Wikipedia:Zalecenia edycyjne (wersja robocza)/jednostki wojskowe

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ta strona powstała w celu uzgodnienia zaleceń edycyjnych dla artykułów o jednostkach wojskowych, szeczególnie wspólnej wersji pisowni ich nazw. Ponieważ ten temat jest dosyć kontrowersyjny mamy nadzieję że uda sie wypracować wspólne stanowisko i ustandaryzować pewne rzeczy, aby nasz projekt wygladał jednolicie. PALLADINUS talk oraz kkic 12:41, 9 lis 2005 (CET)

Tytuł

Sprawa tytułu jest przedmiotem dyskusji zawartej poniżej.

Nagłówek

Powinien być jak najbardziej zwięzły i zawierać kilka najważniejszych informacji takich jak:

  • oficjalną nazwę wraz z imieniem (o ile ma imię)
  • numer jednostki wojskowej (jeśli jest do ustalenia)
  • rodzaj jednostki wojskowej
  • podległość organizacyjną
  • miejsce stacjonowania

Forma

Zaleca się aby artykuł zawierał poniższe działy w odpowiedniej kolejności:

  • powstanie: przyczyna i czas utworzenia; z jakich jednostek utworzono i struktura organizacyjna w momencie utworzenia
  • historia: zmiany w organizacji i uzbrojeniu; działalność
  • skład: obecne dowództwo, struktura organizacyjna, uzbrojenie
  • bibliorafia: źródła informacji

Inne informacje, szczególnie wszelkiego rodzaju spisy należy w miarę możliwości umieszczać pod koniec artykułu.

Szablony nawigacyjne

Na samym końcu artykułu stosuje się następujące szablony nawigacyjne, w zależności od podporządkowania jednostki wojskowej:

Dyskusja

Nazewnictwo

Sprawa kropek po liczebniku

Propozycja 1 - z kropką (zgodnie z zasadami języka polskiego)
np. 1. Dywizja Zmechanizowana, 1. Morski Pułk Strzelców, 9. Pułk Lotnictwa Myśliwskiego

Propozycja 2 - bez kropki (zgodnie z oficjalnym użyciem w Wojsku Polskim, również zgodnie z zasadami języka polskiego)
np. 1 Dywizja Zmechanizowana, 1 Morski Pułk Strzelców, 9 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego

  1. Pibwl ←« (z tym, że w wątpliwych przypadkach poza mianownikiem można używać kropki).
  2. kkic 19:12, 9 listopad 2005 (CET)
  3. Andrzej z Helu LIST 19:48, 12 lis 2005 (CET) (nie wiem, o jakich wątpliwych przypadkach mowa...)
  4. po kilku konsultacjach i dlugim namysle, dochodze jednak do wniosku, ze mozna przyjac wersje bez uzycia kropek po liczebniku. Powinno sie to odnosic do jednostek wojskowych, harcerskich i innych nazw wlasnych z liczbami porzadkowymi (mam nadzieje, ze nie ma zadnych zlosliwych wyjatkow) - PALLADINUS talk 14:12, 29 lis 2005 (CET)

Dyskusja:

Po pierwsze przytaczam to co ma do powiedzenia słownik języka polskiego:

W przykładach ze słownika proponowana jest pisownia liczebnika porzadkowego z użyciem kropki (pierwszy Pułk Strzelców Podhalańskich) oraz użycie wielkich liter w przypadku jednostek, których nazwa jest traktowana jako nazwa własna.

  • 87.4. Po cyfrach arabskich oznaczających liczebniki porządkowe stawiamy kropki, np. na 10. (= dziesiątym) piętrze; w 3. (= trzeciej) osobie, po raz 7. (= siódmy).
    Kropka po liczebniku może zostać opuszczona, jeśli z kontekstu jednoznacznie wynika, że użyty został liczebnik porządkowy, np. Chodzę do 8 klasy.
    Po cyfrze oznaczającej datę nie daje się kropki, gdy nazwa miesiąca została zapisana słownie: 7 kwietnia, 17 maja (nie: 7. kwietnia, 17. maja).
Czyli ten przepis daje nam możliwość opuszczenia kropki w przypadku liczby przy nazwie jednostki. Nie jest to rozwiazanie ani lepsze, ani gorsze - po prostu alternatywny sposób zapisu, o ile kontekst jednoznacznie określa zastosowanie użytego liczebnika (porządkowy czy główny).

Po dalsze wskazówki udałem się do poradni językowej Uniwersytetu Warszawskiego. Chodziło o pisownię imienia jednostek.

  • W czasie dalszej części konsultacji podano mi różne przykłady, które potwierdzały pisownię nazw jednostek z kropką przy liczebniku. Jednak były to tylko przykłady, najprawdopodobniej wzięte prosto ze słownika.

Według mnie z kontekstu jasno wynika, że chodzi o Pierwszą Dywizję, co jest bardziej widoczne w przykładach typu "3 Pułk". Co istotne, upraszcza to pisownię tytułów i przypuszczalnie większość ludzi będzie wyszukiwać prostszych tytułów. Natomiast kropek powinniśmy używać w zdaniach typu "16. Dywizji", żeby zaznaczyć, że chodzi o szesnastą, a nie o szesnaście dywizji. Pibwl ←« 18:21, 9 listopad 2005 (CET)

Nieprawda. 16 Dywizji to zawsze będzie Szesnastej Dywizji, jeśli takich dywizji chcesz wziąć szesnaście, napiszesz 16 dywizji; mania kropek wzięła się z pisowni "sztabowej", gdzie odpowiednie rodzaje jednostek pisano skrótowcami odpowiednio wielką lub małą literą (np. KP korpus piechoty - kp kompania piechoty); w nazwach własnych ZAWSZE pisanych ortograficznie wielką literą takich problemów nie ma, nieważne czy chodzi o 17 Korpus 2 Dywizji czy 17 Drużynę 2 Kompanii... Andrzej z Helu LIST 19:48, 12 lis 2005 (CET)
No tak, ale jeśli chodzi o tytuły artykułów to bezwzględnie bez kropek. kkic

Ponieważ stwierdziłem jakieś dziwne zmiany i redirecty jednostek wojskowych, w tym powroty i przeniesienia do BŁĘDNYCH nazw jednostek z kropką po liczebniku, pozwalam sobie przytoczyć argument upoważniający do wyeliminowania tego typu zapisów: "Niestety, argumenty Wielce Szanownego Przedmówcy pozostają w sprzeczności: "Witam, mam pytanie dotyczące stawiania kropek po liczebnikach porządkowych w nazwach pułków, dywizji itd. W mianowniku, np. 2 Pułk Szwoleżerów, nie stawiamy kropki? A w odmianie tej nazwy stawiamy, tak? 2. Pułku... Nazwy pułków, kompanii piszemy wielką literą? Jak skracamy nazwy stopni wojskowych typu: wachmistrz, ułan, chorąży, podporucznik, pułkownik itd.? Czy Wojsko Polskie zawsze piszemy wielką literą? Dziękuję

Jeśli z kontekstu jednoznacznie wynika, że użyto liczebnika porządkowego, po cyfrze arabskiej nie trzeba stawiać kropki ani w formie mianownikowej, ani w pozostałych przypadkach gramatycznych. W tym wypadku tak jest, kropkę można więc pominąć. Jednostkowe nazwy jednostek wojskowych zapisujemy wielkimi literami (są nazwami własnymi), np. 27 Wołyńska Dywizja Piechoty Armii Krajowej. Gdy nazwa taka ma charakter opisowy, piszemy ją małymi literami, np. wołyńska dywizja piechoty Armii Krajowej. Powyższa zasada dotyczy także wyrażenia wojsko polskie, zasadniczo piszemy je małymi literami, jeśli jednak jest nazwą współczesnych sił zbrojnych Polski, wtedy stosujemy litery wielkie. Z podanych nazw stopni wojskowych ustalone skróty mają: chor., ppor., wachm., płk (bez kropki). Inne skróty odnaleźć można w Wielkim słowniku ortograficznym PWN [a także w Słowniku skrótów i skrótowców J. Podrackiego, PWN, 1999 – Red]. W pozostałych wypadkach nazwy te możemy skracać zgodnie z ogólnymi zasadami, w związku z tym wyraz ułan przybierze skrót uł.(z kropką na końcu). Pytania przedstawione w liście były już omawiane, proszę przeszukać archiwum poradni. — Jan Grzenia, Uniwersytet Śląski

kropka po liczebnikach porządkowych

Bardzo proszę o rozwianie moich watpliwości, czy w nazwie 2 dywizjon lotniczy lub np. 25 eskadra lotnicza czy 5 brygada pancerna stawia sie kropkę po liczebniku? Dlaczego w oficjalnej pieczątce dywizjonu nie ma kropki, a w gazetach np. Polska Zbrojna lub ksiażce Michała Fijałka 27. WOŁYŃSKA DYWIZJA PIECHOTY AK, lub niektórych podpisach w TVP stawia się kropkę? Bardzo proszę o odpowiedź, ponieważ nikt na to pytanie nie potrafi dać mi odpowiedzi zadowalającej. Z góry serdecznie dziękuję.

Nie wiem, czy moja odpowiedź Pana zadowoli, ale kropkę po liczebnikach porządkowych zapisanych słownie stawia się albo nie - zależnie od tego, czy jest potrzebna. Dzięki kropce możemy wyraźnie zaznaczyć, że dana liczba oznacza liczebnik porządkowy, a nie główny. Ale gdy z kontekstu wynika, że tylko jedna interpretacja jest możliwa, kropka bywa pomijana. Na przykład zwyczajowo pomija się ją w datach po numerze dnia: 10 czerwca 2002 itp. Jeśli chodzi o nazwy jednostek wojskowych, to liczebników porządkowych zwykle nie zamyka się kropką. Dodajmy, że wskazana tu swoboda w użyciu kropki dotyczy liczebników zapisanych za pomocą cyfr arabskich. Po cyfrach rzymskich z zasady nie stawia się kropki. — Mirosław Bańko"

Zarówno zasady ortografii, jak i logiki nakazują więc, aby w nazwie własnej jednostki wi=ojskowej nie stosować kropki po liczebniku porządkowym.

Pozostaję z poważaniem

Andrzej z Helu LIST 15:28, 19 mar 2006 (CET)

Liczby rzymskie i arabskie

Aha, i jeszcze jedno. Ustalmy rowniez, ze stosujemy wylacznie liczby arabskie, bo jak widac, jezyk polski dopuszcza rowniez rzymski zapis. No chyba, ze jakas jednosta usilnie stosuje w swojej nazwie cyfry rzymskie. - PALLADINUS talk 14:12, 29 lis 2005 (CET)

No właśnie jak to z tymi liczbami. Eskadry, kompanie, pułki i dywizje zapisywane były cyframi arabskimi. Dywizjony, bataliony i brygady zapisywane były cyframi rzymskimi. Armie w Wojsku Polskim zapisywane były po arabsku, zostawiając cyfry rzymskie dla korpusów (np. DOGen. VIII - Poznań; DOK nr VII w Poznaniu). Taki sposób pisowni przyjęty został m.in. w dokumentach operacyjnych z wojny 1920 r. --Paddy2 23:54, 17 sty 2006 (CET)

Zasada zapisu numeru jest znana i oczywista - stosuje się liczby arabskie i rzymskie na przemian w opisie odpowiednich szczebli struktury wojskowej. W ten sposób - 1. kompania, II batalion, 3 pułk, XIX Brygada, 5 Dywizja, XVI Korpus, 5 Armia.

W ten sposób można zapisać 5/II/3 pp - piąta kompania drugiego batalionu trzeciego pułku, oraz stosować zapisy 1/3 - pierwsza kompania 3 pułku, II/3 - drugi batalion 3 pułku.

Sprawa wielkości liter

Propozycja 1 - całość dużymi literami jako nazwa własna (zgodnie z zasadmi języka polskiego)
np. 1 Dywizja Piechoty, 65 Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej, Grupa Okrętów Rozpoznawczych

  1. PALLADINUS talk 04:16, 22 lis 2005 (CET) - no bez przesady, przeciez nie bedziemy chyba glosowac nad tym czy stosowac zasady pisowni jezyka polskiego! Jestesmy w koncu polska wikipedia czy nie? Jesli w WP sa analfabeci, to dlaczego my mamy ich nasladowac, opamietajcie sie.
  2. Andrzej z Helu LIST 14:44, 22 lis 2005 (CET)

Propozycja 2 - użycie dużych i małych liter zależnie od rangi jednostki - powyżej pułku włącznie z dużej, a poniżej z małej (zgodnie z oficjalnym użyciem w Wojsku Polskim)
np. 1 Dywizja Piechoty, 28 eskadra lotnicza, bateria dowodzenia
Uwaga: od tej reguły istnieją wyjątki i czasem stosuje się np. 65 dywizjon rakietowy Obrony Powietrznej, grupa Okrętów Rozpoznawczych.

  1. Pibwl ←« (wiem, że ta opcja nie ma szans, ale skoro można zagłosować...)
  2. kkic 19:12, 9 listopad 2005 (CET)

Dyskusja:

Ze słownika języka polskiego:

  • 18.27.1. Reguła stosowania wielkich liter odnosi się także do nazw jednostek wojskowych traktowanych jako nazwy własne:
    1. Pułk Strzelców Podhalańskich albo I Pułk Strzelców Podhalańskich, Dywizjon 303, Batalion Zmotoryzowany im. Westerplatte, 3. Pułk Ułanów Śląskich,
    ale: Służyłem już w czterech pułkach. Wyraz pułk został użyty jako wyraz pospolity.

Z konsultacji:

  • Jeżeli nazwą własną pułku jest: Pułk Strzelców Konnych im. Hetmana Polnego Koronnego Stefana Czarneckiego, to każdy z członów tej nazwy piszemy wielką literą (z wyjątkiem wyrazu 'imienia' i skrótu 'im.'). Jeżeli natomiast piszemy o wszelkich pułkach, które za swego patrona obrały sobie Czarneckiego, to piszemy małymi literami (oczywiście imię i nazwisko patrona - wielkimi), np. W niemal każdej dywizji bądź brygadzie był pułk strzelców konnych im. hetmana polnego koronnego Stefana Czarneckiego.
przenoszenie do encyklopedii zasad sztabowych - i to nie do końca, bo dotyczą one WYŁĄCZNIE skrótów i skrótowców - w kwestii pisania nazw jednostek w zależności od ich rangi malą lub dużą literą JEST NADUŻYCIEM - zarówno w WP, jak i tym bardziej w encyklopedii... Andrzej z Helu LIST 14:44, 22 lis 2005 (CET)

Sprawa imienia

Propozycja 1 - bez imienia
np. 3 Flotylla Okrętów, 11 Dywizja Kawalerii Pancernej

  1. Pibwl ←« - nie w tytule, dla uproszczenia.
  2. kkic 19:12, 9 listopad 2005 (CET)

Propozycja 2 - z imieniem
np. 3 Flotylla Okrętów im. Komandora Bolesława Romanowskiego, 11 Dywizja Kawalerii Pancernej im. Króla Jana III Sobieskiego

  1. Andrzej z Helu LIST 11:30, 5 sty 2006 (CET) (uzasadnienie w dyskusji)

Dyskusja:

Zagadnieniem wartym rozważenia jest to czy tworząc hasła powinniśmy w tytule zawrzeć imie czy nie. Pierwsza opcja jest o tyle pomocna, że pozwoli rozróżnić jednostki z tej samej formacji o tych samych numerach, ale pisownia bez imienia w tytule wydaje mi się bardziej elegancka.

  • Panowie, wybaczcie, ale wobec ustaleń powyżej dotyczących liczebnika i pisowni nazw Wasze głosowanie jest bez sensu, a nawet gorzej... Ustaliliśmy, iż ponieważ używamy w tytułach PEŁNYCH nazw jednostek wojskowych, piszemy je wielką literą i bez kropki po liczebniku. A PEŁNA nazwa jednostki to nazwa z patronem, o ile takowego jednostka posiada. Poza tym, iście dziwna jest logika stosowana teraz, iż od nazwy pełnej jest redirect do skróconej (kto tak będzie szukał?). No i na koniec - "pisownia bez imienia w tytule wydaje mi się bardziej elegancka" - jestem zupełnie odwrotnego mniemania, to odróżnia m.in. Wikipedię czy wręcz porządną encyklopedię, że już w tytule nawiązuje do całego zbioru wiadomości o jednostce, a nie tylko do jej wartości militarnej określanej rangą (pułk, dywizja itp.).

No i mała dygresja - w korespondencji niektórzy wikipedyści w dyskusji nad artykułem używają skrótowca "1 DPLeg" - no, tu już z kolei aż się prosi o kropkę, gdy mówimy o konkretnej jednostce...

Pozdrawiam noworocznie Andrzej z Helu LIST 11:30, 5 sty 2006 (CET)

Korespondencja "prywatna" nie musi spełniać wszystkich wymogów poprawności, jakie muszą spełniać artykuły ;-) A co do meritum - wydaje mi się mimo wszysko, że nazwa bez patrona jest bardziej elegancka. Jestem dziwnie przekonany, że mało kto będzie szukał jednostek w encyklopedii wpisując także nazwę patrona - która znana jest na ogół tylko osobom bardzo zainteresowanym tematem, a w konsekwencji na tę stronę będzie się wchodzić zawsze przez redirecty. Poza tym, przepraszam, jeśli urażę uczucia ew. wojskowych przywiązanych do nazwisk patronów w nazwie jednostki, ale jak dla mnie jest to przejaw jakiejś pompatycznej tytułomanii, spotykanej chyba tylko w nazewnictwie polskich jednostek (oczywiście, możemy też nazywać jednostki radzieckie w ten sposób: n-ta brygada pancerna Czerwonego Sztandaru i Orderu Lenina, ale chyba nie o to chodzi). Podsumowując: według mnie, spokojnie patrona możemy umieścić w nagłówku, ale niecelowe jest robienie tego w tytule. Pibwl ←« 16:47, 5 sty 2006 (CET)