893–1942). gazetacz.com.pl, 2019-05-23. [dostęp 2020-02-20].
- ↑ a b c Irena Bazan: Historia sprzed lat. czestochowa.naszemiasto.pl, 2004-12-17. [dostęp 2020-02-20].
- ↑ a b c Katarzyna Gwara: Grób kpt. Wiznera wpisany do ewidencji miejsc pamięci. zycieczestochowy.pl, 2019-02-05. [dostęp 2020-02-20].
- ↑ Uchwała Nr XXXV/38/2006 Rady Gminy Rędziny z dnia 26 października 2006 r. w sprawie nadania nazwy ulicy [online], Dziennik urzędowy – Śląski Urząd Wojewódzki, nr 142, poz. 4039, 5 grudnia 2006 [dostęp 2020-02-23] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-23].