Taniec irlandzki
Taniec irlandzki (ang. Irish dance; irl. damhsa Gaelach) – grupa tradycyjnych form tanecznych pochodzenia irlandzkiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Nie ma dokładnych informacji, kiedy taniec irlandzki miał swój początek, ale pierwsze wzmianki o nim można szacować na ok. 300 r. p.n.e. w momencie przybycia Celtów do Irlandii[1]. Wśród pierwszych praktykujących byli druidzi odprawiający swoje religijne rytuały[2].
Taniec ten zanikł w okresie najazdu wikingów, kolejne wzmianki pojawiają się dopiero w XVI wieku. Przypuszcza się, że w tym okresie na rozwój tańca wpływ miała również kultura francuska i angielska. Zapisy o tańcu można znaleźć w notatkach władców angielskich odwiedzających wyspę. W okresie tym przewidywane były jednak kary za kultywowanie tradycji irlandzkiej oraz zakaz grania na uilleann pipes[1].
W XVIII wieku pojawiali się wędrowni nauczyciele tańca. Przebywając po kilka tygodni w irlandzkich wioskach dawali lekcje tańca. W tym okresie uformowało się ostatecznie wiele wersji tańców[1].
Komisja Tańca Irlandzkiego[edytuj | edytuj kod]
W 1893 roku w Dublinie powstała Liga Gaelicka (irl. Conradh na Gaeilge) promująca irlandzką kulturę w tym i taniec, natomiast pod koniec lat 20. XX wieku powstała Komisja Tańca Irlandzkiego (irl. An Coimisiun Le Rinci Gaelacha), której głównym celem była promocja tańca[3]. Wtedy też powstały standardy nauczania i sędziowania zawodów[4].
Corocznie odbywają się międzynarodowe zawody o tytuł mistrza świata oficjalnie organizowane przez Komisję Tańca Irlandzkiego[5]. Pierwsze zawody na skalę światową miały miejsce w 1970 roku[1].
Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]
Wyróżnia się trzy podstawowe formy tańca irlandzkiego[1]:
- grupowe – w której bierze udział dwóch (line), trzech (long) lub czterech (round) tancerzy,
- solowe – w której można wyróżnić step irlandzki (tap dance) i taniec w miękkich butach (soft shoe),
- setowe – w której można wyróżnić dwa układy: cztery pary tancerzy tańczące para naprzeciw pary lub dwa szeregi tancerzy tańczących naprzeciw siebie, gdzie na jednego mężczyznę przypada jedna kobieta.
W każdym układzie tancerze wykonują formy taneczne między innymi takie jak: reel, jig, polka, step dance czy hornpipe[2].
Taniec irlandzki charakteryzuje się również specjalnym strojem. Początkowo tańczono w strojach domowych, z czasem stroje były urozmaicane. Współczesny strój damski składa się ze spódnicy z fałdami oraz gorsetu lub tylko z jednoczęściowego kostiumu, męski natomiast z prostych spodni, koszuli oraz marynarki. Stroje te posiadają różnego rodzaju zdobienia nawiązujące do irlandzkich tradycji. Kostiumy te jednak ulegają ciągłym modyfikacjom i mogą być bardzo zróżnicowane w zależności od formy, miejsca czy sposobu wykonywania tańca i istnieje tutaj pewna dowolność w jego doborze[6][1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f Olga Śmiełowska: Taniec Ponad Tęczą — historia tańca irlandzkiego. histmag.org, 15 października 2005.
- ↑ a b The history of Irish Dance. irelandseye.com. (ang.).
- ↑ History of An Coimisiún le Rincí Gaelacha. clrg.ie. [dostęp 2014-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-15)]. (ang.).
- ↑ About Us. europeirishdancing.com. [dostęp 2014-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-13)]. (ang.).
- ↑ What is Irish dancing and why is it so popular?. clrg.ie. [dostęp 2014-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-17)]. (ang.).
- ↑ Stacey Baker: What’s Up With Those Irish Dancing Costumes?. The New York Times, 6 lipca 2012. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Stair Ghiorraithe Rince Gaelaigh. bbc.co.uk, 2009-05-22. [dostęp 2014-10-20]. (irl.).