Adolf I (hrabia Mark)

Adolf I

hrabia Mark
Okres	od ok. 1198 do 1249
Poprzednik	Fryderyk
Następca	Engelbert I
Dane biograficzne
Data urodzenia	przed 1199 r.
Data śmierci	28 czerwca 1249 r.
Ojciec	Fryderyk
Matka	Alveradis z Krieckenbeck
Żona	Luitgarda z Looz
Dzieci	Irmgarda
Żona	Irmgarda z Geldrii od 1210 do po 1230
Dzieci	nn. córka, Eberhard, Otto, Gerard, Engelbert, Ryszarda, Adelajda

Adolf I (ur. przed 1199 r., zm. 28 czerwca 1249 r.) – hrabia Mark od ok. 1198 r.

Życiorys

Adolf był synem hrabiego Alteny Fryderyka oraz Alveradis z Krieckenbeck. Jego stryjem był arcybiskup Kolonii w latach 1193–1205 oraz 1212–1216 Adolf I. Ok. 1198 r. przejął dziedzictwo po ojcu i zaczął z czasem nazywać się hrabią Mark – od zamku Mark. Dzięki bliskiej współpracy ze swym stryjem poszerzał swoje posiadłości.

Kuzyn Adolfa, hrabia Isenberga Fryderyk II (1214–1226) stanął na czele stronnictwa panów westfalskich przeciwnych dominacji arcybiskupów kolońskich. Podczas sporu o Essen Fryderyk doprowadził do zamordowania arcybiskupa Engelberta z Bergu. Szansę wykorzystał Adolf, który wystąpił przeciwko wyjętemu spod prawa przez cesarza Fryderykowi i przejął dużą część jego posiadłości, z których jednak część musiał w 1243 r. zwrócić (zawarł wówczas z synem Fryderyka układ o podziale posiadłości między Mark oraz Isenberg). Mimo to stworzył w tym okresie terytorialną bazę, dzięki której Mark w przyszłości stało się najznaczniejszym świeckim księstwem w Westfalii.

W 1226 r. założył w pobliżu zamku Mark miasto Hamm, które stało się głównym ośrodkiem jego władztwa.

Rodzina

Adolf był dwukrotnie żonaty. Pierwszą żoną była Luitgarda, prawdopodobnie córka hrabiego Looz Gerarda II. Jedynym dzieckiem Adolfa i Luitgardy była córka Irmgarda, ksieni w Bersenbrück.

Drugą żoną Adolfa była Irmgarda, córka hrabiego Geldrii Ottona I. Znamy siedmioro dzieci pochodzących z tego związku:

• nn. córka, żona hrabiego Katzenelnbogen Dytryka II,
• Eberhard (zm. 1241), współrządca ojca w Mark,
• Otto (zm. 1262), hrabia Alteny,
• Gerard (zm. 1272), biskup Münsteru,
• Engelbert I (zm. 1277), hrabia Mark,
• Ryszarda (zm. po 1270), żona Ottona z Dale,
• Adelajda (zm. po 1233), żona hrabiego Sayn Jana.

Bibliografia

• Jürgen Kloosterhuis: Mark, Grafen von der. W: Neue Deutsche Biographie. T. 16. Berlin: Duncker & Humblot, 1990, s. 219–222. [dostęp 2016-02-04].
• Adolf I. von Berg, Graf von Mark (1199-1249), Vogt von Werden und Cappenberg. [w:] Genealogie Mittelalter: Mittelalterliche Genealogie im Deutschen Reich bis zum Ende der Staufer: Materialsammlung [on-line]. [dostęp 2016-02-04].
• Adolf I. Graf v.Altena u. v.d.Mark. [w:] WW-Person [on-line]. [dostęp 2016-02-04].