Zahir Pajaziti
 Pomnik Zahira Pajazitiego w Prisztinie | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
| bohater Kosowa | |
Zahir Pajaziti (ur. 1 listopada 1962 w Turuçicë, zm. 31 stycznia 1997 w Pestovë) – jugosłowiański i kosowski wojskowy, żołnierz UÇK, bohater Kosowa.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ukończył szkołe podstawową w rodzinnej wsi[1]. W roku szkolnym 1976/1977 rozpoczął naukę w liceum w Vučitrnie, jednak w następnym roku szkolnym został wydalony ze szkoły; II klasę ukończył w Orlanem, a kolejne dwa lata spędził w ośrodku wychowawczym w Podujevie[1][2][3]. Latem 1980 roku nielegalnie przekroczył rzekę Bunę, będącą fragmentem granicy z Albanią, po czym został uwięziony w Szkodrze na okres 18 dni; po powrocie do kraju został zatrzymany przez jugosłowiańską policję i z racji niepełnoletniości skazany na jedynie 15 dni pozbawienia wolności[1][2][3].
W 1981 roku wziął udział w protestach w Kosowie, w tym samym roku rozpoczął studia anglistyczne na Uniwersytecie w Prisztinie[1][2][3]. Rok później otrzymał zaproszenie do odbycia służby w Jugosłowiańskiej Armii Ludowej, po odbyciu pierwszych 12 miesięcy skorzystał z możliwości wzięcia przerwy; służbę dokończył w 1985 roku[1][2][3]. Był następnie zaangażowany w działalność patriotyczną, m.in. często uczestniczył w demonstracjach w latach 1988–1990[1]. W listopadzie 1991 roku uczestniczył w szkoleniu wojskowym zorganizowanym w Albanii[1][2][3].
W maju 1994 roku został aresztowany w Krumë przez albańską policję, która skonfiskowała znalezioną przy nim amunicję; po miesiącu został zwolniony z aresztu[1][3][4]. Należał do Armii Wyzwolenia Kosowa[1], w ramach której działał w regionie Llap[5]. Zginął dnia 31 stycznia 1997 roku w Pestovë[1] w wyniku strzelaniny z jugosłowiańskimi siłami[6][7][4].
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]31 stycznia 2008 roku został przez prezydenta Kosowa Fatmira Sejdiu pośmiertnie uhonorowany tytułem bohatera Kosowa[2][3][8].
Jego imieniem nazwano 153. Brygadę Armii Wyzwolenia Kosowa[1]. Na jego cześć wzniesiono brązowy pomnik w centrum Prisztiny[9][4]; jest także patronem licznych ulic, placów, szkół i instytucji w Kosowie[1].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Syn Qerima i Fatimji[3], miał czterech braci i dwie siostry[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m Zahir Qerim Pajaziti (1.11.1962 – 31.1.1997). radiokosovaelire.com, 2024-01-31. (alb.).
- ↑ a b c d e f Sot është ditëlindja e heroit Zahir Pajaziti. paparaci.com, 2021-01-11. (alb.).
- ↑ a b c d e f g h Milazim Kadriu: Milazim Kadriu: Zahir Pajaziti është një nga themeluesit e Shtabit të Përgjithshëm të UÇK-së. zemrashqiptare.net, 2009-11-02. [dostęp 2011-10-05]. (alb.).
- ↑ a b c Захир Паязити. netrefs.ru. [dostęp 2021-09-09]. (ros.).
- ↑ Pettifer 2012 ↓, s. 69.
- ↑ Antigonë Isufi: Rezistenca e 'Lada'-s ku u dhanë tri jetë. kallxo.com, 2023-01-31. (alb.).
- ↑ Pettifer 2005 ↓, s. 51.
- ↑ EVIDENCA E TË DEKORUARVE NGA PRESIDENTI FATMIR SEJDIU (2006 – 2010). president-ksgov.net. s. 3. (alb.).
- ↑ Zahir Pajaziti statue. inyourpocket.com. [dostęp 2015-04-28]. (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- James Pettifer, Kosova Express: A Journey in Wartime, Hurst & Campany, 2006, ISBN 978-1-85065-749-1.
- James Pettifer, The Kosova Liberation Army: Underground War to Balkan Insurgency, 1948–2001, Hurst & Campany, 2012, ISBN 978-1-84904-187-4.