Świątynia Przyjaźni
Świątynia Przyjaźni (niem. Freundschaftstempel) – rokokowa rotunda w zachodniej części parku Sanssouci w Poczdamie. Wybudowana w latach 1768–1770 przez Karla von Gontarda na zlecenie króla Prus Fryderyka II Wielkiego. Miejsce pamięci ukochanej siostry monarchy Wilhelminy, zmarłej w 1758.
Obecnie opiekę nad budowlą sprawuje Fundacja Pruskie Pałace i Ogrody Berlin-Brandenburg (niem. Stiftung Preußische Schlösser und Gärten Berlin-Brandenburg).
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pawilon w Sanssouci powstał, by uczcić pamięć Wilhelminy Pruskiej (zm. w 1758), siostry Fryderyka II. Budowla była wzorowana na świątyni Apollina w ogrodzie Amaltei w Neuruppin, założonym przez Fryderyka II. Oryginalna świątynia została zaprojektowana w 1735 przez Georga Wenzeslausa von Knobelsdorffa. Początkowo miała formę otwartej rotundy, ale w 1791 przestrzenie pomiędzy kolumnami zostały zamurowane. W 1735 Fryderyk pisał do swojej siostry Wilhelminy:
Pawilon ogrodowy jest świątynią – na ośmiu kolumnach doryckich spoczywa kopuła. Na kopule stoi figura Apolla. Jak tylko będzie wykończony, złożymy tu ofiarę – oczywiście Tobie, kochana siostro, protektorce sztuk pięknych. [1]
Architektura[edytuj | edytuj kod]
Pawilon ma formę otwartej rotundy przykrytej kopułą podtrzymywaną przez osiem kolumn korynckich. Forma ta (monopteros) wywodzi się ze starożytnej Grecji, gdzie otwarte rotundy wznoszono nad grobami i obiektami kultu.
Pośrodku świątyni znajduje się naturalnej wielkości marmurowa figura przedstawiająca siedzącą Wilhelminę. Rzeźba pochodzi z warsztatu braci Johanna Davida i Johanna Lorenza Wilhelma Räntzów. Figura wzorowana była na portrecie Wilhelminy pędzla nadwornego malarza Antoine Pesnego.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Wolne tłumaczenie z jęz. niemieckiego „...Das Gartenhaus ist ein Tempel aus acht dorischen Säulen die eine Kuppel tragen. Auf ihr steht die Statue des Apollos. Sobald es fertig ist, werden wir Opfer darbringen - natürlich Dir, liebe Schwester, der Beschützerin der schönen Künste.”
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Generaldirektion der Stiftung Schlösser und Gärten Potsdam-Sanssouci (wyd.): Potsdamer Schlösser und Gärten. Bau und Gartenkunst vom 17. bis 20. Jahrhundert. Poczdam: UNZE VG mbH, 1993. ISBN 3-910196-14-4. (niem.).
