Szymon Syrkus
Szymon Syrkus (ur. 24 czerwca 1893 w Warszawie, zm. 8 czerwca 1964 w Warszawie), polski architekt, profesor na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej.
Biografia
Studiował architekturę w latach 1911-1922 we Wiedniu, Grazu, Rydze, Moskwie, Warszawie, w latach 1920-1921 rzeźbę i malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W okresie 1922-1924 przebywał w Weimarze, Berlinie i Paryżu, gdzie zapoznał się z Bauhausem i grupą De Stijl.
W roku 1925 zaprojektował i zrealizował budynek Narodowej Służby Zdrowia w Warszawie. Wraz z Teresą Żarnowerówną i Mieczysławem Szczuką w ramach grupy Blok opracował teorię projektowania, przedstawioną w roku 1926 na Pierwszej Międzynarodowej Wystawie Architektury Nowoczesnej w Warszawie.
Wraz z Barbarą i Stanisławem Brukalskim, Bohdanem Lachertem, Józefem Szanajcą i Heleną Niemirską założył grupę twórczą Praesens, która stała się polską sekcją Congrés Internationaux d`Architecture Moderne (CIAM).W tym samym roku poślubił Helenę Niemirską.
Twórczość
Na twórczość Szymona Syrkusa wpłynęły jego zdecydowanie lewicowe poglądy społeczne. Zajął się projektowaniem osiedli mieszkaniowych dla Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Zaprojektował też kilka eksperymentalnych domów jednorodzinnych realizujących najnowsze tendencje w architekturze. W latach 1932-1934 zrealizował też teatr eksperymentalny na warszawskim Żoliborzu. Dla WSM zrealizował w latach 1931-1935 osiedle mieszkaniowe na Rakowcu. Od tego czasu wszystkie projekty opracowywał wspólnie z Heleną Syrkusową.
Podczas II wojny światowej przebywał w obozie koncentracyjnym Auschwitz.
Po wojnie uczestniczył w pracach nad koncepcją urbanistyczną odbudowy Warszawy. Za największe osiągnięcie okresu powojennego uważa się osiedle WSM na Kole, rozpoczęte w roku 1947. Przy budowie osiedla zastosowano nowatorską technologię budowy ścian zewnętrznych z bloków pianobetonu z gotową betonową warstwą licową. Osiedle to – układ urbanistyczny i zespół budowlany z zielenią - zostało wpisane do rejestru zabytków w dniu 9 listopada 1992 pod numerem 1537. W tej samej technologii Syrkusowie zaprojektowali też osiedle na warszawskiej Pradze.
W roku 1949 Szymon i Helena Syrkusowie zostali mianowani profesorami Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej.
Źródła
- Eric Paul Mumford, Kenneth Frampton: The CIAM discourse on urbanism, 1928-1960, MIT Press, Cambridge, Mass, 2002 ISBN 9780262632638