Andrzej Klimowicz
Data i miejsce urodzenia |
21 stycznia 1918 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
17 października 1996 |
Zawód, zajęcie |
działacz społeczny, polityk |
Narodowość |
polska |
Stanowisko |
poseł do Krajowej Rady Narodowej (1945–1946) |
Partia | |
Dzieci |
2 córki |
Odznaczenia | |
|
Andrzej Klimowicz (ur. 21 stycznia 1918 w Białej Cerkwi, zm. 17 października 1996 w Warszawie) – polski działacz społeczny i polityk, poseł do Krajowej Rady Narodowej (1945–1946).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ukończył gimnazjum im. Władysława Giżyckiego w Warszawie, po czym kształcił się w Szkole Nauk Politycznych. Podczas nauki należał do organizacji młodzieżowych „Spartakus” i OMS „Życie”. Od 1938 członek Klubu Demokratycznego w Warszawie, rok później znalazł się w jego zarządzie oraz szeregach Stronnictwa Demokratycznego. Zakładał młodzieżowe pismo demokratyczne „Mosty”.
W 1939 walczył w Robotniczych Batalionach Obrony Warszawy. Podczas II wojny światowej działał w podziemnym SD („Prostokąt”, członek zarządu), a od 1943 w Stronnictwie Polskiej Demokracji. Stał na czele Ruchu Młodzieży Demokratycznej. Blisko współpracował z Radą Pomocy Żydom. Wziął udział w powstaniu warszawskim, walcząc w Korpusie Bezpieczeństwa. Po stłumieniu powstania przepłynął Wisłę i przyłączył się do oddziałów Ludowego Wojska Polskiego. W 1945 uzyskał z ramienia SD nominację na członka Krajowej Rady Narodowej. Był zwolennikiem wystawienia przez ugrupowanie własnej listy w wyborach do Sejmu 1947, za co został wykluczony z partii i pozbawiony mandatu poselskiego.
Po wojnie otworzył ponownie warsztat artykułów gumowych. Po 1949 zaangażowany w działalność spółdzielczą. Należał do ZBoWiD. Ojciec dwóch córek.
Według materiałów zgromadzonych w archiwum Instytutu Pamięci Narodowej był w latach 1949–1955 zarejestrowany jako tajny współpracownik (agent informator) Urzędu Bezpieczeństwa o pseudonimie „Akim”[1].
Pomoc Żydom
[edytuj | edytuj kod]Klimowicz prowadził warsztat wulkanizacyjny przy ul. Nowy Świat 41. Służył on jako miejsce spotkań działaczy podziemnej Społecznej Organizacji Samoobrony oraz Rady Pomocy Żydom „Żegota”. Spotykali się tam m.in. Zofia Kossak, Adolf Berman, Salo Fiszgrund, Leon Feiner. Klimowicza pośredniczył w przekazywaniu ukrywającym się Żydom fałszywych dokumentów, adresów kryjówek i zapomóg finansowych. Wśród ukrywających się warsztacie Żydów znalazł się Jankiel Wiernik, który spisał tam swoje świadectwo[2].
W 1981 Klimowicz został odznaczony medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. Od 1986 do 1991 stał na czele Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych wśród Narodów Świata[3].
Pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera H-8-20)[4].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
- Krzyż Walecznych
- Krzyż Partyzancki[2]
- Medal za Warszawę 1939–1945 (17 stycznia 1946)[5]
- Pamiątkowy Medal z okazji 40. rocznicy powstania Krajowej Rady Narodowej (1983)[6]
- Medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata (1981)[7]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Informacje w inwentarzu IPN.
- ↑ a b Natalia Aleksiun , „Narażał bezustannie życie swoje i życie swoich najbliższych”. Historia Andrzeja Klimowicza [online], sprawiedliwi.org.pl, sierpień 2014 [dostęp 2020-02-05] .
- ↑ O nas – www.sprawiedliwi.org [online] [dostęp 2020-01-27] (pol.).
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
- ↑ M.P. z 1946 r. nr 26, poz. 43 „w pierwszą rocznicę wyzwolenia Warszawy zasłużonym w walce o wyzwolenie i odbudowę Stolicy (...)”.
- ↑ Uhonorowani pamiątkowymi medalami [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 307, 30 grudnia 1983, s. 3.
- ↑ Z nieznanych kart Stronnictwa Demokratycznego: „Sprawiedliwi wśród narodów świata" [wywiad z Andrzejem Klimowiczem], „Głos Demokracji”, nr 1/1986; nr 2/1986 (c.d.)
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Henryk Wosiński, Stronnictwo Demokratyczne w Polsce Ludowej. Cz. 3: Udział Stronnictwa w pracach parlamentu PRL w latach 1944–1968 (red. Wiktoria Beczek), Warszawa 1969.
- (oprac. Alicja Tomaszewska), Spis posłów do Krajowej Rady Narodowej 1943–1947, Biblioteka Sejmowa, Warszawa 1983.
- Antoni Czubiński, Stronnictwo Demokratyczne (1937–1989): zarys dziejów, Poznań 1998.
- Członkowie Klubów Demokratycznych (1937–1939)
- Członkowie konspiracyjnego Stronnictwa Demokratycznego
- Członkowie Robotniczej Brygady Obrony Warszawy
- Członkowie ZBoWiD
- Członkowie Związku Walki Zbrojnej
- Działacze środowisk kombatanckich
- Funkcjonariusze Państwowego Korpusu Bezpieczeństwa w powstaniu warszawskim
- Ludzie urodzeni w Białej Cerkwi
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Partyzanckim
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Medalem za Warszawę 1939–1945
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Politycy Stronnictwa Demokratycznego
- Polscy działacze spółdzielczy
- Polscy Sprawiedliwi wśród Narodów Świata
- Posłowie do Krajowej Rady Narodowej
- Tajni współpracownicy Służby Bezpieczeństwa PRL
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Urodzeni w 1918
- Zmarli w 1996
- Żołnierze Korpusu Bezpieczeństwa
- Żołnierze ludowego Wojska Polskiego w II wojnie światowej