Amazonka błękitnoskrzydła

Amazonka błękitnoskrzydła
	Amazona gomezgarzai
	Silva, Guzmán, Urantówka & Mackiewicz, 2017
	; Samiec
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	papugowe
Rodzina	papugowate
Podrodzina	papugi neotropikalne
Rodzaj	Amazona
Gatunek	amazonka błękitnoskrzydła

Amazonka błękitnoskrzydła^[1]^[2] (Amazona gomezgarzai) – proponowany gatunek ptaka z rodziny papugowatych (Psittacidae) żyjący na Jukatanie w Meksyku. Opisany w 2017 roku w czasopiśmie „PeerJ”^[3]. Autorzy publikacji, która ukazała się w 2018 roku (Escalante et al.), twierdzą jednak, że takson ten nie stanowi odrębnego gatunku, a jedynie hybrydę amazonki białoczelnej (Amazona albifrons) uzyskaną w niewoli^[4].

Średnia długość ciała Amazona gomezgarzai wynosi 25 cm, a masa ciała 200 g. Charakteryzuje się wyraźnym dymorfizmem płciowym, samce są większe od samic. W zależności od płci, długość skrzydeł wynosi 170–175 mm, a ogona 84–90 mm. Większą część ciała pokrywają pióra koloru zielonego. Jednak papugi te różnią się wielkością i szczegółami w kolorze upierzenia od innych amazonek występujących na półwyspie Jukatan, czyli amazonki białoczelnej (Amazona albifrons) i amazonki żółtokantarowej (Amazona xantholora)^[3].

Czoło i przednia część głowy oraz obrączka wokół oka u samca czerwone. U samicy kolor czerwony na głowie ograniczony jest do czoła. Lotki pierwszego i drugiego rzędu niebieskozielone. Ogon zielony z niebieskozielonymi końcówkami piór. Pióra ogona od strony wewnętrznej z czerwonymi plamami^[3].

Wydają charakterystyczne głośne, ostre i powtarzające się odgłosy, które przypominają jastrzębia, naturalnego wroga tych ptaków. Niewykluczone, że odgłos ten służy do ostrzegania innych ptaków. Sylaby są 3–5 razy dłuższe niż u amazonek białoczelnych i żółtokantarowych^[3].

Żyją w grupach do kilkunastu osobników. Pary i ich potomstwo mają tendencję do pozostawania razem w grupie^[3].

Analizy genetyczne oparte na mitochondrialnym DNA wskazują na bliskie pokrewieństwo z amazonką białoczelną i sugerują, że jest jej podgatunkiem. Jednak może to wynikać z introgresji mitochondrialnego DNA lub zbyt małej zmienności zbadanych markerów genetycznych. Niewykluczone, że nowy gatunek wyewoluował stosunkowo niedawno (około 120 tysięcy lat temu) w obrębie jednej z populacji amazonek białoczelnych^[3].

Gatunek został odkryty w 2014 r. przez ornitologa dr. Miguela Gómeza Garzę podczas jednej z jego wypraw na półwyspie Jukatan^[3].

Przypisy

↑ P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Androglossini Sundevall, 1872 (wersja: 2021-07-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-07-14].
↑ Nowy gatunek papugi z Jukatanu. KopalniaWiedzy.pl, 2017-06-28. [dostęp 2017-07-24]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Tony Silva, Antonio Guzmán, Adam D. Urantówka, Paweł Mackiewicz: A new parrot taxon from the Yucatán Peninsula, Mexico—its position within genus Amazona based on morphology and molecular phylogeny. [w:] PeerJ [on-line]. [dostęp 2017-07-09]. (ang.).
↑ P. Escalante et al. A new species of Mexican parrot? Reasonable doubt on the status of Amazona gomezgarzai (Psittaciformes: Psittacidae). „Zootaxa”. 4420 (1), s. 139–147, 2018. DOI: 10.11646/zootaxa.4420.1.9. (ang.).

Linki zewnętrzne

Jessica Wapner: Blue-winged Amazon: Beautiful New Parrot Species With Very Loud Voice Discovered in Mexico. Newsweek, 2017-06-27. [dostęp 2017-07-24]. (ang.).
Blue-winged Amazon: A new parrot species from the Yucatán Peninsula. ScienceDaily, 2017-06-27. [dostęp 2017-07-24]. (ang.).
Red-faced encounter: rare new species of parrot discovered in Mexico. Guardian News and Media Limited, 2017-06-27. [dostęp 2017-07-24]. (ang.).
Manon Bischoff: Neue Papageienart entdeckt. Spektrum, 2017-06-27. [dostęp 2017-07-24]. (niem.).
Yak-Yak-Yak. SPIEGEL, 2017-06-27. [dostęp 2017-07-24]. (niem.).
Ian Johnston: 'Unique’ parrot species with a call like a hawk discovered in Mexico. The Independent, 2017-06-27. [dostęp 2017-07-24]. (ang.).
Odkryto nowy gatunek papugi: amazonkę niebieskoskrzydłą]. Nauka w Polsce [w:] PAP, 2017-07-08. [dostęp 2017-07-09]. (pol.).
Amazonka niebieskoskrzydła - w Meksyku odkryto nowy gatunek papugi. Polskie Radio S.A., 2017-07-09. [dostęp 2017-07-24]. (pol.).
Tomasz Ulanowski: Naukowcy, w tym polscy, odkryli nowy, bajeczny gatunek papugi. Agora SA, 2017-06-27. [dostęp 2017-07-24]. (pol.).

[mk-1] P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Androglossini Sundevall, 1872 (wersja: 2021-07-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-07-14].

[kopalnia-2] Nowy gatunek papugi z Jukatanu. KopalniaWiedzy.pl, 2017-06-28. [dostęp 2017-07-24]. (pol.).

[peerj-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Tony Silva, Antonio Guzmán, Adam D. Urantówka, Paweł Mackiewicz: A new parrot taxon from the Yucatán Peninsula, Mexico—its position within genus Amazona based on morphology and molecular phylogeny. [w:] PeerJ [on-line]. [dostęp 2017-07-09]. (ang.).

[escalante-4] P. Escalante et al. A new species of Mexican parrot? Reasonable doubt on the status of Amazona gomezgarzai (Psittaciformes: Psittacidae). „Zootaxa”. 4420 (1), s. 139–147, 2018. DOI: 10.11646/zootaxa.4420.1.9. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]