300 Dywizja do Zadań Specjalnych
300 Dywizja do Zadań Specjalnych (niem. 300. Infanterie-Division z.b.V.) – jednostka wojskowa Wehrmachtu złożona z Estończyków i Niemców pod koniec II wojny światowej.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Po rozpoczęciu formowania 20 Dywizji Grenadierów SS na początku 1944 r., jej dowódca SS-Brigadeführer Franz Augsberger i generalny inspektor estońskich oddziałów Waffen-SS Waffen-Oberführer Johannes Soodla mieli koncepcję utworzenia drugiej dywizji złożonej z Estończyków. Niemieckie dowództwo postanowiło sformować jednostkę wojskową w ramach Wehrmachtu, która miała następnie przejść do Waffen-SS.
W tym celu 1 maja 1944 r. na bazie sztabu rozwiązanej 13 Dywizji Polowej Luftwaffe został sformowany sztab 300 Dywizji do Zadań Specjalnych (Division-Stab z.b.V. 300). Na jego czele stanął gen. mjr Richard Höfer; oficerami sztabowymi byli też Niemcy. Podporządkowano mu 2, 3, 4 i 6 Estońskie Pułki Graniczne SS. Dywizja liczyła ponad 10,5 tys. żołnierzy, w tym ok. 500 Niemców.
W lipcu została wysłana na front w rejon Narwy na północ od jeziora Pejpus, gdzie podporządkowano ją III Korpusowi Pancernemu SS. Objęła odcinek liczący ok. 30 km głównie w bagnistym terenie. Na północ od niej znajdowała się złożona też z Estończyków 20 Dywizja Grenadierów SS. Do końca września trwały bardzo ciężkie walki z Armią Czerwoną, w wyniku których 300 Dywizja została rozbita.
Jedynie niedobitki zdołały wycofać się wraz z wojskami niemieckimi. Na początku października 1944 r. zasiliły odbudowywaną na Śląsku 20 Dywizję Grenadierów SS.
Skład organizacyjny[edytuj | edytuj kod]
- Brygada „Nord” (sztab niemiecki) – d-ca SS-Ostubaf Engelhardt, następnie Oberst Kopp
- 2 pułk graniczny SS (estoński)
- 4 pułk graniczny SS (estoński)
- batalion przeciwpancerny
- kompania zwiadowcza (rowery)
- Brygada "Süd" (sztab niemiecki) – d-ca Oberst Mattuschekk
- 3 pułk graniczny SS (estoński)
- 6 pułk graniczny SS (estoński)
- batalion przeciwpancerny
- kompania zwiadowcza (rowery)
- Artillerie Regimentsstab z.b.V. 1018 (niemiecki) – d-ca Oberst Hans Klemmer
- Kanonen Artillerie Abteilung II/84
- Kanonen Artillerie Abteilung 683
- Pionier Bataillonsstab 13 (niemiecki)
- Feldersatz Bataillon z.b.V. 300 (niemiecki)
- Beute Panzer Kompanie 285 (niemiecko-estońska)
- Panzer Zerstörer Kompanie "Narwa" (niemiecko-estońska)
- Straf Kompanie Esten
- Artillerie Alarm Kompanie
- Einheit Scheer
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Toomas Hiio, Meelis Maripuu, Indrek Paavle, Estonia 1940-1945: reports of the Estonian International Commission for the Investigation of Crimes Against Humanity, Tallinn 2006