Zapletka maczugowata
.jpg) Dojrzałe zarodnie | |
| Systematyka[1] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
zapletka maczugowata |
| Nazwa systematyczna | |
| Hemitrichia clavata (Pers.) Rostaf. Vers. Syst. Mycetozoen (Strassburg): 14 (1873) | |
_Rostaf_415051.jpg)
Zapletka maczugowata (Hemitrichia clavata (Pers.) Rostaf.) – gatunek śluzowców[2].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hemitrichia, Trichiaceae, Trichiida, Incertae sedis, Myxogastrea, Mycetozoa, Amoebozoa, Protozoa[2].
Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1794 r. Christiaan Hendrik Persoon nadając mu nazwę Trichia clavata. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Józef Rostafiński w 1873 r.[2]
- Arcyria clavata (Pers.) Massee 1892
- Hemiarcyria clavata (Pers.) Rostaf. 1875
- Hemiarcyria clavata (Pers.) Rostaf. 1875 var. clavata
- Hemitrichia clavata (Pers.) Rostaf., 1873 var. clavata
- Hyporhamma clavatum (Pers.) Lado 2001
- Trichia clavata Pers. 1794
- Trichia clavata Pers. 1794 var. clavata
Nazwa polska na podstawie opracowania Świat śluzowców, grzybów i mszaków Wigierskiego Parku Narodowego[4].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Hemitrichia clavata tworzy zarodnie na szypułkach, wyrastające pojedynczo lub w gęstych grupach. Mają kształt od kulistego do gruszkowatego, barwę od złocistożółtej do brązowooliwkowej, są jaśniejsze w kierunku wierzchołka. Powierzchnia błyszcząca, wysokość wraz z szypułką od 1 do 3 mm. Główka zarodni o wysokości 0,7–1,5 mm i szerokości 0,5–1,8 mm[5].
Błoniasta powierzchnia lężni o barwie czerwonawo-brązowej, nieregularnie otaczająca podstawę szypułki. Szypułka ciemnobrązowa u podstawy, jaśniejsza w kierunku zarodni i stopniowo w nią przechodząca. W świetle przechodzącym wydaje się brązowa. Ma długość 0,3–1,5 mm, grubość około 0,2 mm. Wewnątrz posiada torbiele o wielkości około 10–20 μm, przypominające zarodniki[5].
Ściana zarodni otwiera się nieregularnie w górnej części, od 1/2 do 2/3 zarodni pozostaje nieotwarte. W świetle przechodzącym perydium wydaje się bladożółte. Ma cienkie i ściśle przylegające brodawki, czasami ornamentację w postaci siatki. Włośnia rozgałęziona. elastyczna, po wyjściu z zarodni luźna, o włóknach o barwie od bladożółtej do miodowożółtej w świetle przechodzącym. Charakterystyczną cechą jest występowanie na włóknach włośni 5-6 dobrze widocznych spiralnych pasm oraz bardzo drobnych kolców, wskutek czego brzeg włośni jest jaśniejszy. Włośnia tworzy gęstą sieć w postaci siatki z kilkoma wolnymi końcami. Grubość włókien 4–7 μm[5].
Zarodniki w masie żółte do miodowożółtych. Mają powierzchnię o ornamentacji w postaci drobnej siatki i posiadają drobną brodawkę. Kształt od kulistego do półelipsoidalnego, średnica 7–10 μm[5].
Plaszmodium białe[5].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Jest to pospolity gatunek śluzowca, szeroko rozprzestrzeniony w całej strefie klimatu umiarkowanego. Podawane przypadki jej występowania w klimacie tropikalnym często wynikają z mylenia jej z zapletką kieliszkowatą. Rozwija się na rozkładającym się drewnie, głównie twardych drzew. Pojawia się nawet po dłuższych okresach suchej pogody[5].
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
Bardzo podobna jest zapletka kieliszkowata (Hemitrichia calyculata). Pewne rozróżnienie tych gatunków możliwe jest tylko przez mikroskop. Zapletka kieliszkowata odróżnia się budową włośni (nierozgałęziona i bez kolców), wielkością i powierzchnią zarodników (kolczasta)[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ CABI databases. [dostęp 2014-09-25]. (ang.).
- ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2018-11-19]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2018-11-19]. (ang.).
- ↑ Wierzcholska S., Halama M., Panek E., Plášek V., Krzysztofiak A., Romański M., Fałtynowicz W., Krzysztofiak L. 2010. Świat śluzowców, grzybów i mszaków Wigierskiego Parku Narodowego. – Przyroda Wigierskiego Parku Narodowego, seria popularnonaukowa, Suwałki, s. 1–208.
- ↑ a b c d e f g Hermann Neubert, Wolfgang Nowotny, Karlheinz Baumann. Die Myxomyceten Deutschlands und des angrenzenden Alpenraumes unter besonderer Berücksichtigung Österreichs. Tom1. Karlheinz Baumann Verlag, Gomaringen 1993, ISBN 3-929822-00-8.