Aniela Krzyżanowska
| Imię i nazwisko urodzenia |
Aniela Leśkiewicz |
|---|---|
| Data urodzenia |
1883 |
| Data śmierci |
1958 |
| Zawód, zajęcie |
działaczka społeczna i kobieca |
Aniela Krzyżanowska z Leśkiewiczów (ur. 1883, zm. 1958) – polska działaczka społeczna i kobieca.
Działalność[edytuj | edytuj kod]
W sierpniu 1914 wraz z Natalią Steinową zorganizowała kobiecy Tymczasowy Komitet Pomocniczy działający na rzecz oddziałów strzeleckich a następnie Legionów. Była także członkinią założonego 8 sierpnia 1914 Komitetu Obywatelskiego Polskiego Skarbu Wojskowego[1]. Od 1915 działaczka krakowskiego koła Ligi Kobiet Galicji i Śląska[2]. Członkini i jedna z dwóch sekretarek Naczelnego Zarządu (1915–1918) oraz przedstawicielka Ligi Kobiet przy Departamencie Organizacyjnym Naczelnego Komitetu Narodowego (1915–1916). Podzielała poglądy przewodniczącej Ligi i lojalnie współpracowała z Zofią Moraczewską. W latach 1916–1917 członkini Kółka Lewicowego Kobiet w Krakowie. Uczestniczyła z ramienia LKGiŚ w zjazdach Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego – w Piotrkowie (8–9 maja 1915), Radomiu (styczeń 1916), Piotrkowie (24–26 sierpnia 1916) i Warszawie (25–28 czerwca 1917)[3]. W latach 1917–1919 członkini komitetu organizacyjno-redakcyjnego oraz autorka tekstów zamieszczanych w tygodniku „Na Posterunku” – organu prasowego lig kobiecych Królestwa i Galicji[4].
W niepodległej Polsce działaczka Ligi Kobiet Polskich oraz oddziału krakowskiego Klubu Politycznego Kobiet Postępowych. Po przewrocie majowym opowiedziała się za sanacją. Od 1928 działaczka Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet, w którym była członkiem Zarządu Naczelnego. Pochowana w grobowcu rodzinnym męża na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[5].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Aniela była córką Władysława Leśkiewicza i Barbary z domu Wyhowskiej, oraz siostrą Wandy primo voto Bilewskiej secundo voto Norwid-Neugebauer. Od 1904 żona Mariana Krzyżanowskiego, księgarza krakowskiego, z którym miała córkę Barbarę (1907–1988) i syna Jerzego (1912–1929)[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Józef Musiałek, Rok 1914. Przyczynek do dziejów brygady Józefa Piłsudskiego, Kraków 1915, s. 20
- ↑ Jej aktywność ówczesna została opisana w książce Stanisława Krzemińskiego,Drogi do niepodległości Iskra, Kraków 2018
- ↑ Joanna Dufrat, Kobiety w kręgu lewicy niepodległościowej. Od Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego do Ochotniczej Legii Kobiet (1908–1918/1919, Toruń 2001, s. 159, 160, 165, 169, 173, 178, 181, 186, 207, 215, 225, 233, 240, 267 ISBN 83-7174-980-5
- ↑ Komitet redakcyjno administracyjny „Na Posterunku”, nr 39 z 23 września 1917, s.6;
- ↑ Feliks Pieczątkowski, Marian Krzyżanowski (1880-1964), PSB, t. 15, Wrocław-Warszawa-Kraków 1970, s. 613
- ↑ Krzyżanowski – strona rodzinna, portal internetowy Genealogia Polaków [dostęp 23 czerwca 2019]