Widoczek
Widoczek (niebko, sekret, aniołek) – kreatywna zabawa dziecięca, popularna szczególnie wśród dziewcząt[1][2], w różnych regionach Polski w drugiej połowie XX w.
Zabawa polega na tworzeniu pewnego rodzaju kolażu. W ziemi, w miejscu zwykle ustronnym (np. zakątki podwórka lub boiska szkolnego) tworzone było małe zagłębienie, w którym dziecko umieszczało różne drobne przedmioty, tworząc kompozycję plastyczną, nakrywaną następnie kawałkiem szyby i przysypywaną ziemią[3]. Jako elementy używane były zwykle drobne kwiatki, listki, koraliki, kawałki staniolu lub kolorowych opakowań[4]. Widz, którym może zostać tylko osoba wtajemniczona, aby obejrzeć widoczek, musiał oczyścić fragment jego powierzchni z ziemi, niekiedy przy użyciu własnej śliny[5][6].
Pojawiająca się w zagłębieniu w ziemi kolorowa kompozycja, przypadkowo wykadrowana przy oczyszczaniu, oglądana przez cienkie szkło, daje efekt plastyczny, często zaskakujący przez kontrast z otoczeniem i pewną nieprzewidywalność. Zabawa była szczególnie popularna wśród dzieci miejskich w czasach, gdy telewizja nie była jeszcze powszechnie dostępna. Dawała dzieciom możliwość kreacji plastycznej, a jej atrakcyjność zwiększana była elementem elitarności i dostępności tylko wtajemniczonym[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Widoczki, niebka, sekrety, aniołki.
- ↑ Zabawa w sekrety. eszka.bloog.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-25)]..
- ↑ Katarzyna Anna Wiess: Gra w kapsle, czyli autolustracja dziecka PRL-u. e-bookowo, 2013-10-21, s. 58. ISBN 83-7859-228-6.
- ↑ Przepis na niebko.
- ↑ Gry podwórkowe na „W”. Gremi Business Communication, 2010-07-29. [dostęp 2014-10-14].
- ↑ Gry i zabawy w czasach PRL. eioba.pl, 2011-06-25. [dostęp 2014-10-14].
- ↑ Nasze-Wasze Niebko.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Dominika Truszczyńska: Widoczki znane też jako sekrety Łódź, 2005. 2b.art.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-13)]. (praca dyplomowa w PWSFTiT) – w tym galeria prac plastycznych inspirowanych widoczkami.
- Katarzyna Anna: Gra w kapsle, czyli autolustracja dziecka PRL-u, 2008, Vesper, Poznań, ISBN 978-83-60159-63-7.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Nasze-Wasze Niebko
- Festiwal Sztuki nad Wisłą Przemiany 2009. przemianywisly.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-25)].
- Zdjęcia współczenych „widoczków”. eszka.bloog.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-25)].