Abdurrahman Shala
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód |
aktor |
| Zespół artystyczny | |
| Teatr Regionalny w Prisztinie | |
| Odznaczenia | |
| Medal za Zasługi | |
Abdurrahman Shala - też jako: Abdul Rahman, Abdurahman Šalja (ur. 25 października 1922 w Vushtrri, zm. 9 marca 1994 w Prisztinie[1]) - albański aktor, reżyser, producent i scenarzysta filmowy, pochodzący z Kosowa.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w Kosowie, należącym wówczas do Królestwa SHS. W dzieciństwie wraz z rodziną przeniósł się do Albanii, gdzie zamieszkał w rejonie Krumy, a następnie w Durrësie[1]. Po inwazji na Jugosławię w 1941 przeniósł się do Prisztiny, gdzie otworzył kino. W 1942 porzucił tę pracę i przyłączył się do jednego z oddziałów partyzanckich, działających na terenie Kosowa[1]. W 1942 wstąpił do ZKJ.
Po zakończeniu wojny pracował w wytwórni Avala Film w Belgradzie. W 1948 osiedlił się na stałe w Prisztinie i wraz ze swoją siostrą Meribane oraz Muharremem Qeną współtworzył Teatr Regionalny Kosowa w Prisztinie. Na deskach tej sceny zagrał ponad 60 ról, był także reżyserem większości spektakli.
W roku 1969 decyzją parlamentu Kosowa powstało w Prisztinie studio filmowe Kosovafilmi, zaś Abdurrahman Shala został jego pierwszym dyrektorem[2]. Ze studiem Kosovafilmi był związany aż do śmierci, jako aktor, reżyser i scenarzysta.
Zagrał w 33 filmach fabularnych. Premiera ostatniego filmu z jego udziałem - Przed deszczem w reż. Milčo Mančevskiego odbyła się już po jego śmierci. w 2014 został odznaczony Medalem za Zasługi przez prezydenta Kosowa[3].
Role filmowe[edytuj | edytuj kod]
- 1955: Esalon doktora M. jako Murat
- 1960: Kapetan Lesi jako major Demir
- 1962: Kozara jako buntownik
- 1962: Obracun jako Shaban Murtezi
- 1966: Winnetou i Apanaczi jako Hank
- 1968: Operation Cross Eagles
- 1968: Mściciel z Przeklętej Góry
- 1968: Brat doktora Homera jako major Fadil
- 1969: Vreme bez vojna jako Jakov
- 1974: Crveni udar jako Todor
- 1974: Dervis i smrt jako Tatar
- 1984: Njeriu prej dheut
- 1984: Opasni trag jako Hasan
- 1988: Za sada bez dobrog naslova
- 1988: Da Capo (film telewizyjny)
- 1995: Przed deszczem jako Zekir
Scenariusze filmowe[edytuj | edytuj kod]
- 1963: Kosovsko crno zlato
- 1968: Uka i Bjeshkëve të nemuna
- 1973: Brigada e VII e Kosovës
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Josif Papagjoni: Enciklopedi. Teatri & Kinematografia Shqiptare. Tirana: Toena, 2009, s. 109-110. ISBN 978-99943-1-456-0. (alb.).
- ↑ R.Elsie, Historical dictionary of Kosova, Scarecrow Press 2004, s.60
- ↑ Aktori i madh Abdurrahman Shala: Eprori i një burgu në Prishtinë, që ndali vrasjet e shqiptarëve nga partizanët serbë
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Abdurrahman Shala w bazie IMDb (ang.)
- Abdurrahman Shala w bazie Filmweb
- Abaz Hoxha: Enciklopedi e kinematografise shqiptare. Tirana: 2002. ISBN 99927-1-555-3. (alb.).
- Ko je ko u Jugoslaviji, red. Radošin Rajović, Belgrad 1970.