Tomaso Albinoni

Tomaso Albinoni

Plik:Tomaso albinoni (1671 - 1750).gif

Tomaso Albinoni

Tomaso Albinoni

Tomaso Albinoni to urodzony 8 czerwca 1671 w Wenecji, zmarł 17 stycznia 1751 w Wenecji jeden z największych kompozytorów włoskiego późnego baroku.

Biografia

Albinoni był synem bogatego weneckiego handlarza papierem,lecz kontynuowanie interesu pozostawił swym braciom, a sam poświęcił się komponowaniu. Określał siebie jako "diletante venete", nawet gdy był już uznanym i doświadczonym kompozytorem. Kiedy firma podupadła jego reputacja i dochody kompozytora znanego nie tylko w Wenecji ale i w Londynie i Amsterdamie (1715 wydrukowano tam op.7 a w 1721 op.9) pozwoliły przezwyciężyć finansowy kryzys.

Jego pierwszym pracodawcą był najprawdopodobniej książę Mantui Karol IV Gonzaga, któremu Albinoni dedykował swój opus 2 z 1700 roku.

Pod koniec życia Albinoni, podobnie zresztą jak Vivaldi próbował dostosować swa muzykę do coraz popularniejszego stylu preklasycystycznego, niestety bez powodzenia. Vivaldiemu się to również nie udało.

styl i znaczenie

Albinoni pisał opery, kantaty, koncerty i drobne utwory instrumentalne – najbardziej znane są koncerty na obój.

Fragmenty utworów Albinoniego inspirowały Bacha, który napisał kilka fug na tematy zaczerpnięte z jego dzieł.

Jego styl uplasował się pomiędzy szerokim oddechem muzyki Vivaldiego a znacznie bardziej oszczędnym i bardziej fugowanym Corellego. Sam Albinoni wywarł ogromny wpływ na Bacha, który znał i przepisywał jego dzieła ucząc się na nich kompozycji. Ulubionym instrumentem Albinoniego był obój i to właśnie na ten instument napisał on swoje najwspanialsze koncerty (concerti con oboe op.7 i concerti con oboe op.9)

Concerti Albinoniego są wyjątkowe w swoim rodzaju. Warto zwrócić uwagę na spójnik "con oboe" ("z towarzyszeniem oboju") zamiast częściej spotykanego w muzyce barokowej "per oboe" (na obój - typowe concerto grosso w typie Corellego lub Haendla), jako że obój nie jest tu instrumentem solowym, lecz wzbogcającym treść całości dźwięku. Inne instrumenty nie milkną bowiem nigdy by ustąpić miejsca soliście. Nadaje to bogato ornamentowanej a przy tym lekkiej muzyce Albinoniego wyjątkową energię i radość.

Jako autor ponad 80 koncertów i wielu sonat Albinoni jest nie tylko jednym z najwybitnieszych kompozytorów ale i jednym z najpłodniejszych. Albinoni komponował także opery dla teatrów weneckich, jednak dziś są one mniej znanym elementem jego twórczości.

Dzieła Albinoniego

• Opus 1 (1694) 12 sonat triowych
• Opus 2 (1700) 6 sinfonii i 6 koncertów na 5 instrumentów
• Opus 3 (1701) 12 "baletti" na zespół kameralny
• Opus 4 (1704) 6 sonat da Chiesa na skrzypce i basso continuo
• Opus 5 (1707) 12 koncertów
• Opus 6 (1711) 12 sonat da Camera na skrzypce i basso continuo
• Opus 7 (1716) 12 koncertów na smyczki i obój
• Opus 8 (1721) 6 sonat i 6 "baletti"
• Opus 9 (1722) 12 koncertów na smyczki i obój
• Opus 10 (1735) 12 koncertów smyczkowych

Muzykę Albinoniego wydobyto z zapomnienia na początku XIX wieku, między innymi dzięki zapożyczeniom Bacha. Nie wszystkie dzieła Albinoniego są opusowane, poza tym lista ta nie zawiera dużej ilosci oper z rzadka dzis wykonywanych. Jedynie 4 z nich są dostępne na płytach CD.

"Adagio"

Słynne Adagio g-moll na smyczki i organy należy do obszernego działu mistyfikacji muzycznych. W rzeczywistości, do Albinoniego w tym utworze należy jedynie partia basu. Cała nadbudowa (melodia, harmonizacja, rytm i układ partytury) należy do Remo Giazotto (1910-1998). Ów włoski muzykolog pod koniec II wojny światowej odnalazł w gruzach biblioteki w Dreźnie fragment orkiestrowej partii basu nieznanego koncertu Albinoniego. Ponieważ reszta partytury zginęła podczas bombardowania i nie została później odnaleziona, Giazotto postanowił ocalić resztę, nadając jej kształt dzieła ukończonego i komponując słynne później Adagio w roku 1949 i wydając pod nazwiskiem Albinoniego w roku 1958. Obecnie jednak uważa się, że utwór ten w całości jest dziełem Remo Giazotto (patrz sprostowanie i korespondencję z Sächsische Landesbibliothek – Staats- und Universitätsbibliothek (SLUB) Dresden w wersji niemieckiej).

Utwór ten otrzymał rozgłos międzynarodowy m.in. dzięki Herbertowi von Karajanowi, który Adagio nagrał i często włączał do programu swoich koncertów.

Literatura

• Remo Giazotto: Tomaso Albinoni. “Musico di violino dilettante veneto” (1671–1750). Fratelli Bocca, Mailand 1945.
• Michael Talbot: Albinoni. Leben und Werk. Edition Kunzelmann, Adliswil (Schweiz) 1980.
• Michael Talbot: Tomaso Albinoni. The Venetian Composer and His World. Clarendon Press, Oxford 1990.

Zobacz też

• przegląd zagadnień z zakresu muzyki,
• Kompozytorzy baroku,
• Wielcy kompozytorzy,
• Kompozytorzy muzyki poważnej
• Wenecja w XVIII wieku

Linki zewnętrzne

• dzieła Albinoniego do pobrania
• Fabrizio Ammetto: Tomaso Albinoni, ‘musico dilettante’ (knappe, aber fundierte Einführung in Leben und Werk mit Werkverzeichnis und Diskografie; ital., PDF)
• Rodrigo: Tomaso Albinoni (Kurzbiografie mit Werkverzeichnis, Titelseiten einiger Werke und Auswahldiskografie; ital.)
• Partituren (Werner Icking Music Archive)
• Musikbeispiel: Concerto für Oboe g-Moll Op. 9, Nr. 8, 3. Satz (1722)
• partytury dzieł Albinoniego
• Bühnenwerke
• http://de.wikipedia.org/wiki/Werkverzeichnis_Tomaso_Albinoni