Piaskownik długodzioby

Piaskownik długodzioby
	Upucerthia dumetaria
	I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1832
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	tyrankowce
Rodzina	garncarzowate
Podrodzina	garncarze
Rodzaj	Upucerthia
Gatunek	piaskownik długodzioby
Podgatunki
	U. d. peruana J. T. Zimmer, 1954; U. d. hypoleuca Reichenbach, 1853; U. d. dumetaria I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1832;
	U. d. peruana J. T. Zimmer, 1954; U. d. hypoleuca Reichenbach, 1853; U. d. dumetaria I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1832;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	; występuje przez cały rok tylko poza sezonem lęgowym
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Piaskownik długodzioby^[3] (Upucerthia dumetaria) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny garncarzowatych (Furnariidae). Występuje w Ameryce Południowej, od Peru po Ziemię Ognistą. Nie jest zagrożony.

Podgatunki i zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) wyróżnia trzy podgatunki U. dumetaria^[4]:

U. d. peruana J. T. Zimmer, 1954 – południowe Peru
U. d. hypoleuca Reichenbach, 1853 – południowo-zachodnia Boliwia, północne i środkowe Chile oraz zachodnia Argentyna
U. d. dumetaria I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1832 – południowe Chile oraz środkowa i południowa Argentyna

Dawniej za podgatunek U. dumetaria był także uznawany piaskownik patagoński (U. saturatior)^[5], obecnie klasyfikowany jako odrębny gatunek^[3]^[4].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Wygląd zewnętrzny: Piaskownik długodzioby cechuje się mocną budową, długim ogonem i smukłym, zagiętym do dołu dziobem. Wierzch ciała skromnie, szarobrązowo ubarwiony, spód białawy. Podgardle i pierś łuskowane. Zakończenie ogona jasnopłowe. Młode osobniki silnie łuskowane.
Wymiary

długość ciała: 22 cm
rozpiętość skrzydeł: 30 cm
masa ciała: 42,5 g

Ekologia i zachowanie[edytuj | edytuj kod]

Biotop: Porośnięte krzewami równiny i stoki, od nizin do 3900 m n.p.m.
Pożywienie: Owady oraz inne małe bezkręgowce.
Głos: Piosenka narastająca, wesoła. Wabi nagłym, charczącym kiit.
Lęgi: Wyprowadza jeden lęg w roku. Gniazdo jest miseczką z suchej trawy na końcu długiego tunelu. Najprawdopodobniej składa 3–5 jaj. Okres inkubacji i uzyskiwania zdolności do lotu nie są znane.

Status[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje piaskownika długodziobego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 2010 roku. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako dość pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na degradację siedlisk^[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Upucerthia dumetaria, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b Upucerthia dumetaria, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Furnariinae Gray,GR, 1840 - garncarze (wersja: 2020-09-23). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-29].
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Ovenbirds, woodcreepers. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-29]. (ang.).
↑ Scale-throated Earthcreeper (Upucerthia dumetaria). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-12-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-05)]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

D. Chandler, D. Couzens, E. Dunn, J. Elphic, R. Hume i inni: Ptaki. Warszawa: MULTICO, 2008, s. 182, seria: Fakty o zwierzętach świata. ISBN 978-83-7073-583-8.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Upucerthia dumetaria, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] Upucerthia dumetaria, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-3] Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Furnariinae Gray,GR, 1840 - garncarze (wersja: 2020-09-23). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-29].

[ioc-4] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Ovenbirds, woodcreepers. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-29]. (ang.).

[ibc-5] Scale-throated Earthcreeper (Upucerthia dumetaria). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-12-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-05)]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]