Ymer Berisha
| Data i miejsce urodzenia |
13 maja 1912 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
11 lipca 1946 |
| Zawód, zajęcie |
nauczyciel |
Ymer Berisha (ur. 13 maja 1912 we wsi Gjurgjevik i Madhe k. Kliny, zm. 11 lipca 1946 we wsi Hereq k. Gjakovy[1]) – albański nauczyciel i działacz narodowy, organizator ruchu antykomunistycznego w Kosowie.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził z zamożnej rodziny chłopskiej z Kosowa, był synem Shabana i Fazë z d. Tafili[2]. W 1925 rodzina Berishy przeniosła się do Albanii. Uczył się w Fushë-Kruji, a następnie w szkole pedagogicznej w Elbasanie[3]. Dzięki wsparciu Gjergji Fishty mógł wyjechać na studia do Włoch. Studiował historię i geografię na Uniwersytecie we Florencji, a także uczył się w szkole wojskowej w Rzymie[1]. Studia ukończył w 1936[2]. W kwietniu 1939 po agresji Włoch na Albanię powrócił do Albanii, gdzie uczył w jednej ze szkół w północnej części kraju. Mając poparcie ministra edukacji Ernesta Koliqiego przeniósł się do Kosowa i podjął pracę w gimnazjum im. Sami Frasheriego w Prisztinie, ucząc tam języka i historii Albanii[1].
Po kapitulacji Włoch we wrześniu 1943, wspólnie z Bernardem Llupim i Marie Shllaku utworzył organizację Besa Kombētare, która miała działać na rzecz utrzymania jedności Albanii i Kosowa[3]. Od listopada 1943 współpracował z Albańskim Ruchem Narodowo Demokratycznym (Levizja Nacional-Demokrate Shqiptare), założonym przez Halima Spahię[1]. Organizacja zakładała współpracę ze Stanami Zjednoczonymi i Wielką Brytanią w celu realizacji idei Wielkiej Albanii[1]. W 1944 Ymer Berisha stanął na czele tej organizacji i objął stanowisko jej komendanta wojskowego. W sierpniu 1945 wziął udział w spotkaniu przywódców albańskich w Doberdolu, które miało wypracować wspólną strategię walki przeciwko komunistom[1]. W tym czasie Berisha podjął współpracę z działającym na terenie Albanii Muharremem Bajraktarim. 25 lipca 1946 w rejonie wsi Blinaje miał odbyć się kongres działaczy narodowych. Miejsce spotkanie zostało jednak rozpracowane przez dowodzącego strukturami OZNA w Kosowie Spasoje Gjakovicia[4]. Dzień później oddział, którym dowodził Berisha został otoczony w rejonie Juniku przez jednostkę OZNA, a on sam zginął w walce[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 37-38. ISBN 978-1-78076-431-3.
- ↑ a b Profesor Ymer Berisha = 2018-06-05 [online], bkdsh.de (alb.).
- ↑ a b Profesor Ymer Berisha = 2018-06-05 [online], zemrashqiptare.net (alb.).
- ↑ Ahmet Qeriqi, Kongresi i Lipovicës, i mbajtur më 25 korrik të vitit 1946 (Kongresi i Pestë i LNDSH-së) = 2020-09-07 [online], orashqiptare.blogspot.com (alb.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 37-38. ISBN 978-1-78076-431-3.
- Ymer Berisha, intelektual e patriot i shquar = 2018-06-05 [online], orashqiptare.blogspot.com (alb.).