Przejdź do zawartości

Synagoga w Magdeburgu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Synagoga w Magdeburgu
Alte Synagoge Magdeburg
Ilustracja
Synagoga około 1900 roku
Państwo

 Niemcy

Miejscowość

Magdeburg

Adres

Großen Schulstraße 22c

Architekt

Alf Hurum (przebudowa)

Data budowy

1850

Data zburzenia

wiosna 1939

Położenie na mapie Saksonii-Anhaltu
Mapa konturowa Saksonii-Anhaltu, w centrum znajduje się punkt z opisem „Synagoga w Magdeburgu”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Synagoga w Magdeburgu”
Ziemia52°08′00,3″N 11°38′10,5″E/52,133417 11,636250

Synagoga w Magdeburgu – nieistniejąca synagoga na Starym Mieście w Magdeburgu przy Großen Schulstraße 22 c.

Historia

[edytuj | edytuj kod]
Pomnik upamiętniający synagogę (2005)

Pierwsza wzmianka o Żydach w Magdeburgu pochodzi z 955 r. Zamieszkali oni wówczas w pobliżu miasta w okolicach obecnego Hasselbachplatz. W 1492 r. Żydzi zostali wypedzeni, a synagoga zamieniona na kościół pw. Najświętszej Marii Panny. Budowla została zniszczona podczas oblężenia Magdeburga przez księcia Maurycego Saskiego w latach 15501551.

Dopiero w 1705 r. zezwolono na osiedlenie się w Magdeburgu pierwszemu Żydowi kupcowi Abrahamowi Liebermannowi. Wkrótce powstały domu modlitwy przy Kleine Münzstraße nr 5 i Prälatenstraße nr 27.

Powiększająca się gmina żydowska potrzebowała nowej synagogi. 18 lutego 1849 r. wystąpiono do władz miejskich o zezwolenie na budowę. 19 września 1850 r. położono kamień węgielny na Große Schulstraße (dziś Julius-Bremer-Straße. Gotową budowlę w stylu neogotyckim poświęcił 14 września 1851 r. rabin Ludwig Philippson.

W 1894 r. gmina żydowska ogłosiła konkurs na projekt nowej budowli. Zakładano, że synagoga będzie miała 1300 miejsc (700 dla mężczyzn i 600 dla kobiet), przednią synagogę dla 40 osób, organy, pokój dla rabina, mieszkanie dla opiekuna budowli, rzeźnię dla drobiu, sekratariat, salę posiedzeń zarządu i szkołę religijną z 3 klasami. Na konkurs wpłynęły 24 projekty, ale jury nie przyznało pierwszej nagrody.

W końcu gmina zrezygnowała ze zburzenia swojej synagogi i zdecydowała się rozbudowę istniejącej budowli według projektu architekta Alfa Huruma w stylu mauretańsko-arabskim. Poświęcenie nastąpiło w 1897 r. W synagodze odbywały się nabożeństwa według rytu reformowanego.

Podczas nocy kryształowej wnętrze zostało zdemolowane. Budynek nie został podpalony, ponieważ znajdował się w zwartej zabudowie. Ze zniszczonej budowli udało się uratować zasłonę Torę podarowaną z okazji poświęcenia w 1851 r., która do dziś jest własnością gminy. Wiosną 1939 r. synagoga została wysadzona.

Okolice synagogi zostały silnie zniszczone podczas II wojny światowej. Po wojnie teren nabyło miasto i powstały w tym miejscu domy z wielkiej płyty. Żydzi z Magdeburga modlili się w pomieszczeniach gminy przy Halberstädter Straße, potem przy Klausener Straße i w końcu przy Gröperstraße.

9 listopada 1988 r. na miejscu starej synagogi odsłonięto pomnik według projektu Josefa Bzdoka, a w maju 1999 r. plac, na którym stała budowla nazwano An der Alten Synagoge. W tym samym roku frakcja Zielonych w radzie miejskiej posadziła pamiątkowe drzewo.