Wanda Norwid-Neugebauer

Wanda Norwid-Neugebauer
	; Wanda Norwid-Neugebauer (przed 1929)
Data i miejsce urodzenia	26 grudnia 1885 ; Żerewo (powiat owrucki) albo Derewo na Polesiu albo Warszawa
Data i miejsce śmierci	29 listopada 1957 ; Whitby (Kanada)
	Senator IV i V kadencji (II RP)
Okres	od 1936; do 1939
Przynależność polityczna	OZN (w V kadencji)
	Odznaczenia

Wanda Jadwiga Norwid-Neugebauer, z domu Leśkiewicz, primo voto Bilewska (ur. 26 grudnia 1885 w Żerewie^[1] (powiat owrucki) albo Derewie na Polesiu^[2] albo Warszawie^[1], zm. 29 listopada 1957 w Whitby) – polska działaczka społeczna, polityk, senator w II Rzeczypospolitej.

Życiorys

Ukończyła prywatną szkołę techniczną dla kobiet w Warszawie, ponadto kursy: ogrodniczy przy Uniwersytecie Jagiellońskim i pielęgniarski. Od 1900 roku mieszkała w Krakowie. Była członkinią Towarzystwa Szkoły Ludowej: założyła i kierowała kołem im. J. Słowackiego, od 1912 roku należała do Polskich Drużyn Strzeleckich, Polskiego Skarbu Wojskowego oraz Koła Miłośniczek Drużyn Strzeleckich, Drużyny Strzeleckiej im. S. Żółkiewskiego.

Po wybuchu I wojny światowej działała w 1914 w intendenturze, służbie sanitarnej i wywiadzie Legionów Polskich. We własnym domu założyła szwalnię bielizny i mundurów oraz kwatery dla legionistów. Współzałożycielka Ligi Kobiet Galicji i Śląska a następnie przewodniczącą jej koła krakowskiego oraz wiceprzewodnicząca Naczelnego Zarządu LKGiŚ (1915–1917)^[3].

Po wojnie była działaczką Ligi Kobiet Polskich i przewodniczącą jej koła krakowskiego, następnie przewodniczącą Koła Polek w Warszawie i Wilnie, przewodniczącą Komitetu Wojewódzkiego Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet. Od 1932 roku była przewodniczącą^[4]^[4] Klubu Sportowego Stowarzyszenia „Rodzina Wojskowa”, a od 1933 roku była wiceprzewodniczącą Zarządu Naczelnego Stowarzyszenia. Była również współzałożycielką „Rodziny Urzędników Skarbowych” i Towarzystwa „Opieka”. Pełniła funkcję wiceprzewodniczącej Rady Narodowej Polek, była członkinią Unii Polskich Związków Obrońców Ojczyzny i członkinią Rady Naczelnej OZN^[2].

W wyborach 1935 roku została wybrana zastępczynią senatora IV kadencji (1935–1938) z województwa łódzkiego. Po śmierci senatora Stanisława Mańkowskiego (24 marca 1937 roku) złożyła ślubowanie 28 maja 1937 roku i została senatorem^[5].

W wyborach 1938 roku została wybrana zastępczynią senatora V kadencji (1938–1939) z województwa łódzkiego^[1].

Po II wojnie światowej przebywała na uchodźstwie w Kanadzie. Zmarła 29 listopada 1957 w Whitby. Została pochowana w Toronto na cmentarzu Pine Hills^[6].

Ordery i odznaczenia

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski^[2]
Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1937)^[7]^[1]
Medal Niepodległości (18 października 1932)^[8]

Życie rodzinne

Wanda Jadwiga była córką Władysława Leśkiewicza i Barbary z Wyhowskich, siostrą Anieli Krzyżanowskiej. Dwukrotnie zamężna: w 1903 roku wyszła za Władysława Bilewskiego, 29 listopada 1918 roku za Mieczysława Norwida-Neugebauera, generała dywizji, ministra robót publicznych w II RP.

Z żadnego małżeństwa nie miała dzieci.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d Biblioteka Sejmowa – Parlamentarzyści RP: Wanda Norwid-Neugebauer. [dostęp 2013-03-22].
↑ ^a ^b ^c Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1939, s. 213–214. [dostęp 2021-03-15].
↑ Joanna Dufrat, Kobiety w kręgu lewicy niepodległościowej. Od Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego do Ochotniczej Legii Kobiet (1908–1918/1919, Toruń 2001, s. 8, 57, 173, 239, ISBN 83-7174-980-5.
↑ ^a ^b Historia. rodzinawojskowa.pl. [dostęp 2015-03-25].
↑ Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, red. Jacek M. Majchrowski przy współpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana, t. 2, Warszawa 1994, s. 535.
↑ Wanda Jadwiga Norwid - Neugebauerowa » Witryna edukacyjna Kancelarii Senatu [online], senat.edu.pl [dostęp 2021-03-15] .
↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
↑ M.P. z 1932 r. nr 245, poz. 270 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

[BS-1] Biblioteka Sejmowa – Parlamentarzyści RP: Wanda Norwid-Neugebauer. [dostęp 2013-03-22].

[:0-2] Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1939, s. 213–214. [dostęp 2021-03-15].

[3] Joanna Dufrat, Kobiety w kręgu lewicy niepodległościowej. Od Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego do Ochotniczej Legii Kobiet (1908–1918/1919, Toruń 2001, s. 8, 57, 173, 239, ISBN 83-7174-980-5.

[rodzinawojskowa.pl-4] Historia. rodzinawojskowa.pl. [dostęp 2015-03-25].

[5] Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej, red. Jacek M. Majchrowski przy współpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana, t. 2, Warszawa 1994, s. 535.

[6] Wanda Jadwiga Norwid - Neugebauerowa » Witryna edukacyjna Kancelarii Senatu [online], senat.edu.pl [dostęp 2021-03-15] .

[7] M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 96 „za zasługi na polu pracy społecznej”.

[8] M.P. z 1932 r. nr 245, poz. 270 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]