Apel zapałek
| Rok produkcji | |
|---|---|
| Kraj produkcji | |
| Czas trwania |
1 min 15 sek |
| Reżyseria |
Apel zapałek (ang. Matches Appeal) – lalkowy film animowany autorstwa Arthura Melbourne-Coopera, stworzony w 1899 roku. Był to pierwszy film animowany[1]. Film nakręcony został na zlecenie komitetu działającego na rzecz żołnierzy walczących w wojnie burskiej (Ladies Welfare Comittee for Soldiers and Sailors in the Boer War), a sponsorowała go firma Bryant & May[2].
Film trwa minutę i piętnaście sekund[3]. Jego akcja dzieje się w pustym pokoju z widocznymi po prawej stronie drzwiami; ze znajdującego się tam pudełka firmy Bryant & May wychodzą zapałki. Część z nich układa się w dwie postacie, a reszta w drabinę. Jedna postać przytrzymuje drabinę, druga wchodzi na nią i umieszcza na ścianie tekst, stanowiący apel o fundowanie zapałek brytyjskim żołnierzom walczącym w II wojnie burskiej.
W tym samym roku powstały także dwie kolejne części filmu, stworzone przez tego samego autora: Animowane zapałki grają w siatkówkę oraz Animowane zapałki grają w krykieta. Ich akcja miała miejsce w tym samym pokoju i przedstawiała tytułowe zapałki uprawiające sport.
Rok powstania filmu (a więc fakt, że właśnie ten spośród filmów Melbourne-Coopera był pierwszym filmem animowanym) był kwestionowany przez niektórych badaczy (m.in. Dennis Gifford). Dowodzono, że był zbyt doskonały technicznie jak na 1899 rok i że mógł raczej powstać w czasie I wojny światowej, kiedy to również apelowano o zakup zapałek dla żołnierzy. Jednak sam autor w wywiadzie z 1958 roku datuje film na 1899 i precyzyjnie opisuje okoliczności jego powstania. Na 1899 wskazuje także analiza późniejszych filmów Melbourne-Coopera, które albo wykorzystywały fragmenty Apelu zapałek (Animowane zapałki grają w siatkówkę z 1899, Animowane zapałki grają w krykieta z 1899, Magiczne zapałki z 1908), albo są technicznie dużo lepsze, co wskazuje na ich późniejsze powstanie (Piraci drogowi w Krainie Zabawek, 1915)[4].
Film dotrwał do współczesności, ponieważ jego autor ukrył jego negatyw w kuchni, w pudełku po herbacie. Tam został odkryty podczas przeprowadzki Melbourne-Coopera (data nie jest dokładnie znana)[5]. W 1956 roku sporządzono kopie oryginalnego negatywu. W zachowanych kopiach brakuje jednak początku – ujęcia przedstawiającego zapałki wychodzące z pudełka. W 1908 roku Melbourne-Cooper wyciął go, żeby móc wykorzystać ten fragment w filmie Magiczne zapałki[5].
Obecnie kopie filmu przechowywane są m.in. w Nartional Media Museum w Bradford[3].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Paweł Sitkiewicz: Małe wielkie kino : film animowany od narodzin do końca okresu klasycznego. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2009, s. 31. ISBN 978-83-7453-934-0.
- ↑ Tjitte De Vries, Ati Mul: "They Thought It Was a Marvel": Arthur Melbourne-Cooper (1874-1961), Pioneer of Puppet Animation. Amsterdam University Press, 2009, s. 277-278. ISBN 978-90-8555-016-7.
- ↑ a b Tjitte De Vries, Ati Mul: "They Thought It Was a Marvel": Arthur Melbourne-Cooper (1874-1961), Pioneer of Puppet Animation. Amsterdam University Press, 2009, s. 275. ISBN 978-90-8555-016-7.
- ↑ Paweł Sitkiewicz: Małe wielkie kino : film animowany od narodzin do końca okresu klasycznego. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2009, s. 32-36. ISBN 978-83-7453-934-0.
- ↑ a b Tjitte De Vries, Ati Mul: "They Thought It Was a Marvel": Arthur Melbourne-Cooper (1874-1961), Pioneer of Puppet Animation. Amsterdam University Press, 2009, s. 278. ISBN 978-90-8555-016-7.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Tjitte De Vries, Ati Mul: "They Thought It Was a Marvel": Arthur Melbourne-Cooper (1874-1961), Pioneer of Puppet Animation. Amsterdam University Press. ISBN 978-90-8555-016-7.
- Paweł Sitkiewicz: Małe wielkie kino : film animowany od narodzin do końca okresu klasycznego. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2009. ISBN 978-83-7453-934-0.