Adolf Gimpel

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Adolf Gimpel
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 stycznia 1875
Lwów

Miejsce śmierci

obóz zagłady w Bełżcu

Zawód, zajęcie

muzyk

Adolf Gimpel (ur. 17 stycznia 1875 we Lwowie, zm. obóz zagłady w Bełżcu) – klarnecista, skrzypek, dyrygent, pedagog[1]

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Adolf Gimpel był synem Jakuba Bera, ojcem Bronisława, Jakuba oraz Karola. W latach 1888-1894? kształcił się w grze na klarnecie pod kierunkiem Franciszka Linka, na skrzypcach zaś Maurycego Wolfstahla w Konserwatorium Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie[2]. Początkowo grał w orkiestrze Teatru Miejskiego we Lwowie. Był następnie klarnecistą w Orkiestrze Teatru Skarbka, później Miejskiego Teatru Wielkiego oraz pedagogiem muzycznym. Ponadto od 1906 roku przez ponad 30 lat był dyrygentem orkiestry lwowskiego Teatru Żydowskiego. We Lwowie prowadził – jako pierwszy kapelmistrz – austriacką reprezentacyjną orkiestrę dętą. Dyrygował w mundurze wojskowym[3].

Po zajęciu Lwowa przez Rosjan Adolf Gimpel pracował w nowo powstałym Państwowym Teatrze Żydowskim jako skrzypek. Gdy w 1941 roku po wybuchu wojny miasto zajęli Niemcy, trafił wraz z żoną go getta.

Prawdopodobnie wraz z dwoma braćmi, Emilem (Szmulem Mendlem, ur. w 1869) i Maurycym (Markiem), zginął w Bełżcu[4].

Jego synowie byli wybitnymi muzykami. Starszy, Karol (1890–1942), był pianistą i znanym akompaniatorem. Pełnił też funkcję kierownika muz. teatrzyku rewiowego „Azazel”. We wrześniu 1939, po zajęciu miasta przez Armię Czerwoną, dyrygował orkiestrą nowo utworzonej grupy teatralnej, pracującej w gmachu Teatru Colosseum. Po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej znalazł się w głębi Rosji, gdzie zmarł w szpitalu więziennym w Bucharze[5]. Jakub po wkroczeniu Sowietów do miasta został aresztowany i osadzony w więzieniu[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Biogramy | Wirtualny Sztetl [online], sztetl.org.pl [dostęp 2023-04-22].
  2. gimpel/adolph/V1 [online], www.museumoffamilyhistory.com [dostęp 2023-04-22].
  3. Lexicon of Yiddish Theatre, t. 1, s. 479-480.
  4. Leon Tadeusz Błaszczyk, Żydzi w kulturze muzycznej ziem polskich w XIX i XX wieku. Słownik biograficzny, 2014, s. 80-81.
  5. DELET - Gimpel Adolf [online], delet.jhi.pl [dostęp 2023-04-22] (pol.).
  6. gimpel/adolph/V5 [online], www.moyt.org [dostęp 2023-04-22].