Wawrzyniec Sikora

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wawrzyniec Sikora
Hieronim Koląbryna
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

10 sierpnia 1874
Liszyno

Data i miejsce śmierci

17 stycznia 1942
Liszyno

Miejsce spoczynku

Słupno

Zawód, zajęcie

rolnik
działacz lokalny

Odznaczenia
Krzyż Zasługi (II RP)
Dom Wawrzyńca dziś

Wawrzyniec Sikora znany również pod ps. Hieronim Koląbryna[1] (ur. 10 sierpnia 1874 w Liszynie, zm. 17 stycznia 1942 tamże) – działacz lokalny, rolnik, felietonista, dziennikarz.

Rodzicami Wawrzyńca byli Jan i Katarzyna z Zadrozińskich. Wawrzyniec nigdy nie uczęszczał do szkoły, uczył się sam, co wyznał w rozmowie z redaktorem Wiadomości Muzycznych i Teatralnych:

...Mając siedem lat w 40 dni nauczyłem się czytać i najpierw zapoznałem się z 24 obrazkami Królestwa Polskiego, w cztery lata później nauczyłem się pisać, ale szło mi trudno, bo nie było komu mi pokazać, jak się pisze...

W 1895 w „Gazecie Świątecznej” wydrukowano pierwszy jego list z Liszyna. Od 1898, od założenia „Ech Płockich i Łomżyńskich”, pisywał pod pseudonimem Hieronim Koląbryna. 12 czerwca 1924 został wybrany na sołtysa wsi Liszyno, a 30 stycznia 1927 na wójta gminy Bielino, powiatu płockiego. Funkcję tę pełnił do wybuchu II wojny światowej.

Za zasługi na polu pracy społecznej 22 stycznia 1930 został mu nadany Brązowy Krzyż Zasługi[2]. W czasach II wojny światowej wydano na niego wyrok śmierci przez powieszenie, z powodu szerzenia antyniemieckiej propagandy na ziemiach płockich. Wyroku jednak nie doczekał, zmarł śmiercią naturalną.

Pamiętniki i bruliony[edytuj | edytuj kod]

Wawrzyniec Sikora pozostawił po sobie pamiętniki, w których zawarł wiele informacji na temat gminy Bielino oraz o obowiązkach jakie pełnił i wykonywał. Sześć zeszytów zostało odnalezionych na strychu jego domu, odziedziczonego przez córkę Ewelinę Misiak wraz z rodzinnymi fotografiami i pojedynczymi kartkami np. niemieckim świadectwem szczepienia z 1916. Kilka stron pamiętnika poświęcił swym sąsiadom, niemieckim kolonistom, opisując ich stan posiadania, budownictwo oraz obyczajowość. Zapiski nosiły tytuł Monografia osiedli niemieckich. Innego rodzaju zapiskami były notatki na temat rzeki Wisły. Opisywał w nich rzekę, jej nurt, podmywane brzegi, piaszczyste łachy i zakola, a przede wszystkim powódź z wiosny 1924 i wysiłki ludzi broniących przed wodą swego dobytku.

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

14 listopada 1906 Wawrzyniec Sikora ożenił się z dziewiętnastoletnią Eleonorą Pełką z Cekanowa. Mieli oni siedem córek: Czesławę, Zofię, Halinę, Cecylię, Lucynę, Ewelinę (po mężu Misiak) i Ludgardę. Rodzina mieszkała w drewnianym, czteroizbowym domu.

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Jest patronem jednej z głównych ulic w rodzimej podpłockiej miejscowości Liszyno, w gminie Słupno[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Pod tym pseudonimem pisał artykuły do gazet.
  2. M.P. z 1930 r. nr 19, poz.34.
  3. Jolanta Borowska, Wawarzyniec Sikora: dokumentalista z "Powiśla" „Nasze Korzenie” nr 1, 2011, s. 32-35.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Pamiętniki Wawrzyńca Sikory
  • Wiadomości Muzyczne i Teatralne z 31 marca 1906 r.
  • Nasze Korzenie nr 1/2011
  • Andrzej Jerzy Papierowski, Jerzy Stefański Płocczanie znani i nieznani
  • Jan B. Nycek Ludzie i książki
  • Oracki T. Leksykon sławnych mazowszan – „Zasłużeni dla Mazowsza w XIX i XX w.”
  • Cecylia Gajkowska, Sikora Wawrzyniec [w:] Polski słownik biograficzny, t. XXXVII, Warszawa-Kraków 1996–1997.