Badanie przesiewowe
Badanie przesiewowe (skriningowe, skrining, z ang. screening)[1] – w medycynie rodzaj strategicznego badania, które przeprowadza się wśród osób nieposiadających objawów choroby, w celu jej wykrycia i wczesnego leczenia, dla zapobieżenia poważnym następstwom choroby w przyszłości.
Badania przesiewowe wykonuje się w całej populacji lub tylko w tzw. grupach wysokiego ryzyka (dotyczy to np. profilaktyki cukrzycy, nowotworów piersi). Zamierzeniem badań przesiewowych jest wykrycie choroby we wczesnej fazie i dzięki temu umożliwienie wczesnej interwencji, która zredukowałaby zarówno śmiertelność, a także cierpienia pacjentów w danej chorobie. Chociaż badanie przesiewowe może doprowadzić do postawienia wstępnej diagnozy, to zawsze musi być ona potwierdzona innymi, bardziej dokładnymi badaniami, właściwymi dla danej choroby i zleconymi przez lekarza. Istnieją potencjalne negatywne skutki badań przesiewowych, takie jak: postawienie fałszywej diagnozy lub nawet brak diagnozy, a także związane z tym błędne poczucie bezpieczeństwa. Z tych przyczyn testy używane w programach przesiewowych muszą wykazywać się dobrą czułością, przy akceptowalnej swoistości[2], zwłaszcza w przypadku chorób o niskiej zapadalności.
Wymagania stawiane badaniom przesiewowym
- schorzenie powinno stanowić istotny problem zdrowia publicznego
- powinna występować wczesna, bezobjawowa faza schorzenia
- dostępne jest odpowiednie badanie przesiewowe
- istnieje uznany standard leczenia tego schorzenia
- istnieją dowody na to, że leczenie schorzenia we wczesnej, bezobjawowej fazie schorzenia ma wpływ na stan pacjenta w odległej przyszłości[3]
Przypisy
- ↑ Robert Beaglehole, Ruth Bonita, Tord Kjellstrom: Podstawy epidemiologii. Łódź: Instytut Medycyny Pracy, 1996. ISBN 83-86052-71-6.
- ↑ Andrzej Zieliński. Najczęściej spotykane błędy w badaniach przesiewowych. „Przegląd Epidemiologiczny”. 56, s. 193–8, 2002.
- ↑ Wilson, JM, Junger, G. Principles and Practice of Screening for Disease, Genewa, WHO, 1968
