Strzępiec (roślina)
 Tetracera scandens | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
strzępiec | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Tetracera L. Sp. Pl. 533. 1 Mai 1753[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
T. volubilis L. | |||
| Synonimy | |||
| |||
.jpg)
Strzępiec, utruda[4] (Tetracera) – rodzaj wiecznie zielonych pnączy i krzewów z rodziny ukęślowatych. Obejmuje ok. 44[2]–51[5] gatunków występujących w strefie tropikalnej i w ciepłym klimacie umiarkowanym. Największe zróżnicowanie rodzaju występuje w tropikalnej Ameryce[6].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój i liście
- Krzewy i pnącza o liściach pojedynczych, skrętoległych i ogonkowych, zwykle o blaszce całobrzegiej. Użyłkowanie liścia wyraźne, nerwy drugiego rzędu wydatne, równoległe[6].
- Kwiaty
- Obupłciowe, drobne (o średnicy 0,5–3 cm), zebrane w grono szczytowe lub wyrastające w kącie liścia. Działki kielicha zwykle w liczbie od 4 do 5, trwałych. Płatki korony białe, w liczbie od 3 do 5. Owocolistki wolne, osadzone są na płaskim dnie kwiatowym[6]. Pręciki są liczne. Charakterystyczne są nitki pręcikowe – w górze maczugowato zgrubiałe, ze zbiegającymi skośnie workami pyłkowymi[7].
- Owoce
- Owalne mieszki zawierające 1 lub wiele nasion[6].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Jedyny przedstawiciel bazalnej podrodziny Delimoideae Burnett w obrębie rodziny ukęślowych[2].
- Wykaz gatunków[5]
- Tetracera affinis Hutch.
- Tetracera akara (Burm.f.) Merr.
- Tetracera alnifolia Willd.
- Tetracera amazonica Kubitzki
- Tetracera arborescens Jack
- Tetracera asperula Miq.
- Tetracera billardierei Martelli
- Tetracera boiviniana Baill.
- Tetracera boomii Aymard
- Tetracera breyniana Schltdl.
- Tetracera bussei Gilg
- Tetracera costata Mart. ex Eichler
- Tetracera daemeliana F.Muell.
- Tetracera edentata H.Perrier
- Tetracera empedoclea Gilg
- Tetracera eriantha (Oliv.) Hutch.
- Tetracera fagifolia Blume
- Tetracera forzzae Fraga & Aymard
- Tetracera glaberrima Martelli
- Tetracera hirsuta (Miq.) Boerl.
- Tetracera hydrophila Triana & Planch.
- Tetracera indica (Christm. & Panz.) Merr.
- Tetracera kampotensis Gagnep.
- Tetracera korthalsii Miq.
- Tetracera lanuginosa Diels
- Tetracera lasiocarpa Eichler
- Tetracera leiocarpa Stapf
- Tetracera litoralis Gilg
- Tetracera macphersonii Aymard
- Tetracera macrophylla Hook.f. & Thomson
- Tetracera madagascariensis Willd. ex Schltdl.
- Tetracera maguirei Aymard & B.M.Boom
- Tetracera maingayi Hoogland
- Tetracera masuiana De Wild. & T.Durand
- Tetracera nordtiana F.Muell.
- Tetracera oblongata DC.
- Tetracera parviflora (Rusby) Sleumer
- Tetracera poggei Gilg
- Tetracera portobellensis Beurl.
- Tetracera potatoria Afzel. ex G.Don
- Tetracera rosiflora Gilg
- Tetracera rotundifolia Sm.
- Tetracera rutenbergii Buchenau
- Tetracera sarmentosa (L.) Vahl
- Tetracera scandens (L.) Merr.
- Tetracera sellowiana Schltdl.
- Tetracera stuhlmanniana Gilg
- Tetracera surinamensis Miq.
- Tetracera volubilis L.
- Tetracera willdenowiana Steud.
- Tetracera xui H.Zhu & H.Wang
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
- ↑ a b c Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-06] (ang.).
- ↑ a b Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2012-10-07].
- ↑ Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyż̇szych skupień roślin. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900, s. 476. (pol.).
- ↑ a b Tetracera L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-01-12].
- ↑ a b c d Tetracera. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2012-10-07]. (ang.).
- ↑ Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 15. ISBN 83-7079-778-4.